1.
सर्ग १
sarga 1
2.
सर्ग २
sarga 2
3.
सर्ग ३
sarga 3
4.
सर्ग ४
sarga 4
5.
सर्ग ५
sarga 5
6.
सर्ग ६
sarga 6
7.
सर्ग ७
sarga 7
8.
सर्ग ८
sarga 8
9.
सर्ग ९
sarga 9
10.
सर्ग १०
sarga 10
11.
सर्ग ११
sarga 11
12.
सर्ग १२
sarga 12
13.
सर्ग १३
sarga 13
14.
सर्ग १४
sarga 14
15.
सर्ग १५
sarga 15
16.
सर्ग १६
sarga 16
17.
सर्ग १७
sarga 17
18.
सर्ग १८
sarga 18
19.
सर्ग १९
sarga 19
20.
सर्ग २०
sarga 20
21.
सर्ग २१
sarga 21
22.
सर्ग २२
sarga 22
23.
सर्ग २३
sarga 23
24.
सर्ग २४
sarga 24
25.
सर्ग २५
sarga 25
26.
सर्ग २६
sarga 26
27.
सर्ग २७
sarga 27
•
सर्ग २८
sarga 28
29.
सर्ग २९
sarga 29
30.
सर्ग ३०
sarga 30
31.
सर्ग ३१
sarga 31
32.
सर्ग ३२
sarga 32
33.
सर्ग ३३
sarga 33
34.
सर्ग ३४
sarga 34
35.
सर्ग ३५
sarga 35
36.
सर्ग ३६
sarga 36
37.
सर्ग ३७
sarga 37
38.
सर्ग ३८
sarga 38
39.
सर्ग ३९
sarga 39
40.
सर्ग ४०
sarga 40
41.
सर्ग ४१
sarga 41
42.
सर्ग ४२
sarga 42
43.
सर्ग ४३
sarga 43
44.
सर्ग ४४
sarga 44
45.
सर्ग ४५
sarga 45
46.
सर्ग ४६
sarga 46
47.
सर्ग ४७
sarga 47
48.
सर्ग ४८
sarga 48
49.
सर्ग ४९
sarga 49
50.
सर्ग ५०
sarga 50
51.
सर्ग ५१
sarga 51
52.
सर्ग ५२
sarga 52
53.
सर्ग ५३
sarga 53
54.
सर्ग ५४
sarga 54
55.
सर्ग ५५
sarga 55
56.
सर्ग ५६
sarga 56
57.
सर्ग ५७
sarga 57
58.
सर्ग ५८
sarga 58
59.
सर्ग ५९
sarga 59
60.
सर्ग ६०
sarga 60
61.
सर्ग ६१
sarga 61
62.
सर्ग ६२
sarga 62
63.
सर्ग ६३
sarga 63
64.
सर्ग ६४
sarga 64
65.
सर्ग ६५
sarga 65
66.
सर्ग ६६
sarga 66
67.
सर्ग ६७
sarga 67
Progress:47.8%
अपि चातिपरिक्लिष्टं चिराद्दारैस्समागतम् | आत्मकार्यगरीयस्त्वाद्वक्तुं नेच्छामि वानरम् || ४-२८-६१
sanskrit
'Since Sugriva has gone through great difficulties and is reunited with his wives after a long time and since our task is great, I did not desire to speak to him now. [4-28-61]
english translation
api cAtiparikliSTaM cirAddAraissamAgatam | AtmakAryagarIyastvAdvaktuM necchAmi vAnaram || 4-28-61
hk transliteration
स्वयमेव हि विश्रम्य ज्ञात्वा कालमुपागतम् | उपकारं च सुग्रीवो वेत्स्यते नात्र संशयः || ४-२८-६२
sanskrit
'After a respite Sugreeva will realise on his own that the time has come, and he will also realise the he has something to requite, isn't it! So, there needn't be any doubt in that matter. [3-28-62]
english translation
svayameva hi vizramya jJAtvA kAlamupAgatam | upakAraM ca sugrIvo vetsyate nAtra saMzayaH || 4-28-62
hk transliteration
तस्मात्कालप्रतीक्षोऽहं स्थितोऽस्मि शुभलक्षण | सुग्रीवस्य नदीनां च प्रसादममनुपालयन् || ४-२८-६३
sanskrit
'O Lakshmana of auspicious qualities I will wait for the proper time to appease Sugriva as well as the rivers. [4-28-63]
english translation
tasmAtkAlapratIkSo'haM sthito'smi zubhalakSaNa | sugrIvasya nadInAM ca prasAdamamanupAlayan || 4-28-63
hk transliteration
उपकारेण वीरस्तु प्रतीकारेण युज्यते | अकृतज्ञोऽप्रतिकृतो हन्ति सत्त्ववतां मनः || ४-२८-६४
sanskrit
