1.
प्रथमोऽध्यायः
Chapter 1
2.
द्वितीयोऽध्यायः
Chapter 2
3.
तृतीयोऽध्यायः
Chapter 3
4.
चतुर्थोऽध्यायः
Chapter 4
5.
पञ्चमोऽध्यायः
Chapter 5
6.
षष्ठोऽध्यायः
Chapter 6
7.
सप्तमोऽध्यायः
Chapter 7
8.
अष्टमोऽध्यायः
Chapter 8
9.
नवमोऽध्यायः
Chapter 9
10.
दशमोऽध्यायः
Chapter 10
11.
एकादशोध्यायः
Chapter 11
12.
द्वादशोऽध्यायः
Chapter 12
13.
त्रयोदशोऽध्यायः
Chapter 13
14.
चतुर्दशोऽध्यायः
Chapter 14
15.
पञ्चदशोऽध्यायः
Chapter 15
16.
षोडशोऽध्यायः
Chapter 16
17.
सप्तदशोऽध्यायः
Chapter 17
18.
अष्टादशोऽध्यायः
Chapter 18
19.
एकोनविंशोऽध्यायः
Chapter 19
20.
विंशोऽध्यायः
Chapter 20
21.
एकविंशोऽध्यायः
Chapter 21
22.
द्वाविंशोऽध्यायः
Chapter 22
23.
त्रयोविंशोऽध्यायः
Chapter 23
24.
चतुर्विंशोऽध्यायः
Chapter 24
25.
पञ्चविंशोऽध्यायः
Chapter 25
26.
षड्विंशोऽध्यायः
Chapter 26
27.
सप्तविंशोऽध्यायः
Chapter 27
28.
अष्टाविंशोऽध्यायः
Chapter 28
29.
एकोनत्रिंशोऽध्यायः
Chapter 29
•
त्रिंशोऽध्यायः
Chapter 30
31.
एकत्रिंशोऽध्यायः
Chapter 31
32.
द्वात्रिंशोऽध्यायः
Chapter 32
33.
त्रयस्त्रिंशोऽध्यायः
Chapter 33
34.
चतुस्त्रिंशोऽध्यायः
Chapter 34
35.
पञ्चत्रिंशोऽध्यायः
Chapter 35
36.
षट्त्रिंशोऽध्यायः
Chapter 36
37.
सप्तत्रिंशोऽध्यायः
Chapter 37
38.
अष्टात्रिंशोऽध्यायः
Chapter 38
39.
एकोनचत्वारिंशोऽध्यायः
Chapter 39
40.
चत्वारिंशोऽध्यायः
Chapter 40
41.
एकचत्वारिंशोऽध्यायः
Chapter 41
42.
द्विचत्वारिंशोऽध्यायः
Chapter 42
43.
त्रिचत्वारिंशोऽध्यायः
Chapter 43
44.
चतुश्चत्वारिंशोऽध्यायः
Chapter 44
45.
पञ्चचत्वारिंशोऽध्यायः
Chapter 45
46.
षट्चत्वारिंशोऽध्यायः
Chapter 46
47.
सप्तचत्वारिंशोऽध्यायः
Chapter 47
48.
अष्टचत्वारिंशोऽध्यायः
Chapter 48
49.
एकोनपञ्चाशत्तमोऽध्यायः
Chapter 49
50.
पञ्चाशत्तमोऽध्यायः
Chapter 50
51.
एकपञ्चाशत्तमोऽध्यायः
Chapter 51
52.
द्विपञ्चाशत्तमोऽध्यायः
Chapter 52
53.
त्रिपञ्चाशत्तमोऽध्यायः
Chapter 53
54.
चतुःपञ्चाशत्तमोऽध्यायः
Chapter 54
55.
पञ्चपञ्चाशत्तमोऽध्यायः
Chapter 55
56.
षट्पञ्चाशत्तमोऽध्यायः
Chapter 56
57.
सप्तपञ्चाशत्तमोऽध्यायः
Chapter 57
58.
अष्टपञ्चाशत्तमोऽध्यायः
Chapter 58
59.
एकोनषष्टितमोऽध्यायः
Chapter 59
60.
षष्टितमोऽध्यायः
Chapter 60
61.
एकषष्टितमोऽध्यायः
Chapter 61
62.
द्विषष्टितमोऽध्यायः
Chapter 62
63.
