1.
प्रथमोऽध्यायः
Chapter 1
2.
द्वितीयोऽध्यायः
Chapter 2
3.
तृतीयोऽध्यायः
Chapter 3
4.
चतुर्थोऽध्यायः
Chapter 4
5.
पञ्चमोऽध्यायः
Chapter 5
6.
षष्ठोऽध्यायः
Chapter 6
7.
सप्तमोऽध्यायः
Chapter 7
8.
अष्टमोऽध्यायः
Chapter 8
9.
नवमोऽध्यायः
Chapter 9
10.
दशमोऽध्यायः
Chapter 10
11.
एकादशोध्यायः
Chapter 11
12.
द्वादशोऽध्यायः
Chapter 12
13.
त्रयोदशोऽध्यायः
Chapter 13
14.
चतुर्दशोऽध्यायः
Chapter 14
15.
पञ्चदशोऽध्यायः
Chapter 15
16.
षोडशोऽध्यायः
Chapter 16
17.
सप्तदशोऽध्यायः
Chapter 17
18.
अष्टादशोऽध्यायः
Chapter 18
19.
एकोनविंशोऽध्यायः
Chapter 19
20.
विंशोऽध्यायः
Chapter 20
21.
एकविंशोऽध्यायः
Chapter 21
22.
द्वाविंशोऽध्यायः
Chapter 22
23.
त्रयोविंशोऽध्यायः
Chapter 23
24.
चतुर्विंशोऽध्यायः
Chapter 24
25.
पञ्चविंशोऽध्यायः
Chapter 25
26.
षड्विंशोऽध्यायः
Chapter 26
27.
सप्तविंशोऽध्यायः
Chapter 27
28.
अष्टाविंशोऽध्यायः
Chapter 28
29.
एकोनत्रिंशोऽध्यायः
Chapter 29
30.
त्रिंशोऽध्यायः
Chapter 30
31.
एकत्रिंशोऽध्यायः
Chapter 31
32.
द्वात्रिंशोऽध्यायः
Chapter 32
33.
त्रयस्त्रिंशोऽध्यायः
Chapter 33
34.
चतुस्त्रिंशोऽध्यायः
Chapter 34
35.
पञ्चत्रिंशोऽध्यायः
Chapter 35
36.
षट्त्रिंशोऽध्यायः
Chapter 36
37.
सप्तत्रिंशोऽध्यायः
Chapter 37
38.
अष्टात्रिंशोऽध्यायः
Chapter 38
39.
एकोनचत्वारिंशोऽध्यायः
Chapter 39
40.
चत्वारिंशोऽध्यायः
Chapter 40
41.
एकचत्वारिंशोऽध्यायः
Chapter 41
42.
द्विचत्वारिंशोऽध्यायः
Chapter 42
43.
त्रिचत्वारिंशोऽध्यायः
Chapter 43
44.
चतुश्चत्वारिंशोऽध्यायः
Chapter 44
45.
पञ्चचत्वारिंशोऽध्यायः
Chapter 45
46.
षट्चत्वारिंशोऽध्यायः
Chapter 46
47.
सप्तचत्वारिंशोऽध्यायः
Chapter 47
•
अष्टचत्वारिंशोऽध्यायः
Chapter 48
49.
एकोनपञ्चाशत्तमोऽध्यायः
Chapter 49
50.
पञ्चाशत्तमोऽध्यायः
Chapter 50
51.
एकपञ्चाशत्तमोऽध्यायः
Chapter 51
52.
द्विपञ्चाशत्तमोऽध्यायः
Chapter 52
53.
त्रिपञ्चाशत्तमोऽध्यायः
Chapter 53
54.
चतुःपञ्चाशत्तमोऽध्यायः
Chapter 54
55.
पञ्चपञ्चाशत्तमोऽध्यायः
Chapter 55
56.
षट्पञ्चाशत्तमोऽध्यायः
Chapter 56
57.
सप्तपञ्चाशत्तमोऽध्यायः
Chapter 57
58.
अष्टपञ्चाशत्तमोऽध्यायः
Chapter 58
59.
एकोनषष्टितमोऽध्यायः
Chapter 59
60.
