1.
प्रथमोऽध्यायः
Chapter 1
2.
द्वितीयोऽध्यायः
Chapter 2
3.
तृतीयोऽध्यायः
Chapter 3
4.
चतुर्थोऽध्यायः
Chapter 4
5.
पञ्चमोऽध्यायः
Chapter 5
6.
षष्ठोऽध्यायः
Chapter 6
7.
सप्तमोऽध्यायः
Chapter 7
8.
अष्टमोऽध्यायः
Chapter 8
9.
नवमोऽध्यायः
Chapter 9
10.
दशमोऽध्यायः
Chapter 10
11.
एकादशोध्यायः
Chapter 11
12.
द्वादशोऽध्यायः
Chapter 12
13.
त्रयोदशोऽध्यायः
Chapter 13
•
चतुर्दशोऽध्यायः
Chapter 14
15.
पञ्चदशोऽध्यायः
Chapter 15
16.
षोडशोऽध्यायः
Chapter 16
17.
सप्तदशोऽध्यायः
Chapter 17
18.
अष्टादशोऽध्यायः
Chapter 18
19.
एकोनविंशोऽध्यायः
Chapter 19
20.
विंशोऽध्यायः
Chapter 20
21.
एकविंशोऽध्यायः
Chapter 21
22.
द्वाविंशोऽध्यायः
Chapter 22
23.
त्रयोविंशोऽध्यायः
Chapter 23
24.
चतुर्विंशोऽध्यायः
Chapter 24
25.
पञ्चविंशोऽध्यायः
Chapter 25
26.
षड्विंशोऽध्यायः
Chapter 26
27.
सप्तविंशोऽध्यायः
Chapter 27
28.
अष्टाविंशोऽध्यायः
Chapter 28
29.
एकोनत्रिंशोऽध्यायः
Chapter 29
30.
त्रिंशोऽध्यायः
Chapter 30
31.
एकत्रिंशोऽध्यायः
Chapter 31
32.
द्वात्रिंशोऽध्यायः
Chapter 32
33.
त्रयस्त्रिंशोऽध्यायः
Chapter 33
34.
चतुस्त्रिंशोऽध्यायः
Chapter 34
35.
पञ्चत्रिंशोऽध्यायः
Chapter 35
36.
षट्त्रिंशोऽध्यायः
Chapter 36
37.
सप्तत्रिंशोऽध्यायः
Chapter 37
38.
अष्टात्रिंशोऽध्यायः
Chapter 38
39.
एकोनचत्वारिंशोऽध्यायः
Chapter 39
40.
चत्वारिंशोऽध्यायः
Chapter 40
41.
एकचत्वारिंशोऽध्यायः
Chapter 41
42.
द्विचत्वारिंशोऽध्यायः
Chapter 42
43.
त्रिचत्वारिंशोऽध्यायः
Chapter 43
44.
चतुश्चत्वारिंशोऽध्यायः
Chapter 44
45.
पञ्चचत्वारिंशोऽध्यायः
Chapter 45
46.
षट्चत्वारिंशोऽध्यायः
Chapter 46
47.
सप्तचत्वारिंशोऽध्यायः
Chapter 47
48.
अष्टचत्वारिंशोऽध्यायः
Chapter 48
49.
एकोनपञ्चाशत्तमोऽध्यायः
Chapter 49
50.
पञ्चाशत्तमोऽध्यायः
Chapter 50
51.
एकपञ्चाशत्तमोऽध्यायः
Chapter 51
52.
द्विपञ्चाशत्तमोऽध्यायः
Chapter 52
53.
त्रिपञ्चाशत्तमोऽध्यायः
Chapter 53
54.
चतुःपञ्चाशत्तमोऽध्यायः
Chapter 54
55.
पञ्चपञ्चाशत्तमोऽध्यायः
Chapter 55
56.
षट्पञ्चाशत्तमोऽध्यायः
Chapter 56
57.
सप्तपञ्चाशत्तमोऽध्यायः
Chapter 57
58.
अष्टपञ्चाशत्तमोऽध्यायः
Chapter 58
59.
एकोनषष्टितमोऽध्यायः
Chapter 59
60.
षष्टितमोऽध्यायः
Chapter 60
61.
एकषष्टितमोऽध्यायः
Chapter 61
62.