त्रिषष्टितमोऽध्यायः
Chapter 63
64.
चतुःषष्टितमोऽध्यायः
Chapter 64
65.
पञ्चषष्टितमोऽध्यायः
Chapter 65
66.
षट्षष्टितमोऽध्यायः
Chapter 66
67.
सप्तषष्टितमोऽध्यायः
Chapter 67
68.
अष्टषष्टितमोऽध्यायः
Chapter 68
69.
एकोनसप्ततितमोऽध्यायः
Chapter 69
70.
सप्ततितमोऽध्यायः
Chapter 70
71.
एकसप्ततितमोऽध्यायः
Chapter 71
72.
द्विसप्ततितमोऽध्यायः
Chapter 72
73.
त्रिसप्ततितमोऽध्यायः
Chapter 73
74.
चतुःसप्ततितमोऽध्यायः
Chapter 74
75.
पञ्चसप्ततितमोऽध्यायः
Chapter 75
76.
षट्सप्ततितमोऽध्यायः
Chapter 76
77.
सप्तसप्ततितमोऽध्यायः
Chapter 77
78.
अष्टसप्ततितमोऽध्यायः
Chapter 78
79.
एकोनाशीतितमोऽध्यायः
Chapter 79
80.
अशीतितमोऽध्यायः
Chapter 80
81.
एकाशीतितमोऽध्यायः
Chapter 81
82.
द्व्यशीतितमोऽध्यायः
Chapter 82
83.
त्र्यशीतितमोऽध्यायः
Chapter 83
84.
चतुरशीतितमोऽध्यायः
Chapter 84
85.
पञ्चाशीतितमोऽध्यायः
Chapter 85
86.
षडशीतितमोऽध्यायः
Chapter 86
87.
सप्ताशीतितमोऽध्यायः
Chapter 87
88.
अष्टाशीतितमोऽध्यायः
Chapter 88
89.
एकोननवतितमोऽध्यायः
Chapter 89
90.
नवतितमोऽध्यायः
Chapter 90
Progress:31.2%
आरुह्यैका पदाऽऽक्रम्य शिरस्याहापरां नृप । दुष्टाहे गच्छ जातोऽहं खलानां ननु दण्डधृक् ।। १०-३०-२१ ।।
sanskrit
[Śukadeva Gosvāmī continued:] O King, one gopī climbed on another’s shoulders and, putting her foot on the other’s head, said, “Go away from here, O wicked snake! You should know that I have taken birth in this world just to punish the envious.” ।। 10-30-21 ।।
english translation
[शुकदेव गोस्वामी ने कहा] हे राजन्, एक गोपी दूसरी के कन्धे पर चढ़ गई और अपना पाँव एक अन्य गोपी के सिर पर रखती हुई बोली “रे दुष्ट सर्प, यहाँ से चले जाओ, तुम जान लो कि मैंने इस जगत में दुष्टों को दण्ड देने के लिए ही जन्म लिया है।” ।। १०-३०-२१ ।।
hindi translation
AruhyaikA padA''kramya zirasyAhAparAM nRpa | duSTAhe gaccha jAto'haM khalAnAM nanu daNDadhRk || 10-30-21 ||
hk transliteration by Sanscriptतत्रैकोवाच हे गोपा दावाग्निं पश्यतोल्बणम् । चक्षूंष्याश्वपिदध्वं वो विधास्ये क्षेममञ्जसा ।। १०-३०-२२ ।।
sanskrit
Then another gopī spoke up: My dear cowherd boys, look at this raging forest fire! Quickly close your eyes and I will easily protect you. ।। 10-30-22 ।।
english translation
तब एक दूसरी गोपी बोल पड़ी, मेरे प्रिय ग्वालबालो, जंगल में लगी इस आग को तो देखो, तुरन्त अपनी आँखें मूँद लो। मैं आसानी से तुम्हारी रक्षा करूँगी। ।। १०-३०-२२ ।।
hindi translation
tatraikovAca he gopA dAvAgniM pazyatolbaNam | cakSUMSyAzvapidadhvaM vo vidhAsye kSemamaJjasA || 10-30-22 ||
hk transliteration by Sanscript(बद्धान्यया स्रजा काचित्तन्वी तत्र उलूखले ।) बध्नामि भाण्डभेत्तारं हैयङ्गवमुषं त्विति । भीता सुदृक् पिधायास्यं भेजे भीतिविडम्बनम् ।। १०-३०-२३ ।।
sanskrit
One gopī tied up her slender companion with a flower garland and said, “Now I will bind this boy who has broken the butter pots and stolen the butter.” The second gopī then covered her face and beautiful eyes, pretending to be afraid. ।। 10-30-23 ।।
