1.
प्रथमोऽध्यायः
Chapter 1
2.
द्वितीयोऽध्यायः
Chapter 2
3.
तृतीयोऽध्यायः
Chapter 3
4.
चतुर्थोऽध्यायः
Chapter 4
5.
पञ्चमोऽध्यायः
Chapter 5
6.
षष्ठोऽध्यायः
Chapter 6
7.
सप्तमोऽध्यायः
Chapter 7
8.
अष्टमोऽध्यायः
Chapter 8
9.
नवमोऽध्यायः
Chapter 9
10.
दशमोऽध्यायः
Chapter 10
11.
एकादशोध्यायः
Chapter 11
12.
द्वादशोऽध्यायः
Chapter 12
13.
त्रयोदशोऽध्यायः
Chapter 13
14.
चतुर्दशोऽध्यायः
Chapter 14
15.
पञ्चदशोऽध्यायः
Chapter 15
•
षोडशोऽध्यायः
Chapter 16
17.
सप्तदशोऽध्यायः
Chapter 17
18.
अष्टादशोऽध्यायः
Chapter 18
19.
एकोनविंशोऽध्यायः
Chapter 19
20.
विंशोऽध्यायः
Chapter 20
21.
एकविंशोऽध्यायः
Chapter 21
22.
द्वाविंशोऽध्यायः
Chapter 22
23.
त्रयोविंशोऽध्यायः
Chapter 23
24.
चतुर्विंशोऽध्यायः
Chapter 24
25.
पञ्चविंशोऽध्यायः
Chapter 25
26.
षड्विंशोऽध्यायः
Chapter 26
27.
सप्तविंशोऽध्यायः
Chapter 27
28.
अष्टाविंशोऽध्यायः
Chapter 28
29.
एकोनत्रिंशोऽध्यायः
Chapter 29
30.
त्रिंशोऽध्यायः
Chapter 30
31.
एकत्रिंशोऽध्यायः
Chapter 31
32.
द्वात्रिंशोऽध्यायः
Chapter 32
33.
त्रयस्त्रिंशोऽध्यायः
Chapter 33
34.
चतुस्त्रिंशोऽध्यायः
Chapter 34
35.
पञ्चत्रिंशोऽध्यायः
Chapter 35
36.
षट्त्रिंशोऽध्यायः
Chapter 36
37.
सप्तत्रिंशोऽध्यायः
Chapter 37
38.
अष्टात्रिंशोऽध्यायः
Chapter 38
39.
एकोनचत्वारिंशोऽध्यायः
Chapter 39
40.
चत्वारिंशोऽध्यायः
Chapter 40
41.
एकचत्वारिंशोऽध्यायः
Chapter 41
42.
द्विचत्वारिंशोऽध्यायः
Chapter 42
43.
त्रिचत्वारिंशोऽध्यायः
Chapter 43
44.
चतुश्चत्वारिंशोऽध्यायः
Chapter 44
45.
पञ्चचत्वारिंशोऽध्यायः
Chapter 45
46.
षट्चत्वारिंशोऽध्यायः
Chapter 46
47.
सप्तचत्वारिंशोऽध्यायः
Chapter 47
48.
अष्टचत्वारिंशोऽध्यायः
Chapter 48
49.
एकोनपञ्चाशत्तमोऽध्यायः
Chapter 49
50.
पञ्चाशत्तमोऽध्यायः
Chapter 50
51.
एकपञ्चाशत्तमोऽध्यायः
Chapter 51
52.
द्विपञ्चाशत्तमोऽध्यायः
Chapter 52
53.
त्रिपञ्चाशत्तमोऽध्यायः
Chapter 53
54.
चतुःपञ्चाशत्तमोऽध्यायः
Chapter 54
55.
पञ्चपञ्चाशत्तमोऽध्यायः
Chapter 55
56.
षट्पञ्चाशत्तमोऽध्यायः
Chapter 56
57.
सप्तपञ्चाशत्तमोऽध्यायः
Chapter 57
58.
अष्टपञ्चाशत्तमोऽध्यायः
Chapter 58
59.
एकोनषष्टितमोऽध्यायः
Chapter 59
60.
षष्टितमोऽध्यायः
Chapter 60
61.
एकषष्टितमोऽध्यायः
Chapter 61
62.
द्विषष्टितमोऽध्यायः
Chapter 62
63.
त्रिषष्टितमोऽध्यायः
Chapter 63
64.
चतुःषष्टितमोऽध्यायः
Chapter 64
65.
