Progress:8.7%

पथि गच्छता मयर्षभॊ दृष्टः तं च पुरुषॊ ऽधिरूढः तेनास्मि सॊपचारम उक्तः उत्तङ्कास्यर्षभस्य पुरीषं भक्षय उपाध्यायेनापि ते भक्षितम इति ततस तद वचनान मया तद ऋषभस्य पुरीषम उपयुक्तम तद इच्छामि भवतॊपदिष्टं किं तद इति ।। १-३-१७१ ।।

'While traveling, I encountered a man riding a bull who warmly addressed me, 'Utanka, would you partake of the dung eaten by your master?' Consequently, following his words, I consumed the dung of that bull. I am curious to know more about this person and seek your enlightenment on the matter.' ।। 1-3-171 ।।

english translation

pathi gacchatA mayarSabhò dRSTaH taM ca puruSò 'dhirUDhaH tenAsmi sòpacArama uktaH uttaGkAsyarSabhasya purISaM bhakSaya upAdhyAyenApi te bhakSitama iti tatasa tada vacanAna mayA tada RSabhasya purISama upayuktama tada icchAmi bhavatòpadiSTaM kiM tada iti || 1-3-171 ||

hk transliteration by Sanscript

तेनैवम उक्त उपाध्यायः परत्युवाच ये ते सत्रियौ धाता विधाता च ये च ते कृष्णाः सिताश च तन्तवस ते रात्र्यहनी ।। १-३-१७२ ।।

'In response, his preceptor conveyed, "The two maidens you witnessed represent Dhata and Vidhata, and the black and white threads symbolize the alternation between night and day."' ।। 1-3-172 ।।

english translation

tenaivama ukta upAdhyAyaH paratyuvAca ye te satriyau dhAtA vidhAtA ca ye ca te kRSNAH sitAza ca tantavasa te rAtryahanI || 1-3-172 ||

hk transliteration by Sanscript

यद अपि तच चक्रं दवादशारं षट कुमाराः परिवर्तयन्ति ते ऋतवः षट संवत्सरश चक्रम यः पुरुषः स पर्जन्यः यॊ ऽशवः सॊ ऽगनिः ।। १-३-१७३ ।।

'The wheel of twelve spokes turned by the six boys signified the year comprising six seasons. The man is Parjanya, the deity of rain, and the horse is Agni, the god of fire.' ।। 1-3-173 ।।

english translation

yada api taca cakraM davAdazAraM SaTa kumArAH parivartayanti te RtavaH SaTa saMvatsaraza cakrama yaH puruSaH sa parjanyaH yò 'zavaH sò 'ganiH || 1-3-173 ||

hk transliteration by Sanscript

य ऋषभस तवया पथि गच्छता दृष्टः स ऐरावतॊ नागराजः यश चैनम अधिरूढः सेन्द्रः यद अपि ते पुरीषं भक्षितं तस्य ऋषभस्य तद अमृतम ।। १-३-१७४ ।।

'The bull you witnessed on the road is Airavata, the majestic elephant king. The rider on it is Indra, and the dung you partook of is deemed as Amrita, the nectar of immortality.' ।। 1-3-174 ।।

english translation

ya RSabhasa tavayA pathi gacchatA dRSTaH sa airAvatò nAgarAjaH yaza cainama adhirUDhaH sendraH yada api te purISaM bhakSitaM tasya RSabhasya tada amRtama || 1-3-174 ||

hk transliteration by Sanscript

तेन खल्व असि न वयापन्नस तस्मिन नागभवने स चापि मम सखा इन्द्रः ।। १-३-१७५ ।।

'It was precisely for this reason that you did not face death in the realm of the Nagas. Indra, my friend, benevolently extended his favor, demonstrating mercy towards you.' ।। 1-3-175 ।।

english translation

tena khalva asi na vayApannasa tasmina nAgabhavane sa cApi mama sakhA indraH || 1-3-175 ||

hk transliteration by Sanscript