english translation
एक गोपी ने अपनी एक छरहरी सी सखी को फूलों की माला से बाँध दिया और कहा, “अब मैं इस बालक को बाँध दूँगी जिसने मक्खन की हँडिया तोड़ दी है और मक्खन चुरा लिया है।” तब दूसरी गोपी अपना मुँह तथा सुन्दर आँखें अपने हाथ से ढक कर भयभीत होने की नकल करने लगी। ।। १०-३०-२३ ।।
hindi translation
(baddhAnyayA srajA kAcittanvI tatra ulUkhale |) badhnAmi bhANDabhettAraM haiyaGgavamuSaM tviti | bhItA sudRk pidhAyAsyaM bheje bhItiviDambanam || 10-30-23 ||
hk transliteration by Sanscriptएवं कृष्णं पृच्छमाना वृन्दावनलतास्तरून् । व्यचक्षत वनोद्देशे पदानि परमात्मनः ।। १०-३०-२४ ।।
sanskrit
While the gopīs were thus imitating Kṛṣṇa’s pastimes and asking Vṛndāvana’s creepers and trees where Kṛṣṇa, the Supreme Soul, might be, they happened to see His footprints in a corner of the forest. ।। 10-30-24 ।।
english translation
जब गोपियाँ इस तरह कृष्ण की लीलाओं की नकल कर उतार रही थीं और वृन्दावन की लताओं तथा वृक्षों से पूछ रही थीं कि भगवान् कृष्ण कहाँ हो सकते हैं, तो उन्हें जंगल के एक कोने में उनके पदचिन्ह दिख गये। ।। १०-३०-२४ ।।
hindi translation
evaM kRSNaM pRcchamAnA vRndAvanalatAstarUn | vyacakSata vanoddeze padAni paramAtmanaH || 10-30-24 ||
hk transliteration by Sanscriptपदानि व्यक्तमेतानि नन्दसूनोर्महात्मनः । लक्ष्यन्ते हि ध्वजाम्भोजवज्राङ्कुशयवादिभिः ।। १०-३०-२५ ।।
sanskrit
[The gopīs said:] The marks of a flag, lotus, thunderbolt, elephant goad, barleycorn and so forth on these footprints clearly distinguish them as belonging to that great soul, the son of Nanda Mahārāja. ।। 10-30-25 ।।
english translation
[गोपियों ने कहा]: इन पदचिन्हों में ध्वजा, कमल, वज्र, अंकुश, जौ की बाली इत्यादि के चिन्ह स्पष्ट बतलाते हैं कि ये नन्द महाराज के पुत्र उसी महान आत्मा (कृष्ण) के हैं। ।। १०-३०-२५ ।।
hindi translation
padAni vyaktametAni nandasUnormahAtmanaH | lakSyante hi dhvajAmbhojavajrAGkuzayavAdibhiH || 10-30-25 ||
hk transliteration by SanscriptSrimad Bhagavatam
Progress:31.2%
आरुह्यैका पदाऽऽक्रम्य शिरस्याहापरां नृप । दुष्टाहे गच्छ जातोऽहं खलानां ननु दण्डधृक् ।। १०-३०-२१ ।।
sanskrit
[Śukadeva Gosvāmī continued:] O King, one gopī climbed on another’s shoulders and, putting her foot on the other’s head, said, “Go away from here, O wicked snake! You should know that I have taken birth in this world just to punish the envious.” ।। 10-30-21 ।।
english translation
[शुकदेव गोस्वामी ने कहा] हे राजन्, एक गोपी दूसरी के कन्धे पर चढ़ गई और अपना पाँव एक अन्य गोपी के सिर पर रखती हुई बोली “रे दुष्ट सर्प, यहाँ से चले जाओ, तुम जान लो कि मैंने इस जगत में दुष्टों को दण्ड देने के लिए ही जन्म लिया है।” ।। १०-३०-२१ ।।
hindi translation
AruhyaikA padA''kramya zirasyAhAparAM nRpa | duSTAhe gaccha jAto'haM khalAnAM nanu daNDadhRk || 10-30-21 ||
hk transliteration by Sanscriptतत्रैकोवाच हे गोपा दावाग्निं पश्यतोल्बणम् । चक्षूंष्याश्वपिदध्वं वो विधास्ये क्षेममञ्जसा ।। १०-३०-२२ ।।