द्विषष्टितमोऽध्यायः
Chapter 62
63.
त्रिषष्टितमोऽध्यायः
Chapter 63
64.
चतुःषष्टितमोऽध्यायः
Chapter 64
65.
पञ्चषष्टितमोऽध्यायः
Chapter 65
66.
षट्षष्टितमोऽध्यायः
Chapter 66
67.
सप्तषष्टितमोऽध्यायः
Chapter 67
68.
अष्टषष्टितमोऽध्यायः
Chapter 68
69.
एकोनसप्ततितमोऽध्यायः
Chapter 69
70.
सप्ततितमोऽध्यायः
Chapter 70
71.
एकसप्ततितमोऽध्यायः
Chapter 71
72.
द्विसप्ततितमोऽध्यायः
Chapter 72
73.
त्रिसप्ततितमोऽध्यायः
Chapter 73
74.
चतुःसप्ततितमोऽध्यायः
Chapter 74
75.
पञ्चसप्ततितमोऽध्यायः
Chapter 75
76.
षट्सप्ततितमोऽध्यायः
Chapter 76
77.
सप्तसप्ततितमोऽध्यायः
Chapter 77
78.
अष्टसप्ततितमोऽध्यायः
Chapter 78
79.
एकोनाशीतितमोऽध्यायः
Chapter 79
80.
अशीतितमोऽध्यायः
Chapter 80
81.
एकाशीतितमोऽध्यायः
Chapter 81
82.
द्व्यशीतितमोऽध्यायः
Chapter 82
83.
त्र्यशीतितमोऽध्यायः
Chapter 83
84.
चतुरशीतितमोऽध्यायः
Chapter 84
85.
पञ्चाशीतितमोऽध्यायः
Chapter 85
86.
षडशीतितमोऽध्यायः
Chapter 86
87.
सप्ताशीतितमोऽध्यायः
Chapter 87
88.
अष्टाशीतितमोऽध्यायः
Chapter 88
89.
एकोननवतितमोऽध्यायः
Chapter 89
90.
नवतितमोऽध्यायः
Chapter 90
Progress:15.8%
अत्रैव मायाधमनावतारे ह्यस्य प्रपञ्चस्य बहिः स्फुटस्य । कृत्स्नस्य चान्तर्जठरे जनन्या मायात्वमेव प्रकटीकृतं ते ।। १०-१४-१६ ।।
sanskrit
My dear Lord, in this incarnation You have proved that You are the supreme controller of Māyā. Although You are now within this universe, the whole universal creation is within Your transcendental body — a fact You demonstrated by exhibiting the universe within Your abdomen before Your mother, Yaśodā. ।। 10-14-16 ।।
english translation
हे प्रभु, आपने इसी अवतार में यह सिद्ध कर दिया है कि आप माया के परम नियंत्रक हैं। यद्यपि आप अब इस ब्रह्माण्ड के भीतर हैं किन्तु सारा ब्रह्माण्ड आपके दिव्य शरीर के भीतर है—आपने इस तथ्य को माता यशोदा के समक्ष अपने उदर के भीतर ब्रह्माण्ड दिखलाकर प्रदर्शित कर दिया है। ।। १०-१४-१६ ।।
hindi translation
atraiva mAyAdhamanAvatAre hyasya prapaJcasya bahiH sphuTasya | kRtsnasya cAntarjaThare jananyA mAyAtvameva prakaTIkRtaM te || 10-14-16 ||
hk transliteration by Sanscriptयस्य कुक्षाविदं सर्वं सात्मं भाति यथा तथा । तत्त्वय्यपीह तत्सर्वं किमिदं मायया विना ।। १०-१४-१७ ।।
sanskrit
Just as this entire universe, including You, was exhibited within Your abdomen, so it is now manifested here externally in the same exact form. How could such things happen unless arranged by Your inconceivable energy? ।। 10-14-17 ।।
english translation
जिस तरह आप समेत यह सारा ब्रह्माण्ड आपके उदर में प्रदर्शित किया गया था उसी तरह अब यह उसी रूप में यहाँ पर प्रकट हुआ है। आपकी अचिन्त्य शक्ति की व्यवस्था के बिना भला ऐसा कैसे घटित हो सकता है? ।। १०-१४-१७ ।।
hindi translation
yasya kukSAvidaM sarvaM sAtmaM bhAti yathA tathA | tattvayyapIha tatsarvaM kimidaM mAyayA vinA || 10-14-17 ||
hk transliteration by Sanscriptअद्यैव त्वदृतेऽस्य किं मम न ते मायात्वमादर्शितमेकोऽसि प्रथमं ततो व्रजसुहृद्वत्साः समस्ता अपि । तावन्तोऽसि चतुर्भुजास्तदखिलैः साकं मयोपासितास्तावन्त्येव जगन्त्यभूस्तदमितं ब्रह्माद्वयं शिष्यते ।। १०-१४-१८ ।।
