1.
प्रथमोऽध्यायः
Chapter 1
2.
द्वितीयोऽध्यायः
Chapter 2
3.
तृतीयोऽध्यायः
Chapter 3
4.
चतुर्थोऽध्यायः
Chapter 4
5.
पञ्चमोऽध्यायः
Chapter 5
6.
षष्ठोऽध्यायः
Chapter 6
•
सप्तमोऽध्यायः
Chapter 7
8.
अष्टमोऽध्यायः
Chapter 8
9.
नवमोऽध्यायः
Chapter 9
10.
दशमोऽध्यायः
Chapter 10
11.
एकादशोऽध्यायः
Chapter 11
12.
द्वादशोऽध्यायः
Chapter 12
13.
त्रयोदशोऽध्यायः
Chapter 13
14.
चतुर्दशोऽध्यायः
Chapter 14
15.
पञ्चदशोऽद्ध्ययाः
Chapter 15
16.
षोडशोऽध्यायः
Chapter 16
17.
सप्तदशोऽध्यायः
Chapter 17
18.
अष्टादशोऽध्यायः
Chapter 18
19.
एकोनविंशोऽध्यायः
Chapter 19
20.
विंशोऽध्यायः
Chapter 20
21.
एकविंशोऽध्यायः
Chapter 21
22.
द्वाविंशोऽध्यायः
Chapter 22
23.
त्रयोविंशोऽध्यायः
Chapter 23
24.
चतुर्विंशोऽध्यायः
Chapter 24
Progress:23.6%
मथ्यमानेऽर्णवे सोऽद्रिरनाधारो ह्यपोऽविशत् । ध्रियमाणोऽपि बलिभिर्गौरवात्पाण्डुनन्दन ।। ८-७-६ ।।
O son of the Pāṇḍu dynasty, when Mandara Mountain was thus being used as a churning rod in the Ocean of Milk, it had no support, and therefore although held by the strong hands of the demigods and demons, it sank into the water. ।। 8-7-6 ।।
english translation
हे पाण्डुवंशी! जब क्षीरसागर में मन्दर पर्वत को इस तरह मथानी के रूप में प्रयुक्त किया जा रहा था, तो उसका कोई आधार न था अतएव असुरों तथा देवताओं के बलिष्ठ हाथों द्वारा पकड़ा रहने पर भी वह जल में डूब गया। ।। ८-७-६ ।।
hindi translation
mathyamAne'rNave so'driranAdhAro hyapo'vizat | dhriyamANo'pi balibhirgauravAtpANDunandana || 8-7-6 ||
hk transliteration by Sanscriptते सुनिर्विण्णमनसः परिम्लानमुखश्रियः । आसन् स्वपौरुषे नष्टे दैवेनातिबलीयसा ।। ८-७-७ ।।
Because the mountain had been sunk by the strength of providence, the demigods and demons were disappointed, and their faces seemed to shrivel. ।। 8-7-7 ।।
english translation
चूँकि पर्वत दैवी शक्ति से डूबा था अतएव देवता तथा असुरगण निराश थे और उनके चेहरे कुम्हला गये प्रतीत होते थे। ।। ८-७-७ ।।
hindi translation
te sunirviNNamanasaH parimlAnamukhazriyaH | Asan svapauruSe naSTe daivenAtibalIyasA || 8-7-7 ||
hk transliteration by Sanscriptविलोक्य विघ्नेशविधिं तदेश्वरो दुरन्तवीर्योऽवितथाभिसन्धिः । कृत्वा वपुः काच्छपमद्भुतं महत् प्रविश्य तोयं गिरिमुज्जहार ।। ८-७-८ ।।
Seeing the situation that had been created by the will of the Supreme, the unlimitedly powerful Lord, whose determination is infallible, took the wonderful shape of a tortoise, entered the water, and lifted the great Mandara Mountain. ।। 8-7-8 ।।
english translation
भगवदिच्छा से जैसी स्थिति उत्पन्न हो गई थी उसे देखकर असीम शक्तिशाली एवं अच्युत संकल्प वाले भगवान् ने कछुए का अद्भुत रूप धारण किया और जल में प्रविष्ट होकर विशाल मन्दर पर्वत को उठा लिया। ।। ८-७-८ ।।
hindi translation
vilokya vighnezavidhiM tadezvaro durantavIryo'vitathAbhisandhiH | kRtvA vapuH kAcchapamadbhutaM mahat pravizya toyaM girimujjahAra || 8-7-8 ||
hk transliteration by Sanscriptतमुत्थितं वीक्ष्य कुलाचलं पुनः समुद्यता निर्मथितुं सुरासुराः । दधार पृष्ठेन स लक्षयोजनप्रस्तारिणा द्वीप इवापरो महान् ।। ८-७-९ ।।
When the demigods and demons saw that Mandara Mountain had been lifted, they were enlivened and encouraged to begin churning again. The mountain rested on the back of the great tortoise, which extended for eight hundred thousand miles like a large island. ।। 8-7-9 ।।
english translation
जब देवताओं तथा असुरों ने देखा कि मन्दर पर्वत उठाया गया है, तो वे प्रफुल्लित हो गए और पुन: मन्थन करने के लिए प्रोत्साहित हुए। यह पर्वत विशाल कछुवे की पीठ पर टिका था, जो एक विशाल द्वीप की भाँति आठ लाख मील तक फैला हुआ था। ।। ८-७-९ ।।
hindi translation
tamutthitaM vIkSya kulAcalaM punaH samudyatA nirmathituM surAsurAH | dadhAra pRSThena sa lakSayojanaprastAriNA dvIpa ivAparo mahAn || 8-7-9 ||
hk transliteration by Sanscriptसुरासुरेन्द्रैर्भुजवीर्यवेपितं परिभ्रमन्तं गिरिमङ्ग पृष्ठतः । बिभ्रत्तदावर्तनमादिकच्छपो मेनेऽङ्गकण्डूयनमप्रमेयः ।। ८-७-१० ।।
O King, when the demigods and demons, by the strength of their arms, rotated Mandara Mountain on the back of the extraordinary tortoise, the tortoise accepted the rolling of the mountain as a means of scratching His body, and thus He felt a pleasing sensation. ।। 8-7-10 ।।
english translation
हे राजा! जब देवताओं तथा असुरों ने अपने बाहुबल से अद्भुत कछुवे की पीठ पर स्थित मन्दर पर्वत को घुमा दिया तो कछुवे ने पर्वत के इस घूमने को अपना शरीर खुजलाने का साधन मान लिया। इससे उसे अत्यन्त सुखप्रद अनुभूति हुई। ।। ८-७-१० ।।
hindi translation
surAsurendrairbhujavIryavepitaM paribhramantaM girimaGga pRSThataH | bibhrattadAvartanamAdikacchapo mene'GgakaNDUyanamaprameyaH || 8-7-10 ||
hk transliteration by Sanscript