1.
प्रथमोऽध्यायः
Chapter 1
2.
द्वितीयोऽध्यायः
Chapter 2
3.
तृतीयोऽध्यायः
Chapter 3
4.
चतुर्थोऽध्यायः
Chapter 4
5.
पञ्चमोऽध्यायः
Chapter 5
6.
षष्ठोऽध्यायः
Chapter 6
7.
सप्तमोऽध्यायः
Chapter 7
8.
अष्टमोऽध्यायः
Chapter 8
9.
नवमोऽध्यायः
Chapter 9
10.
दशमोऽध्यायः
Chapter 10
11.
एकादशोऽध्यायः
Chapter 11
12.
द्वादशोऽध्यायः
Chapter 12
13.
त्रयोदशोऽध्यायः
Chapter 13
14.
चतुर्दशोऽध्यायः
Chapter 14
15.
पञ्चदशोऽध्यायः
Chapter 15
16.
षोडशोऽध्यायः
Chapter 16
17.
सप्तदशोऽध्यायः
Chapter 17
•
अष्टादशोऽध्यायः
Chapter 18
19.
एकोनविंशोऽध्यायः
Chapter 19
20.
विंशोऽध्यायः
Chapter 20
21.
एकविंशोऽध्यायः
Chapter 21
22.
द्वाविंशोऽध्यायः
Chapter 22
23.
त्रयोविंशोऽध्यायः
Chapter 23
24.
चतुर्विंशोऽध्यायः
Chapter 24
25.
पञ्चविंशोऽध्यायः
Chapter 25
26.
षड्विंशोऽध्यायः
Chapter 26
27.
सप्तविंशोऽध्यायः
Chapter 27
28.
अष्टाविंशोऽध्यायः
Chapter 28
29.
एकोनत्रिंशोऽध्यायः
Chapter 29
30.
त्रिंशोऽध्यायः
Chapter 30
31.
एकत्रिंशोऽध्यायः
Chapter 31
32.
द्वात्रिंशोऽध्यायः
Chapter 32
33.
त्रयस्त्रिंशोऽध्यायः
Chapter 33
Progress:49.8%
स तुद्यमानोऽरिदुरुक्ततोमरैर्दंष्ट्राग्रगां गामुपलक्ष्य भीताम् । तोदं मृषन् निरगादम्बुमध्याद्ग्राहाहतः स करेणुर्यथेभः ।। ३-१८-६ ।।
Although the Lord was pained by the shaftlike abusive words of the demon, He bore the pain. But seeing that the earth on the ends of His tusks was frightened, He rose out of the water just as an elephant emerges with its female companion when assailed by an alligator. ।। 3-18-6 ।।
english translation
यद्यपि भगवान् असुर के तीर सदृश बेधने वाले दुर्वचनों से अत्यन्त पीडि़त हुए थे, किन्तु उन्होंने इस पीड़ा को सह लिया। वे अपनी दाढ़ों के अग्रभाग पर स्थित पृथ्वी को भयभीत देखकर जल में से निकलकर उसी प्रकार बाहर आ गये जिस प्रकार घडिय़ाल द्वारा आक्रमण किये जाने पर हाथी अपनी सहचरी हथिनी के साथ बाहर आ जाता है। ।। ३-१८-६ ।।
hindi translation
sa tudyamAno'riduruktatomarairdaMSTrAgragAM gAmupalakSya bhItAm | todaM mRSan niragAdambumadhyAdgrAhAhataH sa kareNuryathebhaH || 3-18-6 ||
hk transliteration by Sanscriptतं निःसरन्तं सलिलादनुद्रुतो हिरण्यकेशो द्विरदं यथा झषः । करालदंष्ट्रोऽशनिनिस्वनोऽब्रवीद्गतह्रियां किं त्वसतां विगर्हितम् ।। ३-१९-७ ।।
The demon, who had golden hair on his head and fearful tusks, gave chase to the Lord while He was rising from the water, even as an alligator would chase an elephant. Roaring like thunder, he said: Are You not ashamed of running away before a challenging adversary? There is nothing reproachable for shameless creatures! ।। 3-18-7 ।।
english translation
सुनहले बालों तथा भयावने दाँतों वाले उस असुर ने जल से निकलते हुए भगवान् का उसी प्रकार पीछा किया जिस प्रकार कोई घडिय़ाल हाथी का पीछा कर रहा हो। उसने बिजली के समान कडक़ कर कहा, “क्या तुम अपने ललकारने वाले प्रतिद्वन्द्वी के समक्ष इस प्रकार भागते हुए लज्जित नहीं हुए हो?” निर्लज्ज प्राणियों के लिए कुछ भी निन्दनीय नहीं है। ।। ३-१८-७ ।।
hindi translation