पञ्चषष्टितमोऽध्यायः
Chapter 65
66.
षट्षष्टितमोऽध्यायः
Chapter 66
67.
सप्तषष्टितमोऽध्यायः
Chapter 67
68.
अष्टषष्टितमोऽध्यायः
Chapter 68
69.
एकोनसप्ततितमोऽध्यायः
Chapter 69
70.
सप्ततितमोऽध्यायः
Chapter 70
71.
एकसप्ततितमोऽध्यायः
Chapter 71
72.
द्विसप्ततितमोऽध्यायः
Chapter 72
73.
त्रिसप्ततितमोऽध्यायः
Chapter 73
74.
चतुःसप्ततितमोऽध्यायः
Chapter 74
75.
पञ्चसप्ततितमोऽध्यायः
Chapter 75
76.
षट्सप्ततितमोऽध्यायः
Chapter 76
77.
सप्तसप्ततितमोऽध्यायः
Chapter 77
78.
अष्टसप्ततितमोऽध्यायः
Chapter 78
79.
एकोनाशीतितमोऽध्यायः
Chapter 79
80.
अशीतितमोऽध्यायः
Chapter 80
81.
एकाशीतितमोऽध्यायः
Chapter 81
82.
द्व्यशीतितमोऽध्यायः
Chapter 82
83.
त्र्यशीतितमोऽध्यायः
Chapter 83
84.
चतुरशीतितमोऽध्यायः
Chapter 84
85.
पञ्चाशीतितमोऽध्यायः
Chapter 85
86.
षडशीतितमोऽध्यायः
Chapter 86
87.
सप्ताशीतितमोऽध्यायः
Chapter 87
88.
अष्टाशीतितमोऽध्यायः
Chapter 88
89.
एकोननवतितमोऽध्यायः
Chapter 89
90.
नवतितमोऽध्यायः
Chapter 90
Progress:18.9%
एवं परिभ्रमहतौजसमुन्नतांसमानम्य तत्पृथुशिरःस्वधिरूढ आद्यः । तन्मूर्धरत्ननिकरस्पर्शातिताम्रपादाम्बुजोऽखिलकलादिगुरुर्ननर्त ।। १०-१६-२६ ।।
sanskrit
Having severely depleted the serpent’s strength with His relentless circling, Śrī Kṛṣṇa, the origin of everything, pushed down Kāliya’s raised shoulders and mounted his broad serpentine heads. Thus Lord Śrī Kṛṣṇa, the original master of all fine arts, began to dance, His lotus feet deeply reddened by the touch of the numerous jewels upon the serpent’s heads. ।। 10-16-26 ।।
english translation
लगातार चक्कर लगाते लगाते सर्प के बल को बुरी तरह क्षीण करके, समस्त वस्तुओं के मूल श्रीकृष्ण ने कालिय के उभरे हुए कन्धों को नीचे दबा दिया और उसके चौेड़े फनों पर चढ़ गये। इस तरह समस्त कलाओं के आदि गुरु भगवान् श्रीकृष्ण नृत्य करने लगे और सर्प के फनों पर स्थित असंख्य मणियों के स्पर्श से उनके चरण गहरे लाल रंग के हो गये। ।। १०-१६-२६ ।।
hindi translation
evaM paribhramahataujasamunnatAMsamAnamya tatpRthuziraHsvadhirUDha AdyaH | tanmUrdharatnanikarasparzAtitAmrapAdAmbujo'khilakalAdigururnanarta || 10-16-26 ||
hk transliteration by Sanscriptतं नर्तुमुद्यतमवेक्ष्य तदा तदीयगन्धर्वसिद्धसुरचारणदेववध्वः । प्रीत्या मृदङ्गपणवानकवाद्यगीतपुष्पोपहारनुतिभिः सहसोपसेदुः ।। १०-१६-२७ ।।
sanskrit
Seeing the Lord dancing, His servants in the heavenly planets — the Gandharvas, Siddhas, sages, Cāraṇas and wives of the demigods — immediately arrived there. With great pleasure they began accompanying the Lord’s dancing by playing drums such as mṛdaṅgas, paṇavas and ānakas. They also made offerings of songs, flowers and prayers. ।। 10-16-27 ।।
english translation
भगवान् उनको नाचते देखकर स्वर्गलोक के उनके सेवक—गन्धर्व, सिद्ध, मुनि, चारण तथा देवपत्नियाँ—वहाँ तुरन्त आ गये। वे मृदंग, पणव तथा आनक जैसे ढोल बजा-बजाकर कृष्ण के नृत्य का साथ देने लगे। उन्होंने गीत, फूल तथा स्तुतियों की भेंटें भी दीं। ।। १०-१६-२७ ।।
hindi translation
taM nartumudyatamavekSya tadA tadIyagandharvasiddhasuracAraNadevavadhvaH | prItyA mRdaGgapaNavAnakavAdyagItapuSpopahAranutibhiH sahasopaseduH || 10-16-27 ||