sanskrit
Have You not shown me today that both You Yourself and everything within this creation are manifestations of Your inconceivable potency? First You appeared alone, and then You manifested Yourself as all of Vṛndāvana’s calves and cowherd boys, Your friends. Next You appeared as an equal number of four-handed Viṣṇu forms, who were worshiped by all living beings, including me, and after that You appeared as an equal number of complete universes. Finally, You have now returned to Your unlimited form as the Supreme Absolute Truth, one without a second. ।। 10-14-18 ।।
english translation
क्या आपने आज मुझे यह नहीं दिखलाया कि आप स्वयं तथा इस सृष्टि की प्रत्येक वस्तु आपकी अचिन्त्य शक्ति के ही प्राकट्य हैं? सर्वप्रथम आप अकेले प्रकट हुए, तत्पश्चात् आप वृन्दावन के बछड़ों तथा अपने मित्र ग्वालबालों के रूप में प्रकट हुए। इसके बाद आप उतने ही चतुर्भुजी विष्णु रूपों में प्रकट हुए जो मुझ समेत समस्त जीवों द्वारा पूजे जा रहे थे। तत्पश्चात् आप उतने ही संपूर्ण ब्रह्माण्डों के रूप में प्रकट हुए। तदनन्तर आप अद्वितीय परम ब्रह्म के अपने अनन्त रूप में वापस आ गये हैं। ।। १०-१४-१८ ।।
hindi translation
adyaiva tvadRte'sya kiM mama na te mAyAtvamAdarzitameko'si prathamaM tato vrajasuhRdvatsAH samastA api | tAvanto'si caturbhujAstadakhilaiH sAkaM mayopAsitAstAvantyeva jagantyabhUstadamitaM brahmAdvayaM ziSyate || 10-14-18 ||
hk transliteration by Sanscriptअजानतां त्वत्पदवीमनात्मन्यात्माऽऽत्मना भासि वितत्य मायाम् । सृष्टाविवाहं जगतो विधान इव त्वमेषोऽन्त इव त्रिनेत्रः ।। १०-१४-१९ ।।
sanskrit
To persons ignorant of Your actual transcendental position, You appear as part of the material world, manifesting Yourself by the expansion of Your inconceivable energy. Thus for the creation of the universe You appear as me [Brahmā], for its maintenance You appear as Yourself [Viṣṇu], and for its annihilation You appear as Lord Trinetra [Śiva]. ।। 10-14-19 ।।
english translation
आपकी वास्तविक दिव्य स्थिति से अपरिचित व्यक्तियों के लिए आप इस जगत के अंश रूप में अपने को अपनी अचिन्त्य शक्ति के अंश द्वारा प्रकट करते हुए अवतरित होते हैं। इस तरह ब्रह्माण्ड के सृजन के लिए आप मेरे (ब्रह्मा) रूप में, इसके पालन के लिए अपने ही (विष्णु) रूप में तथा इसके संहार के लिए आप त्रिनेत्र (शिव) के रूप में प्रकट होते हैं। ।। १०-१४-१९ ।।
hindi translation
ajAnatAM tvatpadavImanAtmanyAtmA''tmanA bhAsi vitatya mAyAm | sRSTAvivAhaM jagato vidhAna iva tvameSo'nta iva trinetraH || 10-14-19 ||
hk transliteration by Sanscriptसुरेष्वृषिष्वीश तथैव नृष्वपि तिर्यक्षु यादःस्वपि तेऽजनस्य । जन्मासतां दुर्मदनिग्रहाय प्रभो विधातः सदनुग्रहाय च ।। १०-१४-२० ।।
sanskrit
O Lord, O supreme creator and master, You have no material birth, yet to defeat the false pride of the faithless demons and show mercy to Your saintly devotees, You take birth among the demigods, sages, human beings, animals and even the aquatics. ।। 10-14-20 ।।