taM niHsarantaM salilAdanudruto hiraNyakezo dviradaM yathA jhaSaH | karAladaMSTro'zaninisvano'bravIdgatahriyAM kiM tvasatAM vigarhitam || 3-19-7 ||
hk transliteration by Sanscriptस गामुदस्तात्सलिलस्य गोचरे विन्यस्य तस्यामदधात्स्वसत्त्वम् । अभिष्टुतो विश्वसृजा प्रसूनैरापूर्यमाणो विबुधैः पश्यतोऽरेः ।। ३-१८-८ ।।
The Lord placed the earth within His sight on the surface of the water and transferred to her His own energy in the form of the ability to float on the water. While the enemy stood looking on, Brahmā, the creator of the universe, extolled the Lord, and the other demigods rained flowers on Him. ।। 3-18-8 ।।
english translation
भगवान् ने पृथ्वी को लाकर जल की सतह पर अपनी दृष्टि के सामने रख छोड़ा और अपनी निजी शक्ति को उसमें स्थानान्तरित कर दिया जिससे वह जल पर तैरती रहे। शत्रु के देखते-देखते, ब्रह्माण्ड के स्रष्टा ब्रह्माजी ने उनकी स्तुति की और अन्य देवताओं ने उन पर फूलों की वर्षा की। ।। ३-१८-८ ।।
hindi translation
sa gAmudastAtsalilasya gocare vinyasya tasyAmadadhAtsvasattvam | abhiSTuto vizvasRjA prasUnairApUryamANo vibudhaiH pazyato'reH || 3-18-8 ||
hk transliteration by Sanscriptपरानुषक्तं तपनीयोपकल्पं महागदं काञ्चनचित्रदंशम् । मर्माण्यभीक्ष्णं प्रतुदन्तं दुरुक्तैः प्रचण्डमन्युः प्रहसंस्तं बभाषे ।। ३-१८-९ ।।
The demon, who had a wealth of ornaments, bangles and beautiful golden armor on his body, chased the Lord from behind with a great mace. The Lord tolerated his piercing ill words, but in order to reply to him, He expressed His terrible anger. ।। 3-18-9 ।।
english translation
शरीर में प्रचुर आभूषण, कंकण तथा सुन्दर स्वर्णिय कवच धारण किये हुए वह असुर एक बड़ी सी गदा लिए भगवान् का पीछा कर रहा था। भगवान् ने उसके भेदने वाले दुर्वचनों को तो सहन कर लिया, किन्तु प्रत्युत्तर में उन्होंने अपना प्रचण्ड क्रोध व्यक्त किया। ।। ३-१८-९ ।।
hindi translation
parAnuSaktaM tapanIyopakalpaM mahAgadaM kAJcanacitradaMzam | marmANyabhIkSNaM pratudantaM duruktaiH pracaNDamanyuH prahasaMstaM babhASe || 3-18-9 ||
hk transliteration by Sanscriptश्रीभगवानुवाच सत्यं वयं भो वनगोचरा मृगा युष्मद्विधान् मृगये ग्रामसिंहान् । न मृत्युपाशैः प्रतिमुक्तस्य वीरा विकत्थनं तव गृह्णन्त्यभद्र ।। ३-१८-१० ।।
The Personality of Godhead said: Indeed, We are creatures of the jungle, and We are searching after hunting dogs like you. One who is freed from the entanglement of death has no fear from the loose talk in which you are indulging, for you are bound up by the laws of death. ।। 3-18-10 ।।
english translation
भगवान् ने कहा—सचमुच हम जंगल के प्राणी हैं और तुम जैसे ही शिकारी कुत्तों का हम पीछा कर रहे हैं। जो मृत्यु के बन्धन से मुक्त हो चुका है, वह तुम्हारी आत्मश्लाघा से नहीं डरता, क्योंकि तुम मृत्यु-बन्धन के नियमों से बँधे हुए हो। ।। ३-१८-१० ।।
hindi translation
zrIbhagavAnuvAca satyaM vayaM bho vanagocarA mRgA yuSmadvidhAn mRgaye grAmasiMhAn | na mRtyupAzaiH pratimuktasya vIrA vikatthanaM tava gRhNantyabhadra || 3-18-10 ||
hk transliteration by Sanscript