षष्टितमोऽध्यायः
Chapter 60
61.
एकषष्टितमोऽध्यायः
Chapter 61
62.
द्विषष्टितमोऽध्यायः
Chapter 62
63.
त्रिषष्टितमोऽध्यायः
Chapter 63
64.
चतुःषष्टितमोऽध्यायः
Chapter 64
65.
पञ्चषष्टितमोऽध्यायः
Chapter 65
66.
षट्षष्टितमोऽध्यायः
Chapter 66
67.
सप्तषष्टितमोऽध्यायः
Chapter 67
68.
अष्टषष्टितमोऽध्यायः
Chapter 68
69.
एकोनसप्ततितमोऽध्यायः
Chapter 69
70.
सप्ततितमोऽध्यायः
Chapter 70
71.
एकसप्ततितमोऽध्यायः
Chapter 71
72.
द्विसप्ततितमोऽध्यायः
Chapter 72
73.
त्रिसप्ततितमोऽध्यायः
Chapter 73
74.
चतुःसप्ततितमोऽध्यायः
Chapter 74
75.
पञ्चसप्ततितमोऽध्यायः
Chapter 75
76.
षट्सप्ततितमोऽध्यायः
Chapter 76
77.
सप्तसप्ततितमोऽध्यायः
Chapter 77
78.
अष्टसप्ततितमोऽध्यायः
Chapter 78
79.
एकोनाशीतितमोऽध्यायः
Chapter 79
80.
अशीतितमोऽध्यायः
Chapter 80
81.
एकाशीतितमोऽध्यायः
Chapter 81
82.
द्व्यशीतितमोऽध्यायः
Chapter 82
83.
त्र्यशीतितमोऽध्यायः
Chapter 83
84.
चतुरशीतितमोऽध्यायः
Chapter 84
85.
पञ्चाशीतितमोऽध्यायः
Chapter 85
86.
षडशीतितमोऽध्यायः
Chapter 86
87.
सप्ताशीतितमोऽध्यायः
Chapter 87
88.
अष्टाशीतितमोऽध्यायः
Chapter 88
89.
एकोननवतितमोऽध्यायः
Chapter 89
90.
नवतितमोऽध्यायः
Chapter 90
Progress:49.8%
सृजस्यथो लुम्पसि पासि विश्वं रजस्तमःसत्त्वगुणैः स्वशक्तिभिः । न बध्यसे तद्गुणकर्मभिर्वा ज्ञानात्मनस्ते क्व च बन्धहेतुः ।। १०-४८-२१ ।।
sanskrit
You create, destroy and also maintain this universe with Your personal energies — the modes of passion, ignorance and goodness — yet You are never entangled by these modes or the activities they generate. Since You are the original source of all knowledge, what could ever cause You to be bound by illusion? ।। 10-48-21 ।।
english translation
आप अपनी निजी शक्तियों रजो, तमो तथा सतो गुणों से इस ब्रह्माण्ड का सृजन, संहार और पालन भी करते हैं। फिर भी आप इन गुणों द्वारा या इनसे उत्पन्न कर्मों द्वारा बाँधे नहीं जाते। चूँकि आप समस्त ज्ञान के आदि-स्रोत हैं, तो फिर मोह द्वारा आपके बंधन का कारण क्या हो सकता है? ।। १०-४८-२१ ।।
hindi translation
sRjasyatho lumpasi pAsi vizvaM rajastamaHsattvaguNaiH svazaktibhiH | na badhyase tadguNakarmabhirvA jJAnAtmanaste kva ca bandhahetuH || 10-48-21 ||
hk transliteration by Sanscriptदेहाद्युपाधेरनिरूपितत्वाद्भवो न साक्षान्न भिदाऽऽत्मनः स्यात् । अतो न बन्धस्तव नैव मोक्षः स्यातां निकामस्त्वयि नोऽविवेकः ।। १०-४८-२२ ।।
sanskrit
Since it has never been demonstrated that You are covered by material, bodily designations, it must be concluded that for You there is neither birth in a literal sense nor any duality. Therefore You never undergo bondage or liberation, and if You appear to, it is only because of Your desire that we see You in that way, or simply because of our lack of discrimination. ।। 10-48-22 ।।
english translation
चूँकि यह कभी प्रदर्शित नहीं हुआ है कि आप भौतिक शारीरिक उपाधियों से प्रच्छन्न हैं अत: यह निष्कर्ष रूप में यह समझना होगा कि शाब्दिक अर्थ में न तो आपका जन्म होता है न ही कोई द्वैत है। इसलिए आपको बन्धन या मोक्ष का सामना नहीं करना होता। और यदि आप ऐसा करते प्रतीत होते हैं, तो यह आपकी इच्छा के कारण ही है कि हम आपको इस रूप में देखते हैं या कि हममें विवेक का अभाव है इसलिए ऐसा है। ।। १०-४८-२२ ।।
