1.

प्रथमोऽध्यायः

Chapter 1

2.

द्वितीयोऽध्यायः

Chapter 2

3.

तृतीयोऽध्यायः

Chapter 3

4.

चतुर्थोऽध्यायः

Chapter 4

5.

पञ्चमोऽध्यायः

Chapter 5

6.

षष्ठोऽध्यायः

Chapter 6

7.

सप्तमोऽध्यायः

Chapter 7

8.

अष्टमोऽध्यायः

Chapter 8

9.

नवमोऽध्यायः

Chapter 9

10.

दशमोऽध्यायः

Chapter 10

11.

एकादशोध्यायः

Chapter 11

12.

द्वादशोऽध्यायः

Chapter 12

13.

त्रयोदशोऽध्यायः

Chapter 13

14.

चतुर्दशोऽध्यायः

Chapter 14

15.

पञ्चदशोऽध्यायः

Chapter 15

16.

षोडशोऽध्यायः

Chapter 16

17.

सप्तदशोऽध्यायः

Chapter 17

18.

अष्टादशोऽध्यायः

Chapter 18

19.

एकोनविंशोऽध्यायः

Chapter 19

20.

विंशोऽध्यायः

Chapter 20

21.

एकविंशोऽध्यायः

Chapter 21

22.

द्वाविंशोऽध्यायः

Chapter 22

23.

त्रयोविंशोऽध्यायः

Chapter 23

24.

चतुर्विंशोऽध्यायः

Chapter 24

25.

पञ्चविंशोऽध्यायः

Chapter 25

26.

षड्विंशोऽध्यायः

Chapter 26

27.

सप्तविंशोऽध्यायः

Chapter 27

28.

अष्टाविंशोऽध्यायः

Chapter 28

29.

एकोनत्रिंशोऽध्यायः

Chapter 29

30.

त्रिंशोऽध्यायः

Chapter 30

31.

एकत्रिंशोऽध्यायः

Chapter 31

32.

द्वात्रिंशोऽध्यायः

Chapter 32

33.

त्रयस्त्रिंशोऽध्यायः

Chapter 33

34.

चतुस्त्रिंशोऽध्यायः

Chapter 34

35.

पञ्चत्रिंशोऽध्यायः

Chapter 35

36.

षट्त्रिंशोऽध्यायः

Chapter 36

37.

सप्तत्रिंशोऽध्यायः

Chapter 37

38.

अष्टात्रिंशोऽध्यायः

Chapter 38

39.

एकोनचत्वारिंशोऽध्यायः

Chapter 39

40.

चत्वारिंशोऽध्यायः

Chapter 40

41.

एकचत्वारिंशोऽध्यायः

Chapter 41

42.

द्विचत्वारिंशोऽध्यायः

Chapter 42

43.

त्रिचत्वारिंशोऽध्यायः

Chapter 43

44.

चतुश्चत्वारिंशोऽध्यायः

Chapter 44

45.

पञ्चचत्वारिंशोऽध्यायः

Chapter 45

46.

षट्चत्वारिंशोऽध्यायः

Chapter 46

47.

सप्तचत्वारिंशोऽध्यायः

Chapter 47

48.

अष्टचत्वारिंशोऽध्यायः

Chapter 48

49.

एकोनपञ्चाशत्तमोऽध्यायः

Chapter 49

50.

पञ्चाशत्तमोऽध्यायः

Chapter 50

51.

एकपञ्चाशत्तमोऽध्यायः

Chapter 51

द्विपञ्चाशत्तमोऽध्यायः

Chapter 52

53.

त्रिपञ्चाशत्तमोऽध्यायः

Chapter 53

54.

चतुःपञ्चाशत्तमोऽध्यायः

Chapter 54

55.

पञ्चपञ्चाशत्तमोऽध्यायः

Chapter 55

56.

षट्पञ्चाशत्तमोऽध्यायः

Chapter 56

57.

सप्तपञ्चाशत्तमोऽध्यायः

Chapter 57

58.

अष्टपञ्चाशत्तमोऽध्यायः

Chapter 58

59.

एकोनषष्टितमोऽध्यायः

Chapter 59

60.

षष्टितमोऽध्यायः

Chapter 60

61.

एकषष्टितमोऽध्यायः

Chapter 61

62.

द्विषष्टितमोऽध्यायः

Chapter 62

63.

त्रिषष्टितमोऽध्यायः

Chapter 63

64.