sanskrit
Then another gopī spoke up: My dear cowherd boys, look at this raging forest fire! Quickly close your eyes and I will easily protect you. ।। 10-30-22 ।।
english translation
तब एक दूसरी गोपी बोल पड़ी, मेरे प्रिय ग्वालबालो, जंगल में लगी इस आग को तो देखो, तुरन्त अपनी आँखें मूँद लो। मैं आसानी से तुम्हारी रक्षा करूँगी। ।। १०-३०-२२ ।।
hindi translation
tatraikovAca he gopA dAvAgniM pazyatolbaNam | cakSUMSyAzvapidadhvaM vo vidhAsye kSemamaJjasA || 10-30-22 ||
hk transliteration by Sanscript(बद्धान्यया स्रजा काचित्तन्वी तत्र उलूखले ।) बध्नामि भाण्डभेत्तारं हैयङ्गवमुषं त्विति । भीता सुदृक् पिधायास्यं भेजे भीतिविडम्बनम् ।। १०-३०-२३ ।।
sanskrit
One gopī tied up her slender companion with a flower garland and said, “Now I will bind this boy who has broken the butter pots and stolen the butter.” The second gopī then covered her face and beautiful eyes, pretending to be afraid. ।। 10-30-23 ।।
english translation
एक गोपी ने अपनी एक छरहरी सी सखी को फूलों की माला से बाँध दिया और कहा, “अब मैं इस बालक को बाँध दूँगी जिसने मक्खन की हँडिया तोड़ दी है और मक्खन चुरा लिया है।” तब दूसरी गोपी अपना मुँह तथा सुन्दर आँखें अपने हाथ से ढक कर भयभीत होने की नकल करने लगी। ।। १०-३०-२३ ।।
hindi translation
(baddhAnyayA srajA kAcittanvI tatra ulUkhale |) badhnAmi bhANDabhettAraM haiyaGgavamuSaM tviti | bhItA sudRk pidhAyAsyaM bheje bhItiviDambanam || 10-30-23 ||
hk transliteration by Sanscriptएवं कृष्णं पृच्छमाना वृन्दावनलतास्तरून् । व्यचक्षत वनोद्देशे पदानि परमात्मनः ।। १०-३०-२४ ।।
sanskrit
While the gopīs were thus imitating Kṛṣṇa’s pastimes and asking Vṛndāvana’s creepers and trees where Kṛṣṇa, the Supreme Soul, might be, they happened to see His footprints in a corner of the forest. ।। 10-30-24 ।।
english translation
जब गोपियाँ इस तरह कृष्ण की लीलाओं की नकल कर उतार रही थीं और वृन्दावन की लताओं तथा वृक्षों से पूछ रही थीं कि भगवान् कृष्ण कहाँ हो सकते हैं, तो उन्हें जंगल के एक कोने में उनके पदचिन्ह दिख गये। ।। १०-३०-२४ ।।
hindi translation
evaM kRSNaM pRcchamAnA vRndAvanalatAstarUn | vyacakSata vanoddeze padAni paramAtmanaH || 10-30-24 ||
hk transliteration by Sanscriptपदानि व्यक्तमेतानि नन्दसूनोर्महात्मनः । लक्ष्यन्ते हि ध्वजाम्भोजवज्राङ्कुशयवादिभिः ।। १०-३०-२५ ।।
sanskrit
[The gopīs said:] The marks of a flag, lotus, thunderbolt, elephant goad, barleycorn and so forth on these footprints clearly distinguish them as belonging to that great soul, the son of Nanda Mahārāja. ।। 10-30-25 ।।
english translation
[गोपियों ने कहा]: इन पदचिन्हों में ध्वजा, कमल, वज्र, अंकुश, जौ की बाली इत्यादि के चिन्ह स्पष्ट बतलाते हैं कि ये नन्द महाराज के पुत्र उसी महान आत्मा (कृष्ण) के हैं। ।। १०-३०-२५ ।।
hindi translation
padAni vyaktametAni nandasUnormahAtmanaH | lakSyante hi dhvajAmbhojavajrAGkuzayavAdibhiH || 10-30-25 ||
hk transliteration by Sanscript