1.
प्रथमोऽध्यायः
Chapter 1
2.
द्वितीयोऽध्यायः
Chapter 2
3.
तृतीयोऽध्यायः
Chapter 3
4.
चतुर्थोऽध्यायः
Chapter 4
5.
पञ्चमोऽध्यायः
Chapter 5
6.
षष्ठोऽध्यायः
Chapter 6
7.
सप्तमोऽध्यायः
Chapter 7
8.
अष्टमोऽध्यायः
Chapter 8
•
नवमोऽध्यायः
Chapter 9
10.
दशमोऽध्यायः
Chapter 10
11.
एकादशोऽध्यायः
Chapter 11
12.
द्वादशोऽध्यायः
Chapter 12
13.
त्रयोदशोऽध्यायः
Chapter 13
14.
चतुर्दशोऽध्यायः
Chapter 14
15.
पञ्चदशोऽध्यायः
Chapter 15
16.
षोडशोऽध्यायः
Chapter 16
17.
सप्तदशोऽध्यायः
Chapter 17
18.
अष्टादशोऽध्यायः
Chapter 18
19.
एकोनविंशोऽध्यायः
Chapter 19
20.
विंशोऽध्यायः
Chapter 20
21.
एकविंशोऽध्यायः
Chapter 21
22.
द्वाविंशोऽध्यायः
Chapter 22
23.
त्रयोविंशोऽध्यायः
Chapter 23
24.
चतुर्विंशोऽध्यायः
Chapter 24
25.
पञ्चविंशोऽध्यायः
Chapter 25
26.
षड्विंशोऽध्यायः
Chapter 26
27.
सप्तविंशोऽध्यायः
Chapter 27
28.
अष्टाविंशोऽध्यायः
Chapter 28
29.
एकोनत्रिंशोऽध्यायः
Chapter 29
30.
त्रिंशोऽध्यायः
Chapter 30
31.
एकत्रिंशोऽध्यायः
Chapter 31
32.
द्वात्रिंशोऽध्यायः
Chapter 32
33.
त्रयस्त्रिंशोऽध्यायः
Chapter 33
Progress:23.7%
मैत्रेय उवाच स्वसम्भवं निशाम्यैवं तपोविद्यासमाधिभिः । यावन्मनो वचः स्तुत्वा विरराम स खिन्नवत् ।। ३-९-२६ ।।
sanskrit
The sage Maitreya said: O Vidura, after observing the source of his appearance, namely the Personality of Godhead, Brahmā prayed for His mercy as far as his mind and words would permit him. Thus having prayed, he became silent, as if tired from his activities of penance, knowledge and mental concentration. ।। 3-9-26 ।।
english translation
मैत्रेय मुनि ने कहा : हे विदुर, अपने प्राकट्य के स्रोत अर्थात् भगवान् को देखकर ब्रह्मा ने अपने मन तथा वाणी की क्षमता के अनुसार उनकी कृपा हेतु यथासम्भव स्तुति की। इस प्रकार स्तुति करने के बाद वे मौन हो गये मानो अपनी तपस्या, ज्ञान तथा मानसिक एकाग्रता के कारण वे थक गये हों। ।। ३-९-२६ ।।
hindi translation
maitreya uvAca svasambhavaM nizAmyaivaM tapovidyAsamAdhibhiH | yAvanmano vacaH stutvA virarAma sa khinnavat || 3-9-26 ||
hk transliteration by Sanscriptअथाभिप्रेतमन्वीक्ष्य ब्रह्मणो मधुसूदनः । विषण्णचेतसं तेन कल्पव्यतिकराम्भसा ।। ३-९-२७ ।।
sanskrit
The Lord saw that Brahmā was very anxious about the planning and construction of the different planetary systems and was depressed upon seeing the devastating water. ।। 3-9-27 ।।
english translation
भगवान् ने देखा कि ब्रह्माजी विभिन्न लोकों की योजना बनाने तथा उनके निर्माण को लेकर अतीव चिन्तित हैं और प्रलयंकारी जल को देखकर खिन्न हैं। ।। ३-९-२७ ।।
hindi translation
athAbhipretamanvIkSya brahmaNo madhusUdanaH | viSaNNacetasaM tena kalpavyatikarAmbhasA || 3-9-27 ||
hk transliteration by Sanscriptलोकसंस्थानविज्ञान आत्मनः परिखिद्यतः । तमाहागाधया वाचा कश्मलं शमयन्निव ।। ३-९-२८ ।।
sanskrit