english translation
हे प्रभु, हे परम स्रष्टा एवं स्वामी, यद्यपि आप अजन्मा हैं किन्तु श्रद्धाविहीन असुरों के मिथ्या गर्व को चूर करने तथा अपने सन्त-सदृश भक्तों पर दया दिखाने के लिए आप देवताओं, ऋषियों, मनुष्यों, पशुओं तथा जलचरों तक के बीच में जन्म लेते हैं। ।। १०-१४-२० ।।
hindi translation
sureSvRSiSvIza tathaiva nRSvapi tiryakSu yAdaHsvapi te'janasya | janmAsatAM durmadanigrahAya prabho vidhAtaH sadanugrahAya ca || 10-14-20 ||
hk transliteration by SanscriptSrimad Bhagavatam
Progress:15.8%
अत्रैव मायाधमनावतारे ह्यस्य प्रपञ्चस्य बहिः स्फुटस्य । कृत्स्नस्य चान्तर्जठरे जनन्या मायात्वमेव प्रकटीकृतं ते ।। १०-१४-१६ ।।
sanskrit
My dear Lord, in this incarnation You have proved that You are the supreme controller of Māyā. Although You are now within this universe, the whole universal creation is within Your transcendental body — a fact You demonstrated by exhibiting the universe within Your abdomen before Your mother, Yaśodā. ।। 10-14-16 ।।
english translation
हे प्रभु, आपने इसी अवतार में यह सिद्ध कर दिया है कि आप माया के परम नियंत्रक हैं। यद्यपि आप अब इस ब्रह्माण्ड के भीतर हैं किन्तु सारा ब्रह्माण्ड आपके दिव्य शरीर के भीतर है—आपने इस तथ्य को माता यशोदा के समक्ष अपने उदर के भीतर ब्रह्माण्ड दिखलाकर प्रदर्शित कर दिया है। ।। १०-१४-१६ ।।
hindi translation
atraiva mAyAdhamanAvatAre hyasya prapaJcasya bahiH sphuTasya | kRtsnasya cAntarjaThare jananyA mAyAtvameva prakaTIkRtaM te || 10-14-16 ||
hk transliteration by Sanscriptयस्य कुक्षाविदं सर्वं सात्मं भाति यथा तथा । तत्त्वय्यपीह तत्सर्वं किमिदं मायया विना ।। १०-१४-१७ ।।
sanskrit
Just as this entire universe, including You, was exhibited within Your abdomen, so it is now manifested here externally in the same exact form. How could such things happen unless arranged by Your inconceivable energy? ।। 10-14-17 ।।
english translation
जिस तरह आप समेत यह सारा ब्रह्माण्ड आपके उदर में प्रदर्शित किया गया था उसी तरह अब यह उसी रूप में यहाँ पर प्रकट हुआ है। आपकी अचिन्त्य शक्ति की व्यवस्था के बिना भला ऐसा कैसे घटित हो सकता है? ।। १०-१४-१७ ।।
hindi translation
yasya kukSAvidaM sarvaM sAtmaM bhAti yathA tathA | tattvayyapIha tatsarvaM kimidaM mAyayA vinA || 10-14-17 ||
hk transliteration by Sanscriptअद्यैव त्वदृतेऽस्य किं मम न ते मायात्वमादर्शितमेकोऽसि प्रथमं ततो व्रजसुहृद्वत्साः समस्ता अपि । तावन्तोऽसि चतुर्भुजास्तदखिलैः साकं मयोपासितास्तावन्त्येव जगन्त्यभूस्तदमितं ब्रह्माद्वयं शिष्यते ।। १०-१४-१८ ।।
sanskrit
Have You not shown me today that both You Yourself and everything within this creation are manifestations of Your inconceivable potency? First You appeared alone, and then You manifested Yourself as all of Vṛndāvana’s calves and cowherd boys, Your friends. Next You appeared as an equal number of four-handed Viṣṇu forms, who were worshiped by all living beings, including me, and after that You appeared as an equal number of complete universes. Finally, You have now returned to Your unlimited form as the Supreme Absolute Truth, one without a second. ।। 10-14-18 ।।
