1.
प्रथमोऽध्यायः
Chapter 1
2.
द्वितीयोऽध्यायः
Chapter 2
3.
तृतीयोऽध्यायः
Chapter 3
4.
चतुर्थोऽध्यायः
Chapter 4
5.
पञ्चमोऽध्यायः
Chapter 5
6.
षष्ठोऽध्यायः
Chapter 6
7.
सप्तमोऽध्यायः
Chapter 7
8.
अष्टमोऽध्यायः
Chapter 8
9.
नवमोऽध्यायः
Chapter 9
10.
दशमोऽध्यायः
Chapter 10
11.
एकादशोऽध्यायः
Chapter 11
12.
द्वादशोऽध्यायः
Chapter 12
13.
त्रयोदशोऽध्यादशोयः
Chapter 13
14.
चतुर्दशोऽध्यायः
Chapter 14
15.
पञ्चदशोऽध्यायः
Chapter 15
16.
षोडशोऽध्यायः
Chapter 16
17.
सप्तदशोऽध्यायः
Chapter 17
18.
अष्टादशोऽध्यायः
Chapter 18
19.
एकोनविंशोऽध्यायः
Chapter 19
20.
विंशोऽध्यायः
Chapter 20
21.
एकविंशोऽध्यायः
Chapter 21
22.
द्वाविंशोऽध्यायः
Chapter 22
23.
त्रयोविंशोऽध्यायः
Chapter 23
24.
चतुर्विंशोऽध्यायः
Chapter 24
25.
पञ्चविंशोऽध्यायः
Chapter 25
26.
षड्विंशोऽध्यायः
Chapter 26
27.
सप्तविंशोऽध्यायः
Chapter 27
•
अष्टाविंशोऽध्यायः
Chapter 28
29.
एकोनत्रिंशोऽध्यायः
Chapter 29
30.
त्रिंशोऽध्यायः
Chapter 30
31.
एकत्रिंशोऽध्यायः
Chapter 31
Progress:89.8%
तिष्ठन्तमासीनमुत व्रजन्तं शयानमुक्षन्तमदन्तमन्नम् । स्वभावमन्यत्किमपीहमानमात्मानमात्मस्थमतिर्न वेद ।। ११-२८-३१ ।।
The wise man, whose consciousness is fixed in the self, does not even notice his own bodily activities. While standing, sitting, walking, lying down, urinating, eating or performing other bodily functions, he understands that the body is acting according to its own nature. ।। 11-28-31 ।।
english translation
बुद्धिमान व्यक्ति, जिसकी चेतना स्वयं में स्थिर होती है, उसे अपनी शारीरिक गतिविधियों का भी ध्यान नहीं रहता। खड़े होते, बैठते, चलते, लेटते, पेशाब करते, खाते या अन्य शारीरिक क्रिया करते समय वह समझता है कि शरीर अपनी प्रकृति के अनुसार कार्य कर रहा है। ।। ११-२८-३१ ।।
hindi translation
tiSThantamAsInamuta vrajantaM zayAnamukSantamadantamannam | svabhAvamanyatkimapIhamAnamAtmAnamAtmasthamatirna veda || 11-28-31 ||
hk transliteration by Sanscriptयदि स्म पश्यत्यसदिन्द्रियार्थं नानानुमानेन विरुद्धमन्यत् । न मन्यते वस्तुतया मनीषी स्वाप्नं यथोत्थाय तिरोदधानम् ।। ११-२८-३२ ।।
Although a self-realized soul may sometimes see an impure object or activity, he does not accept it as real. By logically understanding impure sense objects to be based on illusory material duality, the intelligent person sees them to be contrary to and distinct from reality, in the same way that a man awakening from sleep views his fading dream. ।। 11-28-32 ।।
english translation
हालाँकि एक आत्म-साक्षात्कारी आत्मा कभी-कभी किसी अशुद्ध वस्तु या गतिविधि को देख सकता है, लेकिन वह उसे वास्तविक नहीं मानता है। तार्किक रूप से अशुद्ध इंद्रिय विषयों को भ्रामक भौतिक द्वंद्व पर आधारित समझकर, बुद्धिमान व्यक्ति उन्हें वास्तविकता के विपरीत और अलग देखता है, उसी तरह जैसे नींद से जागने वाला व्यक्ति अपने लुप्त होते सपने को देखता है। ।। ११-२८-३२ ।।
hindi translation
yadi sma pazyatyasadindriyArthaM nAnAnumAnena viruddhamanyat | na manyate vastutayA manISI svApnaM yathotthAya tirodadhAnam || 11-28-32 ||