hindi translation
dehAdyupAdheranirUpitatvAdbhavo na sAkSAnna bhidA''tmanaH syAt | ato na bandhastava naiva mokSaH syAtAM nikAmastvayi no'vivekaH || 10-48-22 ||
hk transliteration by Sanscriptत्वयोदितोऽयं जगतो हिताय यदा यदा वेदपथः पुराणः । बाध्येत पाखण्डपथैरसद्भिस्तदा भवान् सत्त्वगुणं बिभर्ति ।। १०-४८-२३ ।।
sanskrit
You originally enunciated the ancient religious path of the Vedas for the benefit of the whole universe. Whenever that path becomes obstructed by wicked persons following the path of atheism, You assume one of Your incarnations, which are all in the transcendental mode of goodness. ।। 10-48-23 ।।
english translation
आपने समस्त विश्व के लाभ के लिए प्रारम्भ में वेदों के प्राचीन धार्मिक पथ की व्याख्या की थी। जब भी दुष्ट व्यक्तियों द्वारा नास्तिकता का मार्ग ग्रहण करने के फलस्वरूप यह पथ अवरुद्ध होता है, तो आप दिव्य सतोगुण से युक्त कोई न कोई रूप में अवतरित होते हैं। ।। १०-४८-२३ ।।
hindi translation
tvayodito'yaM jagato hitAya yadA yadA vedapathaH purANaH | bAdhyeta pAkhaNDapathairasadbhistadA bhavAn sattvaguNaM bibharti || 10-48-23 ||
hk transliteration by Sanscriptस त्वं प्रभोऽद्य वसुदेवगृहेऽवतीर्णः स्वांशेन भारमपनेतुमिहासि भूमेः । अक्षौहिणीशतवधेन सुरेतरांशराज्ञाममुष्य च कुलस्य यशो वितन्वन् ।। १०-४८-२४ ।।
sanskrit
You are that very same Supreme Person, my Lord, and You have now appeared in the home of Vasudeva with Your plenary portion. You have done this to relieve the earth’s burden by killing hundreds of armies led by kings who are expansions of the demigods’ enemies, and also to spread the fame of our dynasty. ।। 10-48-24 ।।
english translation
हे प्रभु, आप वही परम पुरुष हैं और अब आप अपने अंश समेत वसुदेव के घर में प्रकट हुए हैं। आपने देवताओं के शत्रुओं के अंश रूप राजाओं के नेतृत्व वाली हजारों सेनाओं का वध करके पृथ्वी का भार हटाने तथा हमारे कुल की ख्याति का विस्तार करने के लिए ऐसा किया है। ।। १०-४८-२४ ।।
hindi translation
sa tvaM prabho'dya vasudevagRhe'vatIrNaH svAMzena bhAramapanetumihAsi bhUmeH | akSauhiNIzatavadhena suretarAMzarAjJAmamuSya ca kulasya yazo vitanvan || 10-48-24 ||
hk transliteration by Sanscriptअद्येश नो वसतयः खलु भूरिभागा यः सर्वदेवपितृभूतनृदेवमूर्तिः । यत्पादशौचसलिलं त्रिजगत्पुनाति स त्वं जगद्गुरुरधोक्षज याः प्रविष्टः ।। १०-४८-२५ ।।
sanskrit
Today, O Lord, my home has become most fortunate because You have entered it. As the Supreme Truth, You embody the forefathers, ordinary creatures, human beings and demigods, and the water that has washed Your feet purifies the three worlds. Indeed, O transcendent one, You are the spiritual master of the universe. ।। 10-48-25 ।।
english translation
