1.
सर्ग १
sarga 1
2.
सर्ग २
sarga 2
3.
सर्ग ३
sarga 3
4.
सर्ग ४
sarga 4
5.
सर्ग ५
sarga 5
6.
सर्ग ६
sarga 6
7.
सर्ग ७
sarga 7
8.
सर्ग ८
sarga 8
9.
सर्ग ९
sarga 9
10.
सर्ग १०
sarga 10
11.
सर्ग ११
sarga 11
12.
सर्ग १२
sarga 12
13.
सर्ग १३
sarga 13
14.
सर्ग १४
sarga 14
15.
सर्ग १५
sarga 15
16.
सर्ग १६
sarga 16
17.
सर्ग १७
sarga 17
18.
सर्ग १८
sarga 18
19.
सर्ग १९
sarga 19
20.
सर्ग २०
sarga 20
21.
सर्ग २१
sarga 21
22.
सर्ग २२
sarga 22
23.
सर्ग २३
sarga 23
24.
सर्ग २४
sarga 24
25.
सर्ग २५
sarga 25
26.
सर्ग २६
sarga 26
27.
सर्ग २७
sarga 27
28.
सर्ग २८
sarga 28
29.
सर्ग २९
sarga 29
30.
सर्ग ३०
sarga 30
31.
सर्ग ३१
sarga 31
32.
सर्ग ३२
sarga 32
33.
सर्ग ३३
sarga 33
34.
सर्ग ३४
sarga 34
35.
सर्ग ३५
sarga 35
36.
सर्ग ३६
sarga 36
37.
सर्ग ३७
sarga 37
38.
सर्ग ३८
sarga 38
39.
सर्ग ३९
sarga 39
40.
सर्ग ४०
sarga 40
41.
सर्ग ४१
sarga 41
42.
सर्ग ४२
sarga 42
43.
सर्ग ४३
sarga 43
44.
सर्ग ४४
sarga 44
45.
सर्ग ४५
sarga 45
46.
सर्ग ४६
sarga 46
47.
सर्ग ४७
sarga 47
48.
सर्ग ४८
sarga 48
49.
सर्ग ४९
sarga 49
50.
सर्ग ५०
sarga 50
51.
सर्ग ५१
sarga 51
52.
सर्ग ५२
sarga 52
53.
सर्ग ५३
sarga 53
54.
सर्ग ५४
sarga 54
55.
सर्ग ५५
sarga 55
56.
सर्ग ५६
sarga 56
57.
सर्ग ५७
sarga 57
58.
सर्ग ५८
sarga 58
59.
सर्ग ५९
sarga 59
60.
सर्ग ६०
sarga 60
61.
सर्ग ६१
sarga 61
62.
सर्ग ६२
sarga 62
63.
सर्ग ६३
sarga 63
64.
सर्ग ६४
sarga 64
65.
सर्ग ६५
sarga 65
66.
सर्ग ६६
sarga 66
67.
सर्ग ६७
sarga 67
68.
सर्ग ६८
sarga 68
69.
सर्ग ६९
sarga 69
70.
सर्ग ७०
sarga 70
71.
सर्ग ७१
sarga 71
72.
सर्ग ७२
sarga 72
73.
सर्ग ७३
sarga 73
74.
सर्ग ७४
sarga 74
75.
सर्ग ७५
sarga 75
76.
सर्ग ७६
sarga 76
77.
सर्ग ७७
sarga 77
78.
सर्ग ७८
sarga 78
79.
सर्ग ७९
sarga 79
80.
सर्ग ८०
sarga 80
81.
सर्ग ८१
sarga 81
82.
सर्ग ८२
sarga 82
83.
सर्ग ८३
sarga 83
84.
सर्ग ८४
sarga 84
85.
सर्ग ८५
sarga 85
86.
सर्ग ८६
sarga 86
87.
सर्ग ८७
sarga 87
•
सर्ग ८८
sarga 88
89.
सर्ग ८९
sarga 89
90.
सर्ग ९०
sarga 90
91.
सर्ग ९१
sarga 91
92.
सर्ग ९२
sarga 92
93.
सर्ग ९३
sarga 93
94.
सर्ग ९४
sarga 94
95.
सर्ग ९५
sarga 95
96.
सर्ग ९६
sarga 96
97.
सर्ग ९७
sarga 97
98.
सर्ग ९८
sarga 98
99.
सर्ग ९९
sarga 99
100.
सर्ग १००
sarga 100
101.
सर्ग १०१
sarga 101
102.
सर्ग १०२
sarga 102
103.
सर्ग १०३
sarga 103
104.
सर्ग १०४
sarga 104
105.
सर्ग १०५
sarga 105
106.
सर्ग १०६
sarga 106
107.
सर्ग १०७
sarga 107
108.
सर्ग १०८
sarga 108
109.
सर्ग १०९
sarga 109
110.
सर्ग ११०
sarga 110
111.
सर्ग १११
sarga 111
112.
सर्ग ११२
sarga 112
113.
सर्ग ११३
sarga 113
114.
सर्ग ११४
sarga 114
115.
सर्ग ११५
sarga 115
116.
सर्ग ११६
sarga 116
117.
सर्ग ११७
sarga 117
118.
सर्ग ११८
sarga 118
119.