hk transliteration by Sanscriptपूर्वं गृहीतं गुणकर्मचित्रमज्ञानमात्मन्यविविक्तमङ्ग । निवर्तते तत्पुनरीक्षयैव न गृह्यते नापि विसृज्य आत्मा ।। ११-२८-३३ ।।
Material nescience, which expands into many varieties by the activities of the modes of nature, is wrongly accepted by the conditioned soul to be identical with the self. But through the cultivation of spiritual knowledge, My dear Uddhava, this same nescience fades away at the time of liberation. The eternal self, on the other hand, is never assumed and never abandoned. ।। 11-28-33 ।।
english translation
भौतिक अज्ञान, जो प्रकृति के गुणों की गतिविधियों के कारण कई किस्मों में विस्तारित होता है, बद्ध आत्मा द्वारा स्वयं के समान होने को गलत तरीके से स्वीकार किया जाता है। लेकिन आध्यात्मिक ज्ञान की खेती के माध्यम से, मेरे प्रिय उद्धव, यही अज्ञान मुक्ति के समय दूर हो जाता है। दूसरी ओर, शाश्वत स्व को कभी भी ग्रहण नहीं किया जाता है और न ही कभी त्यागा जाता है। ।। ११-२८-३३ ।।
hindi translation
pUrvaM gRhItaM guNakarmacitramajJAnamAtmanyaviviktamaGga | nivartate tatpunarIkSayaiva na gRhyate nApi visRjya AtmA || 11-28-33 ||
hk transliteration by Sanscriptयथा हि भानोरुदयो नृचक्षुषां तमो निहन्यान्न तु सद्विधत्ते । एवं समीक्षा निपुणा सती मे हन्यात्तमिस्रं पुरुषस्य बुद्धेः ।। ११-२८-३४ ।।
When the sun rises it destroys the darkness covering men’s eyes, but it does not create the objects they then see before them, which in fact were existing all along. Similarly, potent and factual realization of Me will destroy the darkness covering a person’s true consciousness. ।। 11-28-34 ।।
english translation
जब सूर्य उगता है तो वह मनुष्यों की आंखों के अंधेरे को नष्ट कर देता है, लेकिन यह उन वस्तुओं को नहीं बनाता है जिन्हें वे अपने सामने देखते हैं, जो वास्तव में हमेशा से विद्यमान थीं। इसी प्रकार, मेरे बारे में सशक्त और तथ्यात्मक अनुभूति व्यक्ति की सच्ची चेतना पर छाए अंधकार को नष्ट कर देगी। ।। ११-२८-३४ ।।
hindi translation
yathA hi bhAnorudayo nRcakSuSAM tamo nihanyAnna tu sadvidhatte | evaM samIkSA nipuNA satI me hanyAttamisraM puruSasya buddheH || 11-28-34 ||
hk transliteration by Sanscriptएष स्वयञ्ज्योतिरजोऽप्रमेयो महानुभूतिः सकलानुभूतिः । एकोऽद्वितीयो वचसां विरामे येनेषिता वागसवश्चरन्ति ।। ११-२८-३५ ।।
The Supreme Lord is self-luminous, unborn and immeasurable. He is pure transcendental consciousness and perceives everything. One without a second, He is realized only after ordinary words cease. By Him the power of speech and the life airs are set into motion. ।। 11-28-35 ।।
english translation
परमेश्वर स्वयं प्रकाशमान, अजन्मा और अथाह है। वह शुद्ध पारलौकिक चेतना है और हर चीज़ को देखता है। एक क्षण के बिना, साधारण शब्दों के समाप्त होने पर ही उसका बोध होता है। उसके द्वारा वाणी की शक्ति और प्राणवायु गतिमान होते हैं। ।। ११-२८-३५ ।।
hindi translation
eSa svayaJjyotirajo'prameyo mahAnubhUtiH sakalAnubhUtiH | eko'dvitIyo vacasAM virAme yeneSitA vAgasavazcaranti || 11-28-35 ||
hk transliteration by Sanscript