hk transliteration by Sanscriptयद्यच्छिरो न नमतेऽङ्ग शतैकशीर्ष्णस्तत्तन्ममर्द खरदण्डधरोऽङ्घ्रिपातैः । क्षीणायुषो भ्रमत उल्बणमास्यतोऽसृङ्नस्तो वमन् परमकश्मलमाप नागः ।। १०-१६-२८ ।।
sanskrit
My dear King, Kāliya had 101 prominent heads, and when one of them would not bow down, Lord Śrī Kṛṣṇa, who inflicts punishment on cruel wrong-doers, would smash that stubborn head by striking it with His feet. Then, as Kāliya entered his death throes, he began wheeling his heads around and vomiting ghastly blood from his mouths and nostrils. The serpent thus experienced extreme pain and misery. ।। 10-16-28 ।।
english translation
हे राजन्, कालिय के १०१ सिर थे और यदि इनमें से कोई एक नहीं झुकता था, तो क्रूर कृत्य करनेवालों को दंड देनेवाले भगवान् श्रीकृष्ण अपने पाद-प्रहार से उस उद्दण्ड सिर को कुचल देते थे। जब कालिय मृत्यु के निकट पहुँच गया तो वह अपने सिरों को चारों ओर घुमाने लगा और अपने मुखों तथा नथुनों से बुरी तरह से रक्त वमन करने लगा। इस तरह सर्प को अत्यन्त पीड़ा तथा कष्ट का अनुभव होने लगा। ।। १०-१६-२८ ।।
hindi translation
yadyacchiro na namate'Gga zataikazIrSNastattanmamarda kharadaNDadharo'GghripAtaiH | kSINAyuSo bhramata ulbaNamAsyato'sRGnasto vaman paramakazmalamApa nAgaH || 10-16-28 ||
hk transliteration by Sanscriptतस्याक्षिभिर्गरलमुद्वमतः शिरस्सु यद्यत्समुन्नमति निःश्वसतो रुषोच्चैः । नृत्यन् पदानुनमयन् दमयाम्बभूव पुष्पैः प्रपूजित इवेह पुमान् पुराणः ।। १०-१६-२९ ।।
sanskrit
Exuding poisonous waste from his eyes, Kāliya, would occasionally dare to raise up one of his heads, which would breathe heavily with anger. Then the Lord would dance on it and subdue it, forcing it to bow down with His foot. The demigods took each of these exhibitions as an opportunity to worship Him, the primeval Personality of Godhead, with showers of flowers. ।। 10-16-29 ।।
english translation
कालिय अपनी आँखों से विषैला कीचड़ निकालते हुए रह रहकर अपने किसी एक सिर को ऊपर उठाने का दुस्साहस करके क्रोध से फुफकारता था। तब भगवान् उसपर नाचने लगते और अपने पाँव से नीचे झुकाकर उसका दमन कर देते। देवताओं ने इन सभी प्रदर्शनों को उचित अवसर जानकर आदि पुरुष की पूजा पुष्पवर्षा द्वारा की। ।। १०-१६-२९ ।।
hindi translation
tasyAkSibhirgaralamudvamataH zirassu yadyatsamunnamati niHzvasato ruSoccaiH | nRtyan padAnunamayan damayAmbabhUva puSpaiH prapUjita iveha pumAn purANaH || 10-16-29 ||
hk transliteration by Sanscriptतच्चित्रताण्डवविरुग्णफणातपत्रो रक्तं मुखैरुरु वमन् नृप भग्नगात्रः । स्मृत्वा चराचरगुरुं पुरुषं पुराणं नारायणं तमरणं मनसा जगाम ।। १०-१६-३० ।।
sanskrit
My dear King Parīkṣit, Lord Kṛṣṇa’s wonderful, powerful dancing trampled and broke all of Kāliya’s one thousand hoods. Then the serpent, profusely vomiting blood from his mouths, finally recognized Śrī Kṛṣṇa to be the eternal Personality of Godhead, the supreme master of all moving and nonmoving beings, Śrī Nārāyaṇa. Thus within his mind Kāliya took shelter of the Lord. ।। 10-16-30 ।।
english translation