He could understand the intention of Brahmā, and thus He spoke in deep, thoughtful words, removing all the illusion that had arisen. ।। 3-9-28 ।।
english translation
वे ब्रह्मा के मनोभाव को समझ गये, अत: उन्होंने उत्पन्न मोह को दूर करते हुए गम्भीर एवं विचारपूर्ण शब्द कहे। ।। ३-९-२८ ।।
hindi translation
lokasaMsthAnavijJAna AtmanaH parikhidyataH | tamAhAgAdhayA vAcA kazmalaM zamayanniva || 3-9-28 ||
hk transliteration by Sanscriptश्रीभगवानुवाच मा वेदगर्भ गास्तन्द्रीं सर्ग उद्यममावह । तन्मयाऽऽपादितं ह्यग्रे यन्मां प्रार्थयते भवान् ।। ३-९-२९ ।।
sanskrit
The Supreme Personality of Godhead then said: O Brahmā, O depth of Vedic wisdom, be neither depressed nor anxious about the execution of creation. What you are begging from Me has already been granted before. ।। 3-9-29 ।।
english translation
तब पूर्ण पुरुषोत्तम भगवान् ने कहा, “हे ब्रह्मा, हे वेदगर्भ, तुम सृष्टि करने के लिए न तो निराश होओ, न ही चिन्तित। तुम जो मुझसे माँग रहे हो वह तुम्हें पहले ही दिया जा चुका है। ।। ३-९-२९ ।।
hindi translation
zrIbhagavAnuvAca mA vedagarbha gAstandrIM sarga udyamamAvaha | tanmayA''pAditaM hyagre yanmAM prArthayate bhavAn || 3-9-29 ||
hk transliteration by Sanscriptभूयस्त्वं तप आतिष्ठ विद्यां चैव मदाश्रयाम् । ताभ्यामन्तर्हृदि ब्रह्मन् लोकान् द्रक्ष्यस्यपावृतान् ।। ३-९-३० ।।
sanskrit
O Brahmā, situate yourself in penance and meditation and follow the principles of knowledge to receive My favor. By these actions you will be able to understand everything from within your heart. ।। 3-9-30 ।।
english translation
हे ब्रह्मा, तुम अपने को तपस्या तथा ध्यान में स्थित करो और मेरी कृपा पाने के लिए ज्ञान के सिद्धान्तों का पालन करो। इन कार्यों से तुम अपने हृदय के भीतर से हर बात को समझ सकोगे। ।। ३-९-३० ।।
hindi translation
bhUyastvaM tapa AtiSTha vidyAM caiva madAzrayAm | tAbhyAmantarhRdi brahman lokAn drakSyasyapAvRtAn || 3-9-30 ||
hk transliteration by SanscriptSrimad Bhagavatam
Progress:23.7%
मैत्रेय उवाच स्वसम्भवं निशाम्यैवं तपोविद्यासमाधिभिः । यावन्मनो वचः स्तुत्वा विरराम स खिन्नवत् ।। ३-९-२६ ।।
sanskrit
The sage Maitreya said: O Vidura, after observing the source of his appearance, namely the Personality of Godhead, Brahmā prayed for His mercy as far as his mind and words would permit him. Thus having prayed, he became silent, as if tired from his activities of penance, knowledge and mental concentration. ।। 3-9-26 ।।
english translation
मैत्रेय मुनि ने कहा : हे विदुर, अपने प्राकट्य के स्रोत अर्थात् भगवान् को देखकर ब्रह्मा ने अपने मन तथा वाणी की क्षमता के अनुसार उनकी कृपा हेतु यथासम्भव स्तुति की। इस प्रकार स्तुति करने के बाद वे मौन हो गये मानो अपनी तपस्या, ज्ञान तथा मानसिक एकाग्रता के कारण वे थक गये हों। ।। ३-९-२६ ।।
hindi translation
