Progress:22.7%
अथवा - सूर्यभेदनमुज्जायी” तथा सीत्कारशीतली I भस्त्रिका" भ्रामरी मूर्च्छा केवलश्चाष्टकुम्भकाः ॥२-६॥
sanskrit
Suryabhedana, Ujjayī, Sitkara, Sitali, Bhastrika, bhramari, MUrcchA and Kevala are the eight Kumbhakas.
english translation
hindi translation
athavA - sUryabhedanamujjAyI” tathA sItkArazItalI I bhastrikA" bhrAmarI mUrcchA kevalazcASTakumbhakAH ||2-6||
hk transliteration
पूरकान्ते तु कर्तव्यो बन्धो जालन्धराभिधः I कुम्भकान्ते रेचकादौ कर्तव्यस्तूड्डियानकः ॥२-७॥
sanskrit
Jalandhara should be practised after Puraka, while Uddiyana should be practised at the end of Kumbhaka, but before recaka starts.
english translation
hindi translation
pUrakAnte tu kartavyo bandho jAlandharAbhidhaH I kumbhakAnte recakAdau kartavyastUDDiyAnakaH ||2-7||
hk transliteration
अधस्तात्कुञ्चनेनाशु कण्ठसंकोचने कृते I मध्ये' पश्चिमतानेन स्यात्प्राणो ब्रह्मनाडिगः ॥२-८॥
sanskrit
By contraction of the anal muscles (mulabandha), by contraction of the throat (jalandhara bandha) and by pulling the abdominal wall backwards (uddiyana bandha), the praṇa enters into the brahma-naḍi (suṣumna).
english translation
hindi translation
adhastAtkuJcanenAzu kaNThasaMkocane kRte I madhye' pazcimatAnena syAtprANo brahmanADigaH ||2-8||
hk transliteration
अपानमूर्ध्वमुत्थाप्य' प्राणं' कण्ठादधो नयेत् I योगी जराविमुक्तः स्यात् षोडशी वयसा भवेत् ॥२-९॥
sanskrit
One should raise the apāna upwards and take the prāṇa downwards below the throat (jälandhara bandha). This makes the yogi free from old age and he becomes as young as of sixteen years.
english translation
hindi translation
apAnamUrdhvamutthApya' prANaM' kaNThAdadho nayet I yogI jarAvimuktaH syAt SoDazI vayasA bhavet ||2-9||
hk transliteration
अथ सूर्यभेदनं नाम कुम्भकः - दक्षनाड्या' समाकृष्य बहिःस्थं पवनं शनैः I यथा लगति कण्ठात्तु हृदयावधि सस्वनम् ॥२-१०॥
sanskrit
Slowly draw the external air through the right nostril in such a manner that the air causes a friction in the throat upto the heart and a sonorous sound is produced.
english translation
hindi translation
atha sUryabhedanaM nAma kumbhakaH - dakSanADyA' samAkRSya bahiHsthaM pavanaM zanaiH I yathA lagati kaNThAttu hRdayAvadhi sasvanam ||2-10||
hk transliteration
Hatharatnavali
Progress:22.7%
अथवा - सूर्यभेदनमुज्जायी” तथा सीत्कारशीतली I भस्त्रिका" भ्रामरी मूर्च्छा केवलश्चाष्टकुम्भकाः ॥२-६॥
sanskrit
Suryabhedana, Ujjayī, Sitkara, Sitali, Bhastrika, bhramari, MUrcchA and Kevala are the eight Kumbhakas.
english translation
hindi translation
athavA - sUryabhedanamujjAyI” tathA sItkArazItalI I bhastrikA" bhrAmarI mUrcchA kevalazcASTakumbhakAH ||2-6||
hk transliteration
पूरकान्ते तु कर्तव्यो बन्धो जालन्धराभिधः I कुम्भकान्ते रेचकादौ कर्तव्यस्तूड्डियानकः ॥२-७॥
sanskrit
Jalandhara should be practised after Puraka, while Uddiyana should be practised at the end of Kumbhaka, but before recaka starts.
english translation
hindi translation
pUrakAnte tu kartavyo bandho jAlandharAbhidhaH I kumbhakAnte recakAdau kartavyastUDDiyAnakaH ||2-7||
hk transliteration
अधस्तात्कुञ्चनेनाशु कण्ठसंकोचने कृते I मध्ये' पश्चिमतानेन स्यात्प्राणो ब्रह्मनाडिगः ॥२-८॥
sanskrit
By contraction of the anal muscles (mulabandha), by contraction of the throat (jalandhara bandha) and by pulling the abdominal wall backwards (uddiyana bandha), the praṇa enters into the brahma-naḍi (suṣumna).
english translation
hindi translation
adhastAtkuJcanenAzu kaNThasaMkocane kRte I madhye' pazcimatAnena syAtprANo brahmanADigaH ||2-8||
hk transliteration
अपानमूर्ध्वमुत्थाप्य' प्राणं' कण्ठादधो नयेत् I योगी जराविमुक्तः स्यात् षोडशी वयसा भवेत् ॥२-९॥
sanskrit
One should raise the apāna upwards and take the prāṇa downwards below the throat (jälandhara bandha). This makes the yogi free from old age and he becomes as young as of sixteen years.
english translation
hindi translation
apAnamUrdhvamutthApya' prANaM' kaNThAdadho nayet I yogI jarAvimuktaH syAt SoDazI vayasA bhavet ||2-9||
hk transliteration
अथ सूर्यभेदनं नाम कुम्भकः - दक्षनाड्या' समाकृष्य बहिःस्थं पवनं शनैः I यथा लगति कण्ठात्तु हृदयावधि सस्वनम् ॥२-१०॥
sanskrit
Slowly draw the external air through the right nostril in such a manner that the air causes a friction in the throat upto the heart and a sonorous sound is produced.
english translation
hindi translation
atha sUryabhedanaM nAma kumbhakaH - dakSanADyA' samAkRSya bahiHsthaM pavanaM zanaiH I yathA lagati kaNThAttu hRdayAvadhi sasvanam ||2-10||
hk transliteration