हे राजा परीक्षित, भगवान् कृष्ण के द्वारा विस्मयजनक शक्तिशाली नृत्य करने से कालिय के सभी एक हजार फण कुचलकर टूट गये। तब अपने मुखों से बुरी तरह रक्त वमन करते हुए सर्प ने श्रीकृष्ण को समस्त चराचर के शाश्वत स्वामी आदि भगवान् श्रीनारायण के रूप में पहचाना। इस तरह कालिय ने मन ही मन भगवान् की शरण ग्रहण कर ली। ।। १०-१६-३० ।।
hindi translation
taccitratANDavavirugNaphaNAtapatro raktaM mukhairuru vaman nRpa bhagnagAtraH | smRtvA carAcaraguruM puruSaM purANaM nArAyaNaM tamaraNaM manasA jagAma || 10-16-30 ||
hk transliteration by SanscriptSrimad Bhagavatam
Progress:18.9%
एवं परिभ्रमहतौजसमुन्नतांसमानम्य तत्पृथुशिरःस्वधिरूढ आद्यः । तन्मूर्धरत्ननिकरस्पर्शातिताम्रपादाम्बुजोऽखिलकलादिगुरुर्ननर्त ।। १०-१६-२६ ।।
sanskrit
Having severely depleted the serpent’s strength with His relentless circling, Śrī Kṛṣṇa, the origin of everything, pushed down Kāliya’s raised shoulders and mounted his broad serpentine heads. Thus Lord Śrī Kṛṣṇa, the original master of all fine arts, began to dance, His lotus feet deeply reddened by the touch of the numerous jewels upon the serpent’s heads. ।। 10-16-26 ।।
english translation
लगातार चक्कर लगाते लगाते सर्प के बल को बुरी तरह क्षीण करके, समस्त वस्तुओं के मूल श्रीकृष्ण ने कालिय के उभरे हुए कन्धों को नीचे दबा दिया और उसके चौेड़े फनों पर चढ़ गये। इस तरह समस्त कलाओं के आदि गुरु भगवान् श्रीकृष्ण नृत्य करने लगे और सर्प के फनों पर स्थित असंख्य मणियों के स्पर्श से उनके चरण गहरे लाल रंग के हो गये। ।। १०-१६-२६ ।।
hindi translation
evaM paribhramahataujasamunnatAMsamAnamya tatpRthuziraHsvadhirUDha AdyaH | tanmUrdharatnanikarasparzAtitAmrapAdAmbujo'khilakalAdigururnanarta || 10-16-26 ||
hk transliteration by Sanscriptतं नर्तुमुद्यतमवेक्ष्य तदा तदीयगन्धर्वसिद्धसुरचारणदेववध्वः । प्रीत्या मृदङ्गपणवानकवाद्यगीतपुष्पोपहारनुतिभिः सहसोपसेदुः ।। १०-१६-२७ ।।
sanskrit
Seeing the Lord dancing, His servants in the heavenly planets — the Gandharvas, Siddhas, sages, Cāraṇas and wives of the demigods — immediately arrived there. With great pleasure they began accompanying the Lord’s dancing by playing drums such as mṛdaṅgas, paṇavas and ānakas. They also made offerings of songs, flowers and prayers. ।। 10-16-27 ।।
english translation
भगवान् उनको नाचते देखकर स्वर्गलोक के उनके सेवक—गन्धर्व, सिद्ध, मुनि, चारण तथा देवपत्नियाँ—वहाँ तुरन्त आ गये। वे मृदंग, पणव तथा आनक जैसे ढोल बजा-बजाकर कृष्ण के नृत्य का साथ देने लगे। उन्होंने गीत, फूल तथा स्तुतियों की भेंटें भी दीं। ।। १०-१६-२७ ।।
hindi translation
taM nartumudyatamavekSya tadA tadIyagandharvasiddhasuracAraNadevavadhvaH | prItyA mRdaGgapaNavAnakavAdyagItapuSpopahAranutibhiH sahasopaseduH || 10-16-27 ||
hk transliteration by Sanscriptयद्यच्छिरो न नमतेऽङ्ग शतैकशीर्ष्णस्तत्तन्ममर्द खरदण्डधरोऽङ्घ्रिपातैः । क्षीणायुषो भ्रमत उल्बणमास्यतोऽसृङ्नस्तो वमन् परमकश्मलमाप नागः ।। १०-१६-२८ ।।
sanskrit
My dear King, Kāliya had 101 prominent heads, and when one of them would not bow down, Lord Śrī Kṛṣṇa, who inflicts punishment on cruel wrong-doers, would smash that stubborn head by striking it with His feet. Then, as Kāliya entered his death throes, he began wheeling his heads around and vomiting ghastly blood from his mouths and nostrils. The serpent thus experienced extreme pain and misery. ।। 10-16-28 ।।