चतुःषष्टितमोऽध्यायः

Chapter 64

65.

पञ्चषष्टितमोऽध्यायः

Chapter 65

66.

षट्षष्टितमोऽध्यायः

Chapter 66

67.

सप्तषष्टितमोऽध्यायः

Chapter 67

68.

अष्टषष्टितमोऽध्यायः

Chapter 68

69.

एकोनसप्ततितमोऽध्यायः

Chapter 69

70.

सप्ततितमोऽध्यायः

Chapter 70

71.

एकसप्ततितमोऽध्यायः

Chapter 71

72.

द्विसप्ततितमोऽध्यायः

Chapter 72

73.

त्रिसप्ततितमोऽध्यायः

Chapter 73

74.

चतुःसप्ततितमोऽध्यायः

Chapter 74

75.

पञ्चसप्ततितमोऽध्यायः

Chapter 75

76.

षट्सप्ततितमोऽध्यायः

Chapter 76

77.

सप्तसप्ततितमोऽध्यायः

Chapter 77

78.

अष्टसप्ततितमोऽध्यायः

Chapter 78

79.

एकोनाशीतितमोऽध्यायः

Chapter 79

80.

अशीतितमोऽध्यायः

Chapter 80

81.

एकाशीतितमोऽध्यायः

Chapter 81

82.

द्व्यशीतितमोऽध्यायः

Chapter 82

83.

त्र्यशीतितमोऽध्यायः

Chapter 83

84.

चतुरशीतितमोऽध्यायः

Chapter 84

85.

पञ्चाशीतितमोऽध्यायः

Chapter 85

86.

षडशीतितमोऽध्यायः

Chapter 86

87.

सप्ताशीतितमोऽध्यायः

Chapter 87

88.

अष्टाशीतितमोऽध्यायः

Chapter 88

89.

एकोननवतितमोऽध्यायः

Chapter 89

90.

नवतितमोऽध्यायः

Chapter 90

Progress:55.0%

एवं सम्पृष्टसम्प्रश्नो ब्राह्मणः परमेष्ठिना । लीलागृहीतदेहेन तस्मै सर्वमवर्णयत् ।। १०-५२-३६ ।।

Thus questioned by the Supreme Personality of Godhead, who incarnates to perform His pastimes, the brāhmaṇa told Him everything. ।। 10-52-36 ।।

english translation

इस प्रकार भगवान जो अपनी लीलाएँ करने के लिए अवतरित होते हैं, द्वारा पूछे जाने पर ब्राह्मण ने उन्हें सब कुछ बता दिया। ।। १०-५२-३६ ।।

hindi translation

evaM sampRSTasamprazno brAhmaNaH parameSThinA | lIlAgRhItadehena tasmai sarvamavarNayat || 10-52-36 ||

hk transliteration by Sanscript

रुक्मिण्युवाच श्रुत्वा गुणान् भुवनसुन्दर श‍ृण्वतां ते निर्विश्य कर्णविवरैर्हरतोऽङ्गतापम् । रूपं दृशां दृशिमतामखिलार्थलाभं त्वय्यच्युताविशति चित्तमपत्रपं मे ।। १०-५२-३७ ।।

Śrī Rukmiṇī said [in her letter, as read by the brāhmaṇa]: O beauty of the worlds, having heard of Your qualities, which enter the ears of those who hear and remove their bodily distress, and having also heard of Your beauty, which fulfills all the visual desires of those who see, I have fixed my shameless mind upon You, O Kṛṣṇa. ।। 10-52-37 ।।

english translation

श्री रुक्मिणी ने कहा [ब्राह्मण द्वारा पढ़े गए अपने पत्र में]: हे विश्व सुंदरियों, आपके गुणों के बारे में सुना है, जो सुनने वालों के कानों में प्रवेश करते हैं और उनके शारीरिक संकट को दूर करते हैं, और आपकी सुंदरता के बारे में भी सुना है, जो देखने वालों की सभी दृश्य इच्छाओं को पूरा करता है, हे कृष्ण, मैंने अपना निर्लज्ज मन आप पर स्थिर कर दिया है। ।। १०-५२-३७ ।।

hindi translation

rukmiNyuvAca zrutvA guNAn bhuvanasundara za‍RNvatAM te nirvizya karNavivarairharato'GgatApam | rUpaM dRzAM dRzimatAmakhilArthalAbhaM tvayyacyutAvizati cittamapatrapaM me || 10-52-37 ||

hk transliteration by Sanscript

का त्वा मुकुन्द महती कुलशीलरूपविद्यावयोद्रविणधामभिरात्मतुल्यम् । धीरा पतिं कुलवती न वृणीत कन्या काले नृसिंह नरलोकमनोऽभिरामम् ।। १०-५२-३८ ।।

