Sushruta Samhita

Progress:6.6%

चित्राणि रूपाणि दिवा स पश्येत् स वै विकारो नकुलान्ध्यसञ्ज्ञः | दृष्टिर्विरूपा श्वसनोपसृष्टा सङ्कुच्यतेऽभ्यन्तरतश्च याति ||४१||

The person who perceives distorted forms during the day, and whose vision is marked by the symptoms of blindness similar to that of a mongoose, experiences irregular vision accompanied by difficulty in breathing. This condition causes the vision to contract and turn inward.

english translation

जो व्यक्ति दिन में विकृत आकृतियाँ देखता है, तथा जिसकी दृष्टि नेवले के समान अंधेपन के लक्षणों से चिह्नित होती है, उसे अनियमित दृष्टि के साथ सांस लेने में कठिनाई का अनुभव होता है। इस स्थिति में दृष्टि सिकुड़ कर अंदर की ओर मुड़ जाती है।

hindi translation

citrANi rUpANi divA sa pazyet sa vai vikAro nakulAndhyasaJjJaH | dRSTirvirUpA zvasanopasRSTA saGkucyate'bhyantaratazca yAti ||41||

hk transliteration by Sanscript

रुजावगाढा च तमक्षिरोगं गम्भीरिकेति प्रवदन्ति तज्ज्ञाः | बाह्यौ पुनर्द्वाविह सम्प्रदिष्टौ निमित्ततश्चाप्यनिमित्ततश्च ||४२||

The individuals knowledgeable about the condition say that the vision affected by the severe pain is called "Tamakhshiroga" (blindness or a type of severe eye disease), and it is known as "Gambhirika" (serious or profound). There are two main causes for this condition, one being a direct cause (Nimitta) and the other being an indirect cause (Animitta).

english translation

इस स्थिति के बारे में जानकार व्यक्तियों का कहना है कि तीव्र दर्द से प्रभावित दृष्टि को "तमाक्षिरोग" (अंधापन या एक प्रकार का गंभीर नेत्र रोग) कहा जाता है, और इसे "गम्भीरिका" (गंभीर या गहरा) के रूप में जाना जाता है। इस स्थिति के दो मुख्य कारण हैं, एक प्रत्यक्ष कारण (निमित्त) और दूसरा अप्रत्यक्ष कारण (अनिमित्त)।

hindi translation

rujAvagADhA ca tamakSirogaM gambhIriketi pravadanti tajjJAH | bAhyau punardvAviha sampradiSTau nimittatazcApyanimittatazca ||42||

hk transliteration by Sanscript

निमित्ततस्तत्र शिरोभितापाज्ज्ञेयस्त्वभिष्यन्दनिदर्शनैश्च | सुरर्षिगन्धर्वमहोरगाणां सन्दर्शनेनापि च भास्वराणाम् ||४३||

The direct cause (Nimitta) of this condition is related to severe head pain, which is identified by symptoms such as inflammation. It can also be associated with the vision of divine beings like gods, sages, and celestial beings, whose appearances are radiant and luminous.

english translation

इस स्थिति का सीधा कारण (निमित्त) सिर में होने वाले भयंकर दर्द से जुड़ा है, जिसे सूजन जैसे लक्षणों से पहचाना जाता है। इसे देवताओं, ऋषियों और दिव्य प्राणियों जैसे दिव्य प्राणियों के दर्शन से भी जोड़ा जा सकता है, जिनकी उपस्थिति उज्ज्वल और चमकदार होती है।

hindi translation

nimittatastatra zirobhitApAjjJeyastvabhiSyandanidarzanaizca | surarSigandharvamahoragANAM sandarzanenApi ca bhAsvarANAm ||43||

hk transliteration by Sanscript

हन्येत दृष्टिर्मनुजस्य यस्य स लिङ्गनाशस्त्वनिमित्तसञ्ज्ञः | तत्राक्षि विस्पष्टमिवावभाति वैदूर्यवर्णा विमला च दृष्टिः ||४४||

The vision of a person whose sight is afflicted by a loss of perception (Linganasha) due to an unidentifiable cause (Animitta) becomes clear and appears like a flawless, transparent gem, similar to the clarity of a pure, luminous stone.

english translation

जिस व्यक्ति की दृष्टि किसी अज्ञात कारण (अनिमित्त) के कारण बोध की हानि (लिंगनाश) से ग्रस्त हो जाती है, उसकी दृष्टि स्पष्ट हो जाती है और वह शुद्ध, चमकदार पत्थर की स्पष्टता के समान दोषरहित, पारदर्शी रत्न की तरह दिखाई देती है।

hindi translation

hanyeta dRSTirmanujasya yasya sa liGganAzastvanimittasaJjJaH | tatrAkSi vispaSTamivAvabhAti vaidUryavarNA vimalA ca dRSTiH ||44||

hk transliteration by Sanscript

विदीर्यते सीदति हीयते वा नृणामभीघातहता तु दृष्टिः ||४५||

The vision of individuals, afflicted by severe injury or harm, either fades, decays, or becomes completely debilitated.

english translation

गंभीर चोट या क्षति से पीड़ित व्यक्तियों की दृष्टि या तो फीकी पड़ जाती है, क्षीण हो जाती है, या पूरी तरह से कमजोर हो जाती है।

hindi translation

vidIryate sIdati hIyate vA nRNAmabhIghAtahatA tu dRSTiH ||45||

hk transliteration by Sanscript