हे प्रभु, आज मेरा घर अत्यन्त भाग्यशाली बन गया है क्योंकि आपने इसमें प्रवेश किया है। परम सत्य के रूप में आप पितरों, सामान्य प्राणियों, मनुष्यों एवं देवताओं की मूर्ति हैं और जिस जल से आपके पाँवों को प्रक्षालित किया गया है, वह तीनों लोकों को पवित्र बनाता है। निस्सन्देह हे इन्द्रियातीत, आप ब्रह्माण्ड के आध्यात्मिक गुरु हैं। ।। १०-४८-२५ ।।
hindi translation
adyeza no vasatayaH khalu bhUribhAgA yaH sarvadevapitRbhUtanRdevamUrtiH | yatpAdazaucasalilaM trijagatpunAti sa tvaM jagadgururadhokSaja yAH praviSTaH || 10-48-25 ||
hk transliteration by SanscriptSrimad Bhagavatam
Progress:49.8%
सृजस्यथो लुम्पसि पासि विश्वं रजस्तमःसत्त्वगुणैः स्वशक्तिभिः । न बध्यसे तद्गुणकर्मभिर्वा ज्ञानात्मनस्ते क्व च बन्धहेतुः ।। १०-४८-२१ ।।
sanskrit
You create, destroy and also maintain this universe with Your personal energies — the modes of passion, ignorance and goodness — yet You are never entangled by these modes or the activities they generate. Since You are the original source of all knowledge, what could ever cause You to be bound by illusion? ।। 10-48-21 ।।
english translation
आप अपनी निजी शक्तियों रजो, तमो तथा सतो गुणों से इस ब्रह्माण्ड का सृजन, संहार और पालन भी करते हैं। फिर भी आप इन गुणों द्वारा या इनसे उत्पन्न कर्मों द्वारा बाँधे नहीं जाते। चूँकि आप समस्त ज्ञान के आदि-स्रोत हैं, तो फिर मोह द्वारा आपके बंधन का कारण क्या हो सकता है? ।। १०-४८-२१ ।।
hindi translation
sRjasyatho lumpasi pAsi vizvaM rajastamaHsattvaguNaiH svazaktibhiH | na badhyase tadguNakarmabhirvA jJAnAtmanaste kva ca bandhahetuH || 10-48-21 ||
hk transliteration by Sanscriptदेहाद्युपाधेरनिरूपितत्वाद्भवो न साक्षान्न भिदाऽऽत्मनः स्यात् । अतो न बन्धस्तव नैव मोक्षः स्यातां निकामस्त्वयि नोऽविवेकः ।। १०-४८-२२ ।।
sanskrit
Since it has never been demonstrated that You are covered by material, bodily designations, it must be concluded that for You there is neither birth in a literal sense nor any duality. Therefore You never undergo bondage or liberation, and if You appear to, it is only because of Your desire that we see You in that way, or simply because of our lack of discrimination. ।। 10-48-22 ।।
english translation
चूँकि यह कभी प्रदर्शित नहीं हुआ है कि आप भौतिक शारीरिक उपाधियों से प्रच्छन्न हैं अत: यह निष्कर्ष रूप में यह समझना होगा कि शाब्दिक अर्थ में न तो आपका जन्म होता है न ही कोई द्वैत है। इसलिए आपको बन्धन या मोक्ष का सामना नहीं करना होता। और यदि आप ऐसा करते प्रतीत होते हैं, तो यह आपकी इच्छा के कारण ही है कि हम आपको इस रूप में देखते हैं या कि हममें विवेक का अभाव है इसलिए ऐसा है। ।। १०-४८-२२ ।।
hindi translation
dehAdyupAdheranirUpitatvAdbhavo na sAkSAnna bhidA''tmanaH syAt | ato na bandhastava naiva mokSaH syAtAM nikAmastvayi no'vivekaH || 10-48-22 ||
hk transliteration by Sanscriptत्वयोदितोऽयं जगतो हिताय यदा यदा वेदपथः पुराणः । बाध्येत पाखण्डपथैरसद्भिस्तदा भवान् सत्त्वगुणं बिभर्ति ।। १०-४८-२३ ।।
sanskrit
