Ramayana

Progress:21.5%

तथा तु विलपन्तीं तां कौसल्यां राममातरम् | उवाच लक्ष्मणो दीनस्तत्कालसदृशं वचः || २-२१-१

sanskrit

While Rama's mother, Kausalya was lamenting, miserable Lakshmana said to her these words appropriate to the occasion : - [2-21-1]

english translation

tathA tu vilapantIM tAM kausalyAM rAmamAtaram | uvAca lakSmaNo dInastatkAlasadRzaM vacaH || 2-21-1

hk transliteration

न रोचते ममाप्येतदार्ये यद्राघवो वनम् | त्यक्त्वा राज्य श्रियम् गच्चेत् स्त्रिया वाक्य वशम् गतः || २-२१-२

sanskrit

- 'Oh ! venerable one ( Kausalya ), I do not like that Raaghava ( Rama ) should go to the forest, yielding to the words of a woman and renouncing the welfare of the kingdom. [2-21-2]

english translation

na rocate mamApyetadArye yadrAghavo vanam | tyaktvA rAjya zriyam gaccet striyA vAkya vazam gataH || 2-21-2

hk transliteration

विपरीतः च वृद्धः च विषयैः च प्रधर्षितः | नृपः किम् इव न ब्रूयाच् चोद्यमानः समन्मथः || २-२१-३

sanskrit

The king has a perverse nature. He is aged. He is overpowered by passions. He is under the spell of carnal pleasures and is incited (by Kaikeyi). Such a man can speak anything. [2-21-3]

english translation

viparItaH ca vRddhaH ca viSayaiH ca pradharSitaH | nRpaH kim iva na brUyAc codyamAnaH samanmathaH || 2-21-3

hk transliteration

नास्यापराधं पश्यामि नापि दोषं तथाविधम् | येन निर्वास्यते राष्ट्राद्वनवासाय राघवः || २-२१-४

sanskrit

I do not see any fault in Raaghava ( Rama ) nor any offence committed by him for which he is exiled from the kingdom. [2-21-4]

english translation

nAsyAparAdhaM pazyAmi nApi doSaM tathAvidham | yena nirvAsyate rASTrAdvanavAsAya rAghavaH || 2-21-4

hk transliteration

न तं पश्याम्यहं लोके परोक्षमपि यो नरः | स्वमित्रोऽपि निरस्तोऽपि योऽस्यदोषमुदाहरेत् || २-२१-५

sanskrit

I do not find anybody in this world, even an adversary or one defeated, who finds fault with him even in his absence. [2-21-5]

english translation

na taM pazyAmyahaM loke parokSamapi yo naraH | svamitro'pi nirasto'pi yo'syadoSamudAharet || 2-21-5

hk transliteration