english translation
हे राजन्, कालिय के १०१ सिर थे और यदि इनमें से कोई एक नहीं झुकता था, तो क्रूर कृत्य करनेवालों को दंड देनेवाले भगवान् श्रीकृष्ण अपने पाद-प्रहार से उस उद्दण्ड सिर को कुचल देते थे। जब कालिय मृत्यु के निकट पहुँच गया तो वह अपने सिरों को चारों ओर घुमाने लगा और अपने मुखों तथा नथुनों से बुरी तरह से रक्त वमन करने लगा। इस तरह सर्प को अत्यन्त पीड़ा तथा कष्ट का अनुभव होने लगा। ।। १०-१६-२८ ।।
hindi translation
yadyacchiro na namate'Gga zataikazIrSNastattanmamarda kharadaNDadharo'GghripAtaiH | kSINAyuSo bhramata ulbaNamAsyato'sRGnasto vaman paramakazmalamApa nAgaH || 10-16-28 ||
hk transliteration by Sanscriptतस्याक्षिभिर्गरलमुद्वमतः शिरस्सु यद्यत्समुन्नमति निःश्वसतो रुषोच्चैः । नृत्यन् पदानुनमयन् दमयाम्बभूव पुष्पैः प्रपूजित इवेह पुमान् पुराणः ।। १०-१६-२९ ।।
sanskrit
Exuding poisonous waste from his eyes, Kāliya, would occasionally dare to raise up one of his heads, which would breathe heavily with anger. Then the Lord would dance on it and subdue it, forcing it to bow down with His foot. The demigods took each of these exhibitions as an opportunity to worship Him, the primeval Personality of Godhead, with showers of flowers. ।। 10-16-29 ।।
english translation
कालिय अपनी आँखों से विषैला कीचड़ निकालते हुए रह रहकर अपने किसी एक सिर को ऊपर उठाने का दुस्साहस करके क्रोध से फुफकारता था। तब भगवान् उसपर नाचने लगते और अपने पाँव से नीचे झुकाकर उसका दमन कर देते। देवताओं ने इन सभी प्रदर्शनों को उचित अवसर जानकर आदि पुरुष की पूजा पुष्पवर्षा द्वारा की। ।। १०-१६-२९ ।।
hindi translation
tasyAkSibhirgaralamudvamataH zirassu yadyatsamunnamati niHzvasato ruSoccaiH | nRtyan padAnunamayan damayAmbabhUva puSpaiH prapUjita iveha pumAn purANaH || 10-16-29 ||
hk transliteration by Sanscriptतच्चित्रताण्डवविरुग्णफणातपत्रो रक्तं मुखैरुरु वमन् नृप भग्नगात्रः । स्मृत्वा चराचरगुरुं पुरुषं पुराणं नारायणं तमरणं मनसा जगाम ।। १०-१६-३० ।।
sanskrit
My dear King Parīkṣit, Lord Kṛṣṇa’s wonderful, powerful dancing trampled and broke all of Kāliya’s one thousand hoods. Then the serpent, profusely vomiting blood from his mouths, finally recognized Śrī Kṛṣṇa to be the eternal Personality of Godhead, the supreme master of all moving and nonmoving beings, Śrī Nārāyaṇa. Thus within his mind Kāliya took shelter of the Lord. ।। 10-16-30 ।।
english translation
हे राजा परीक्षित, भगवान् कृष्ण के द्वारा विस्मयजनक शक्तिशाली नृत्य करने से कालिय के सभी एक हजार फण कुचलकर टूट गये। तब अपने मुखों से बुरी तरह रक्त वमन करते हुए सर्प ने श्रीकृष्ण को समस्त चराचर के शाश्वत स्वामी आदि भगवान् श्रीनारायण के रूप में पहचाना। इस तरह कालिय ने मन ही मन भगवान् की शरण ग्रहण कर ली। ।। १०-१६-३० ।।
hindi translation
taccitratANDavavirugNaphaNAtapatro raktaM mukhairuru vaman nRpa bhagnagAtraH | smRtvA carAcaraguruM puruSaM purANaM nArAyaNaM tamaraNaM manasA jagAma || 10-16-30 ||
hk transliteration by Sanscript