'A hero should in return help whoever has helped him. An ungrateful person hurts the heart of the virtuous by not returning the assistance.' [4-28-64]
english translation
upakAreNa vIrastu pratIkAreNa yujyate | akRtajJo'pratikRto hanti sattvavatAM manaH || 4-28-64
hk transliteration
अथैवमुक्तः प्रणिधाय लक्ष्मणः कृताञ्जलिस्तत्प्रतिपूज्य भाषितम् | उवाच रामं स्वभिरामदर्शनं प्रदर्शयन्दर्शनमात्मनश्शुभम् || ४-२८-६५
sanskrit
Having heard this, Lakshmana expressed his considered opinion with due respect to handsome Rama : - [4-28-65]
english translation
athaivamuktaH praNidhAya lakSmaNaH kRtAJjalistatpratipUjya bhASitam | uvAca rAmaM svabhirAmadarzanaM pradarzayandarzanamAtmanazzubham || 4-28-65
hk transliteration
Ramayana
Progress:47.8%
अपि चातिपरिक्लिष्टं चिराद्दारैस्समागतम् | आत्मकार्यगरीयस्त्वाद्वक्तुं नेच्छामि वानरम् || ४-२८-६१
sanskrit
'Since Sugriva has gone through great difficulties and is reunited with his wives after a long time and since our task is great, I did not desire to speak to him now. [4-28-61]
english translation
api cAtiparikliSTaM cirAddAraissamAgatam | AtmakAryagarIyastvAdvaktuM necchAmi vAnaram || 4-28-61
hk transliteration
स्वयमेव हि विश्रम्य ज्ञात्वा कालमुपागतम् | उपकारं च सुग्रीवो वेत्स्यते नात्र संशयः || ४-२८-६२
sanskrit
'After a respite Sugreeva will realise on his own that the time has come, and he will also realise the he has something to requite, isn't it! So, there needn't be any doubt in that matter. [3-28-62]
english translation
svayameva hi vizramya jJAtvA kAlamupAgatam | upakAraM ca sugrIvo vetsyate nAtra saMzayaH || 4-28-62
hk transliteration
तस्मात्कालप्रतीक्षोऽहं स्थितोऽस्मि शुभलक्षण | सुग्रीवस्य नदीनां च प्रसादममनुपालयन् || ४-२८-६३
sanskrit
'O Lakshmana of auspicious qualities I will wait for the proper time to appease Sugriva as well as the rivers. [4-28-63]
english translation
tasmAtkAlapratIkSo'haM sthito'smi zubhalakSaNa | sugrIvasya nadInAM ca prasAdamamanupAlayan || 4-28-63
hk transliteration
उपकारेण वीरस्तु प्रतीकारेण युज्यते | अकृतज्ञोऽप्रतिकृतो हन्ति सत्त्ववतां मनः || ४-२८-६४
sanskrit
'A hero should in return help whoever has helped him. An ungrateful person hurts the heart of the virtuous by not returning the assistance.' [4-28-64]
english translation
upakAreNa vIrastu pratIkAreNa yujyate | akRtajJo'pratikRto hanti sattvavatAM manaH || 4-28-64
hk transliteration
अथैवमुक्तः प्रणिधाय लक्ष्मणः कृताञ्जलिस्तत्प्रतिपूज्य भाषितम् | उवाच रामं स्वभिरामदर्शनं प्रदर्शयन्दर्शनमात्मनश्शुभम् || ४-२८-६५
sanskrit
Having heard this, Lakshmana expressed his considered opinion with due respect to handsome Rama : - [4-28-65]
english translation
athaivamuktaH praNidhAya lakSmaNaH kRtAJjalistatpratipUjya bhASitam | uvAca rAmaM svabhirAmadarzanaM pradarzayandarzanamAtmanazzubham || 4-28-65
hk transliteration