You originally enunciated the ancient religious path of the Vedas for the benefit of the whole universe. Whenever that path becomes obstructed by wicked persons following the path of atheism, You assume one of Your incarnations, which are all in the transcendental mode of goodness. ।। 10-48-23 ।।
english translation
आपने समस्त विश्व के लाभ के लिए प्रारम्भ में वेदों के प्राचीन धार्मिक पथ की व्याख्या की थी। जब भी दुष्ट व्यक्तियों द्वारा नास्तिकता का मार्ग ग्रहण करने के फलस्वरूप यह पथ अवरुद्ध होता है, तो आप दिव्य सतोगुण से युक्त कोई न कोई रूप में अवतरित होते हैं। ।। १०-४८-२३ ।।
hindi translation
tvayodito'yaM jagato hitAya yadA yadA vedapathaH purANaH | bAdhyeta pAkhaNDapathairasadbhistadA bhavAn sattvaguNaM bibharti || 10-48-23 ||
hk transliteration by Sanscriptस त्वं प्रभोऽद्य वसुदेवगृहेऽवतीर्णः स्वांशेन भारमपनेतुमिहासि भूमेः । अक्षौहिणीशतवधेन सुरेतरांशराज्ञाममुष्य च कुलस्य यशो वितन्वन् ।। १०-४८-२४ ।।
sanskrit
You are that very same Supreme Person, my Lord, and You have now appeared in the home of Vasudeva with Your plenary portion. You have done this to relieve the earth’s burden by killing hundreds of armies led by kings who are expansions of the demigods’ enemies, and also to spread the fame of our dynasty. ।। 10-48-24 ।।
english translation
हे प्रभु, आप वही परम पुरुष हैं और अब आप अपने अंश समेत वसुदेव के घर में प्रकट हुए हैं। आपने देवताओं के शत्रुओं के अंश रूप राजाओं के नेतृत्व वाली हजारों सेनाओं का वध करके पृथ्वी का भार हटाने तथा हमारे कुल की ख्याति का विस्तार करने के लिए ऐसा किया है। ।। १०-४८-२४ ।।
hindi translation
sa tvaM prabho'dya vasudevagRhe'vatIrNaH svAMzena bhAramapanetumihAsi bhUmeH | akSauhiNIzatavadhena suretarAMzarAjJAmamuSya ca kulasya yazo vitanvan || 10-48-24 ||
hk transliteration by Sanscriptअद्येश नो वसतयः खलु भूरिभागा यः सर्वदेवपितृभूतनृदेवमूर्तिः । यत्पादशौचसलिलं त्रिजगत्पुनाति स त्वं जगद्गुरुरधोक्षज याः प्रविष्टः ।। १०-४८-२५ ।।
sanskrit
Today, O Lord, my home has become most fortunate because You have entered it. As the Supreme Truth, You embody the forefathers, ordinary creatures, human beings and demigods, and the water that has washed Your feet purifies the three worlds. Indeed, O transcendent one, You are the spiritual master of the universe. ।। 10-48-25 ।।
english translation
हे प्रभु, आज मेरा घर अत्यन्त भाग्यशाली बन गया है क्योंकि आपने इसमें प्रवेश किया है। परम सत्य के रूप में आप पितरों, सामान्य प्राणियों, मनुष्यों एवं देवताओं की मूर्ति हैं और जिस जल से आपके पाँवों को प्रक्षालित किया गया है, वह तीनों लोकों को पवित्र बनाता है। निस्सन्देह हे इन्द्रियातीत, आप ब्रह्माण्ड के आध्यात्मिक गुरु हैं। ।। १०-४८-२५ ।।
hindi translation
adyeza no vasatayaH khalu bhUribhAgA yaH sarvadevapitRbhUtanRdevamUrtiH | yatpAdazaucasalilaM trijagatpunAti sa tvaM jagadgururadhokSaja yAH praviSTaH || 10-48-25 ||
hk transliteration by Sanscript