O Mukunda, You are equal only to Yourself in lineage, character, beauty, knowledge, youthfulness, wealth and influence. O lion among men, You delight the minds of all mankind. What aristocratic, sober-minded and marriageable girl of a good family would not choose You as her husband when the proper time has come? ।। 10-52-38 ।।

english translation

हे मुकुंद, आप वंश, चरित्र, सौंदर्य, ज्ञान, यौवन, धन और प्रभाव में केवल अपने ही समान हैं। हे मनुष्यों के बीच सिंह, आप सभी मानव जाति के मन को प्रसन्न करते हैं। कौन कुलीन, शांतचित्त और अच्छे परिवार की विवाह योग्य लड़की उचित समय आने पर आपको अपने पति के रूप में नहीं चुनेगी? ।। १०-५२-३८ ।।

hindi translation

kA tvA mukunda mahatI kulazIlarUpavidyAvayodraviNadhAmabhirAtmatulyam | dhIrA patiM kulavatI na vRNIta kanyA kAle nRsiMha naralokamano'bhirAmam || 10-52-38 ||

hk transliteration by Sanscript

तन्मे भवान् खलु वृतः पतिरङ्ग जायामात्मार्पितश्च भवतोऽत्र विभो विधेहि । मा वीरभागमभिमर्शतु चैद्य आराद्गोमायुवन्मृगपतेर्बलिमम्बुजाक्ष ।। १०-५२-३९ ।।

Therefore, my dear Lord, I have chosen You as my husband, and I surrender myself to You. Please come swiftly, O almighty one, and make me Your wife. My dear lotus-eyed Lord, let Śiśupāla never touch the hero’s portion like a jackal stealing the property of a lion. ।। 10-52-39 ।।

english translation

इसलिए, मेरे प्रिय भगवान, मैंने आपको अपने पति के रूप में चुना है, और मैं खुद को आपके सामने समर्पित करती हूं। कृपया जल्दी आओ, हे सर्वशक्तिमान, और मुझे अपनी पत्नी बनाओ। मेरे प्रिय कमल-नेत्र भगवान, शिशुपाल सिंह की संपत्ति चुराने वाले गीदड़ की तरह वीर के हिस्से को कभी न छुए। ।। १०-५२-३९ ।।

hindi translation

tanme bhavAn khalu vRtaH patiraGga jAyAmAtmArpitazca bhavato'tra vibho vidhehi | mA vIrabhAgamabhimarzatu caidya ArAdgomAyuvanmRgapaterbalimambujAkSa || 10-52-39 ||

hk transliteration by Sanscript

पूर्तेष्टदत्तनियमव्रतदेवविप्रगुर्वर्चनादिभिरलं भगवान् परेशः । आराधितो यदि गदाग्रज एत्य पाणिं गृह्णातु मे न दमघोषसुतादयोऽन्ये ।। १०-५२-४० ।।

The ācāryas comment as follows on this verse: “Rukmiṇī felt that no one could obtain Lord Kṛṣṇa by the efforts of a single lifetime. Therefore she earnestly pointed out the pious activities she had performed in that life and previous lives, hoping to convince Śrī Kṛṣṇa to come.” ।। 10-52-40 ।।

english translation

इस श्लोक पर आचार्य इस प्रकार टिप्पणी करते हैं: “रुक्मिणी को लगा कि कोई भी एक जीवनकाल के प्रयासों से भगवान कृष्ण को प्राप्त नहीं कर सकता। इसलिए उसने श्री कृष्ण को आने के लिए मनाने की आशा में, उस जीवन और पिछले जन्मों में किए गए पवित्र कार्यों को ईमानदारी से बताया। ।। १०-५२-४० ।।

hindi translation

pUrteSTadattaniyamavratadevavipragurvarcanAdibhiralaM bhagavAn parezaH | ArAdhito yadi gadAgraja etya pANiM gRhNAtu me na damaghoSasutAdayo'nye || 10-52-40 ||

hk transliteration by Sanscript