1.
प्रथमोऽध्यायः
Chapter 1
2.
द्वितीयोऽध्यायः
Chapter 2
3.
तृतीयोऽध्यायः
Chapter 3
4.
चतुर्थोऽध्यायः
Chapter 4
5.
पञ्चमोऽध्यायः
Chapter 5
6.
षष्ठोऽध्यायः
Chapter 6
7.
सप्तमोऽध्यायः
Chapter 7
8.
अष्टमोऽध्यायः
Chapter 8
9.
नवमोऽध्यायः
Chapter 9
10.
दशमोऽध्यायः
Chapter 10
•
एकादशोऽध्यायः
Chapter 11
12.
द्वादशोऽध्यायः
Chapter 12
13.
त्रयोदशोऽध्यायः
Chapter 13
14.
चतुर्दशोऽध्यायः
Chapter 14
15.
पञ्चदशोऽध्यायः
Chapter 15
16.
षोडशोऽध्यायः
Chapter 16
17.
सप्तदशोऽध्यायः
Chapter 17
18.
अष्टादशोऽध्यायः
Chapter 18
19.
एकोनविंशोऽध्यायः
Chapter 19
20.
विंशोऽध्यायः
Chapter 20
21.
एकविंशोऽध्यायः
Chapter 21
22.
द्वाविंशोऽध्यायः
Chapter 22
23.
त्रयोविंशोऽध्यायः
Chapter 23
24.
चतुर्विंशोऽध्यायः
Chapter 24
25.
पञ्चविंशोऽध्यायः
Chapter 25
26.
षड्विंशोऽध्यायः
Chapter 26
27.
सप्तविंशोऽध्यायः
Chapter 27
28.
अष्टाविंशोऽध्यायः
Chapter 28
29.
एकोनत्रिंशोऽध्यायः
Chapter 29
30.
त्रिंशोऽध्यायः
Chapter 30
31.
एकत्रिंशोऽध्यायः
Chapter 31
32.
द्वात्रिंशोऽध्यायः
Chapter 32
33.
त्रयस्त्रिंशोऽध्यायः
Chapter 33
Progress:29.6%
अयं तु कथितः कल्पो द्वितीयस्यापि भारत । वाराह इति विख्यातो यत्रासीत्सूकरो हरिः ।। ३-११-३६ ।।
O descendant of Bharata, the first millennium in the second half of the life of Brahmā is also known as the Vārāha millennium because the Personality of Godhead appeared in that millennium as the hog incarnation. ।। 3-11-36 ।।
english translation
हे भरतवंशी, ब्रह्मा के जीवन के द्वितीयार्ध में प्रथम कल्प वाराह कल्प भी कहलाता है, क्योंकि उस कल्प में भगवान् सूकर अवतार के रूप में प्रकट हुए थे। ।। ३-११-३६ ।।
hindi translation
ayaM tu kathitaH kalpo dvitIyasyApi bhArata | vArAha iti vikhyAto yatrAsItsUkaro hariH || 3-11-36 ||
hk transliteration by Sanscriptकालोऽयं द्विपरार्धाख्यो निमेष उपचर्यते । अव्याकृतस्यानन्तस्य ह्यनादेर्जगदात्मनः ।। ३-११-३७ ।।
The duration of the two parts of Brahmā’s life, as above mentioned, is calculated to be equal to one nimeṣa [less than a second] for the Supreme Personality of Godhead, who is unchanging and unlimited and is the cause of all causes of the universe. ।। 3-11-37 ।।
english translation
जैसा कि ऊपर कहा जा चुका है, ब्रह्मा के जीवन के दो भागों की अवधि भगवान् के लिए एक निमेष (एक सेकेंड से भी कम) के बराबर परिगणित की जाती है। भगवान् अपरिवर्तनीय तथा असीम हैं और ब्रह्माण्ड के समस्त कारणों के कारण हैं। ।। ३-११-३७ ।।
hindi translation
kAlo'yaM dviparArdhAkhyo nimeSa upacaryate | avyAkRtasyAnantasya hyanAderjagadAtmanaH || 3-11-37 ||
hk transliteration by Sanscriptकालोऽयं परमाण्वादिर्द्विपरार्धान्त ईश्वरः । नैवेशितुं प्रभुर्भूम्न ईश्वरो धाममानिनाम् ।। ३-११-३८ ।।
Eternal time is certainly the controller of different dimensions, from that of the atom up to the superdivisions of the duration of Brahmā’s life; but, nevertheless, it is controlled by the Supreme. Time can control only those who are body conscious, even up to the Satyaloka or the other higher planets of the universe. ।। 3-11-38 ।।
english translation
नित्य काल निश्चय ही परमाणु से लेकर ब्रह्मा की आयु के परार्धों तक के विभिन्न आयामों का नियन्ता है, किन्तु तो भी इसका नियंत्रण सर्वशक्तिमान (भगवान) द्वारा होता है। काल केवल उनका नियंत्रण कर सकता है, जो सत्यलोक या ब्रह्माण्ड के अन्य उच्चतर लोकों तक में देह में अभिमान करने वाले हैं। ।। ३-११-३८ ।।
hindi translation
kAlo'yaM paramANvAdirdviparArdhAnta IzvaraH | naivezituM prabhurbhUmna Izvaro dhAmamAninAm || 3-11-38 ||
hk transliteration by Sanscriptविकारैः सहितो युक्तैर्विशेषादिभिरावृतः । आण्डकोशो बहिरयं पञ्चाशत्कोटि विस्तृतः ।। ३-११-३९ ।।
This phenomenal material world is expanded to a diameter of four billion miles, as a combination of eight material elements transformed into sixteen further categories, within and without, as follows. ।। 3-11-39 ।।
english translation
यह दृश्य भौतिक जगत चार अरब मील के व्यास तक फैला हुआ है, जिसमें आठ भौतिक तत्त्वों का मिश्रण है, जो सोलह अन्य कोटियों में, भीतर-बाहर निम्नवत् रूपान्तरित हैं। ।। ३-११-३९ ।।
hindi translation
vikAraiH sahito yuktairvizeSAdibhirAvRtaH | ANDakozo bahirayaM paJcAzatkoTi vistRtaH || 3-11-39 ||
hk transliteration by Sanscriptदशोत्तराधिकैर्यत्र प्रविष्टः परमाणुवत् । लक्ष्यतेऽन्तर्गताश्चान्ये कोटिशो ह्यण्डराशयः ।। ३-११-४० ।।
The layers or elements covering the universes are each ten times thicker than the one before, and all the universes clustered together appear like atoms in a huge combination. ।। 3-11-40 ।।
english translation
ब्रह्माण्डों को ढके रखने वाले तत्त्वों की परतें पिछले वाली से दस गुनी अधिक मोटी होती हैं और सारे ब्रह्माण्ड एकसाथ संपुंजित होकर परमाणुओं के विशाल संयोग जैसे प्रतीत होते हैं। ।। ३-११-४० ।।
hindi translation
dazottarAdhikairyatra praviSTaH paramANuvat | lakSyate'ntargatAzcAnye koTizo hyaNDarAzayaH || 3-11-40 ||
hk transliteration by Sanscript