सर्ग ११९
sarga 119
Progress:75.9%
मन्ये भर्तुः सुखा शय्या येन बाला तपस्विनी | सुकुमारी सती दुःखं न हि विजानाति मैथिली || २-८८-१६
sanskrit
Hapless Sita is young and delicate. Being a chaste lady, she, even in these (adverse) circumstances, does not feel the brunt. Hence, maybe she thinks her husbands' (hard) bed comfortable to her. [2-88-16]
english translation
manye bhartuH sukhA zayyA yena bAlA tapasvinI | sukumArI satI duHkhaM na hi vijAnAti maithilI || 2-88-16
hk transliteration
हा हन्ताऽस्मि नृशंसोऽहं यत्सभार्यः कृते मम | ईदृशीं राघवः शय्यामधिशेते ह्यनाथवत् || २-८८-१७
sanskrit
Alas, what suffering Because of a cruel man like me Rama along with his spouse was condemned to recline upon such bed like an orphan. [2-88-17]
english translation
hA hantA'smi nRzaMso'haM yatsabhAryaH kRte mama | IdRzIM rAghavaH zayyAmadhizete hyanAthavat || 2-88-17
hk transliteration
सार्वभौमकुले जातः सर्वलोकस्य सम्मतः | सर्वलोकप्रियस्त्यक्त्वा राज्यं सुखमनुत्तम् || २-८८-१८
sanskrit
He was born in the house of emperors, worthy of reverence by the entire world, beloved of all the worlds and deserves the kingdom and excellent comforts. [2-88-18]
english translation
sArvabhaumakule jAtaH sarvalokasya sammataH | sarvalokapriyastyaktvA rAjyaM sukhamanuttam || 2-88-18
hk transliteration
कथमिन्दीवरश्यामो रक्ताक्षः प्रियदर्शनः | सुखभागी न दुःखार्हः शयितो भुवि राघवः || २-८८-१९
sanskrit
With the complexion of a blue lotus, with red eyes, and pleasing looks, one who deserves to be happy and not to suffer. How could such Rama sleep on the ground? [2-88-19]
english translation
kathamindIvarazyAmo raktAkSaH priyadarzanaH | sukhabhAgI na duHkhArhaH zayito bhuvi rAghavaH || 2-88-19
hk transliteration
धन्यः खलु महाभागो लक्ष्मणः शुभलक्षणः | भ्रातरं विषमे काले यो राममनुवर्तते || २-८८-२०
sanskrit
Surely Lakshmana of great merit and auspicious virtues is fortunate since he is accompanying his brother Rama in times of adversity. [2-88-20]
english translation
dhanyaH khalu mahAbhAgo lakSmaNaH zubhalakSaNaH | bhrAtaraM viSame kAle yo rAmamanuvartate || 2-88-20
hk transliteration
Ramayana
Progress:75.9%
मन्ये भर्तुः सुखा शय्या येन बाला तपस्विनी | सुकुमारी सती दुःखं न हि विजानाति मैथिली || २-८८-१६
sanskrit
Hapless Sita is young and delicate. Being a chaste lady, she, even in these (adverse) circumstances, does not feel the brunt. Hence, maybe she thinks her husbands' (hard) bed comfortable to her. [2-88-16]
english translation
manye bhartuH sukhA zayyA yena bAlA tapasvinI | sukumArI satI duHkhaM na hi vijAnAti maithilI || 2-88-16
hk transliteration
हा हन्ताऽस्मि नृशंसोऽहं यत्सभार्यः कृते मम | ईदृशीं राघवः शय्यामधिशेते ह्यनाथवत् || २-८८-१७
sanskrit
Alas, what suffering Because of a cruel man like me Rama along with his spouse was condemned to recline upon such bed like an orphan. [2-88-17]
english translation
hA hantA'smi nRzaMso'haM yatsabhAryaH kRte mama | IdRzIM rAghavaH zayyAmadhizete hyanAthavat || 2-88-17
hk transliteration
सार्वभौमकुले जातः सर्वलोकस्य सम्मतः | सर्वलोकप्रियस्त्यक्त्वा राज्यं सुखमनुत्तम् || २-८८-१८
sanskrit
He was born in the house of emperors, worthy of reverence by the entire world, beloved of all the worlds and deserves the kingdom and excellent comforts. [2-88-18]
english translation
sArvabhaumakule jAtaH sarvalokasya sammataH | sarvalokapriyastyaktvA rAjyaM sukhamanuttam || 2-88-18
hk transliteration
कथमिन्दीवरश्यामो रक्ताक्षः प्रियदर्शनः | सुखभागी न दुःखार्हः शयितो भुवि राघवः || २-८८-१९
sanskrit
With the complexion of a blue lotus, with red eyes, and pleasing looks, one who deserves to be happy and not to suffer. How could such Rama sleep on the ground? [2-88-19]
english translation
kathamindIvarazyAmo raktAkSaH priyadarzanaH | sukhabhAgI na duHkhArhaH zayito bhuvi rAghavaH || 2-88-19
hk transliteration
धन्यः खलु महाभागो लक्ष्मणः शुभलक्षणः | भ्रातरं विषमे काले यो राममनुवर्तते || २-८८-२०
sanskrit
Surely Lakshmana of great merit and auspicious virtues is fortunate since he is accompanying his brother Rama in times of adversity. [2-88-20]
english translation
dhanyaH khalu mahAbhAgo lakSmaNaH zubhalakSaNaH | bhrAtaraM viSame kAle yo rAmamanuvartate || 2-88-20
hk transliteration