english translation
क्या आपने आज मुझे यह नहीं दिखलाया कि आप स्वयं तथा इस सृष्टि की प्रत्येक वस्तु आपकी अचिन्त्य शक्ति के ही प्राकट्य हैं? सर्वप्रथम आप अकेले प्रकट हुए, तत्पश्चात् आप वृन्दावन के बछड़ों तथा अपने मित्र ग्वालबालों के रूप में प्रकट हुए। इसके बाद आप उतने ही चतुर्भुजी विष्णु रूपों में प्रकट हुए जो मुझ समेत समस्त जीवों द्वारा पूजे जा रहे थे। तत्पश्चात् आप उतने ही संपूर्ण ब्रह्माण्डों के रूप में प्रकट हुए। तदनन्तर आप अद्वितीय परम ब्रह्म के अपने अनन्त रूप में वापस आ गये हैं। ।। १०-१४-१८ ।।
hindi translation
adyaiva tvadRte'sya kiM mama na te mAyAtvamAdarzitameko'si prathamaM tato vrajasuhRdvatsAH samastA api | tAvanto'si caturbhujAstadakhilaiH sAkaM mayopAsitAstAvantyeva jagantyabhUstadamitaM brahmAdvayaM ziSyate || 10-14-18 ||
hk transliteration by Sanscriptअजानतां त्वत्पदवीमनात्मन्यात्माऽऽत्मना भासि वितत्य मायाम् । सृष्टाविवाहं जगतो विधान इव त्वमेषोऽन्त इव त्रिनेत्रः ।। १०-१४-१९ ।।
sanskrit
To persons ignorant of Your actual transcendental position, You appear as part of the material world, manifesting Yourself by the expansion of Your inconceivable energy. Thus for the creation of the universe You appear as me [Brahmā], for its maintenance You appear as Yourself [Viṣṇu], and for its annihilation You appear as Lord Trinetra [Śiva]. ।। 10-14-19 ।।
english translation
आपकी वास्तविक दिव्य स्थिति से अपरिचित व्यक्तियों के लिए आप इस जगत के अंश रूप में अपने को अपनी अचिन्त्य शक्ति के अंश द्वारा प्रकट करते हुए अवतरित होते हैं। इस तरह ब्रह्माण्ड के सृजन के लिए आप मेरे (ब्रह्मा) रूप में, इसके पालन के लिए अपने ही (विष्णु) रूप में तथा इसके संहार के लिए आप त्रिनेत्र (शिव) के रूप में प्रकट होते हैं। ।। १०-१४-१९ ।।
hindi translation
ajAnatAM tvatpadavImanAtmanyAtmA''tmanA bhAsi vitatya mAyAm | sRSTAvivAhaM jagato vidhAna iva tvameSo'nta iva trinetraH || 10-14-19 ||
hk transliteration by Sanscriptसुरेष्वृषिष्वीश तथैव नृष्वपि तिर्यक्षु यादःस्वपि तेऽजनस्य । जन्मासतां दुर्मदनिग्रहाय प्रभो विधातः सदनुग्रहाय च ।। १०-१४-२० ।।
sanskrit
O Lord, O supreme creator and master, You have no material birth, yet to defeat the false pride of the faithless demons and show mercy to Your saintly devotees, You take birth among the demigods, sages, human beings, animals and even the aquatics. ।। 10-14-20 ।।
english translation
हे प्रभु, हे परम स्रष्टा एवं स्वामी, यद्यपि आप अजन्मा हैं किन्तु श्रद्धाविहीन असुरों के मिथ्या गर्व को चूर करने तथा अपने सन्त-सदृश भक्तों पर दया दिखाने के लिए आप देवताओं, ऋषियों, मनुष्यों, पशुओं तथा जलचरों तक के बीच में जन्म लेते हैं। ।। १०-१४-२० ।।
hindi translation
sureSvRSiSvIza tathaiva nRSvapi tiryakSu yAdaHsvapi te'janasya | janmAsatAM durmadanigrahAya prabho vidhAtaH sadanugrahAya ca || 10-14-20 ||
hk transliteration by Sanscript