maitreya uvAca svasambhavaM nizAmyaivaM tapovidyAsamAdhibhiH | yAvanmano vacaH stutvA virarAma sa khinnavat || 3-9-26 ||
hk transliteration by Sanscriptअथाभिप्रेतमन्वीक्ष्य ब्रह्मणो मधुसूदनः । विषण्णचेतसं तेन कल्पव्यतिकराम्भसा ।। ३-९-२७ ।।
sanskrit
The Lord saw that Brahmā was very anxious about the planning and construction of the different planetary systems and was depressed upon seeing the devastating water. ।। 3-9-27 ।।
english translation
भगवान् ने देखा कि ब्रह्माजी विभिन्न लोकों की योजना बनाने तथा उनके निर्माण को लेकर अतीव चिन्तित हैं और प्रलयंकारी जल को देखकर खिन्न हैं। ।। ३-९-२७ ।।
hindi translation
athAbhipretamanvIkSya brahmaNo madhusUdanaH | viSaNNacetasaM tena kalpavyatikarAmbhasA || 3-9-27 ||
hk transliteration by Sanscriptलोकसंस्थानविज्ञान आत्मनः परिखिद्यतः । तमाहागाधया वाचा कश्मलं शमयन्निव ।। ३-९-२८ ।।
sanskrit
He could understand the intention of Brahmā, and thus He spoke in deep, thoughtful words, removing all the illusion that had arisen. ।। 3-9-28 ।।
english translation
वे ब्रह्मा के मनोभाव को समझ गये, अत: उन्होंने उत्पन्न मोह को दूर करते हुए गम्भीर एवं विचारपूर्ण शब्द कहे। ।। ३-९-२८ ।।
hindi translation
lokasaMsthAnavijJAna AtmanaH parikhidyataH | tamAhAgAdhayA vAcA kazmalaM zamayanniva || 3-9-28 ||
hk transliteration by Sanscriptश्रीभगवानुवाच मा वेदगर्भ गास्तन्द्रीं सर्ग उद्यममावह । तन्मयाऽऽपादितं ह्यग्रे यन्मां प्रार्थयते भवान् ।। ३-९-२९ ।।
sanskrit
The Supreme Personality of Godhead then said: O Brahmā, O depth of Vedic wisdom, be neither depressed nor anxious about the execution of creation. What you are begging from Me has already been granted before. ।। 3-9-29 ।।
english translation
तब पूर्ण पुरुषोत्तम भगवान् ने कहा, “हे ब्रह्मा, हे वेदगर्भ, तुम सृष्टि करने के लिए न तो निराश होओ, न ही चिन्तित। तुम जो मुझसे माँग रहे हो वह तुम्हें पहले ही दिया जा चुका है। ।। ३-९-२९ ।।
hindi translation
zrIbhagavAnuvAca mA vedagarbha gAstandrIM sarga udyamamAvaha | tanmayA''pAditaM hyagre yanmAM prArthayate bhavAn || 3-9-29 ||
hk transliteration by Sanscriptभूयस्त्वं तप आतिष्ठ विद्यां चैव मदाश्रयाम् । ताभ्यामन्तर्हृदि ब्रह्मन् लोकान् द्रक्ष्यस्यपावृतान् ।। ३-९-३० ।।
sanskrit
O Brahmā, situate yourself in penance and meditation and follow the principles of knowledge to receive My favor. By these actions you will be able to understand everything from within your heart. ।। 3-9-30 ।।
english translation
हे ब्रह्मा, तुम अपने को तपस्या तथा ध्यान में स्थित करो और मेरी कृपा पाने के लिए ज्ञान के सिद्धान्तों का पालन करो। इन कार्यों से तुम अपने हृदय के भीतर से हर बात को समझ सकोगे। ।। ३-९-३० ।।
hindi translation
bhUyastvaM tapa AtiSTha vidyAM caiva madAzrayAm | tAbhyAmantarhRdi brahman lokAn drakSyasyapAvRtAn || 3-9-30 ||
hk transliteration by Sanscript