1.
प्रथमोऽध्यायः
Chapter 1
2.
द्वितीयोऽध्यायः
Chapter 2
3.
तृतीयोऽध्यायः
Chapter 3
4.
चतुर्थोऽध्यायः
Chapter 4
5.
पञ्चमोऽध्यायः
Chapter 5
6.
षष्ठोऽध्यायः
Chapter 6
7.
सप्तमोऽध्यायः
Chapter 7
8.
अष्टमोऽध्यायः
Chapter 8
9.
नवमोऽध्यायः
Chapter 9
10.
दशमोऽध्यायः
Chapter 10
11.
एकादशोऽध्यायः
Chapter 11
12.
द्वादशोऽध्यायः
Chapter 12
13.
त्रयोदशोऽध्यादशोयः
Chapter 13
14.
चतुर्दशोऽध्यायः
Chapter 14
15.
पञ्चदशोऽध्यायः
Chapter 15
16.
षोडशोऽध्यायः
Chapter 16
17.
सप्तदशोऽध्यायः
Chapter 17
18.
अष्टादशोऽध्यायः
Chapter 18
19.
एकोनविंशोऽध्यायः
Chapter 19
20.
विंशोऽध्यायः
Chapter 20
21.
एकविंशोऽध्यायः
Chapter 21
•
द्वाविंशोऽध्यायः
Chapter 22
23.
त्रयोविंशोऽध्यायः
Chapter 23
24.
चतुर्विंशोऽध्यायः
Chapter 24
25.
पञ्चविंशोऽध्यायः
Chapter 25
26.
षड्विंशोऽध्यायः
Chapter 26
27.
सप्तविंशोऽध्यायः
Chapter 27
28.
अष्टाविंशोऽध्यायः
Chapter 28
29.
एकोनत्रिंशोऽध्यायः
Chapter 29
30.
त्रिंशोऽध्यायः
Chapter 30
31.
एकत्रिंशोऽध्यायः
Chapter 31
Progress:69.1%
उद्धव उवाच प्रकृतिः पुरुषश्चोभौ यद्यप्यात्मविलक्षणौ । अन्योन्यापाश्रयात्कृष्ण दृश्यते न भिदा तयोः । प्रकृतौ लक्ष्यते ह्यात्मा प्रकृतिश्च तथाऽऽत्मनि ।। ११-२२-२६ ।।
sanskrit
Śrī Uddhava inquired: Although nature and the living entity are constitutionally distinct, O Lord Kṛṣṇa, there appears to be no difference between them, because they are found residing within one another. Thus the soul appears to be within nature and nature within the soul. ।। 11-22-26 ।।
english translation
श्री उद्धव ने पूछा: यद्यपि प्रकृति और जीव संवैधानिक रूप से अलग हैं, हे भगवान कृष्ण, उनके बीच कोई अंतर नहीं दिखता, क्योंकि वे एक दूसरे के भीतर रहते हुए पाए जाते हैं। इस प्रकार आत्मा प्रकृति के भीतर और प्रकृति आत्मा के भीतर प्रतीत होती है। ।। ११-२२-२६ ।।
hindi translation
uddhava uvAca prakRtiH puruSazcobhau yadyapyAtmavilakSaNau | anyonyApAzrayAtkRSNa dRzyate na bhidA tayoH | prakRtau lakSyate hyAtmA prakRtizca tathA''tmani || 11-22-26 ||
hk transliteration by Sanscriptएवं मे पुण्डरीकाक्ष महान्तं संशयं हृदि । छेत्तुमर्हसि सर्वज्ञ वचोभिर्नयनैपुणैः ।। ११-२२-२७ ।।
sanskrit
O lotus-eyed Kṛṣṇa, O omniscient Lord, kindly cut this great doubt out of my heart with Your own words, which exhibit Your great skill in reasoning. ।। 11-22-27 ।।
english translation
हे कमल-नेत्र कृष्ण, हे सर्वज्ञ भगवान, कृपया अपने शब्दों से मेरे हृदय से इस महान संदेह को दूर करें, जो तर्क करने में आपकी महान कौशल को प्रदर्शित करता है। ।। ११-२२-२७ ।।
hindi translation
evaM me puNDarIkAkSa mahAntaM saMzayaM hRdi | chettumarhasi sarvajJa vacobhirnayanaipuNaiH || 11-22-27 ||
hk transliteration by Sanscriptत्वत्तो ज्ञानं हि जीवानां प्रमोषस्तेऽत्र शक्तितः । त्वमेव ह्यात्ममायाया गतिं वेत्थ न चापरः ।। ११-२२-२८ ।।
sanskrit
From You alone the knowledge of the living beings arises, and by Your potency that knowledge is stolen away. Indeed, no one but Yourself can understand the real nature of Your illusory potency. ।। 11-22-28 ।।
english translation
आपसे ही प्राणियों का ज्ञान उत्पन्न होता है और आपकी ही शक्ति से वह ज्ञान चुरा लिया जाता है। वास्तव में, आपके अलावा कोई भी आपकी मायावी शक्ति की वास्तविक प्रकृति को नहीं समझ सकता है। ।। ११-२२-२८ ।।
hindi translation
tvatto jJAnaM hi jIvAnAM pramoSaste'tra zaktitaH | tvameva hyAtmamAyAyA gatiM vettha na cAparaH || 11-22-28 ||
hk transliteration by Sanscriptश्रीभगवानुवाच प्रकृतिः पुरुषश्चेति विकल्पः पुरुषर्षभ । एष वैकारिकः सर्गो गुणव्यतिकरात्मकः ।। ११-२२-२९ ।।
sanskrit
The Supreme Personality of Godhead said: O best among men, material nature and its enjoyer are clearly distinct. This manifest creation undergoes constant transformation, being founded upon the agitation of the modes of nature. ।। 11-22-29 ।।
english translation
भगवान के परम व्यक्तित्व ने कहा: हे मनुष्यों में श्रेष्ठ, भौतिक प्रकृति और उसके भोक्ता स्पष्ट रूप से भिन्न हैं। यह प्रकट सृष्टि प्रकृति के गुणों की हलचल पर आधारित होकर निरंतर परिवर्तन से गुजरती है। ।। ११-२२-२९ ।।
hindi translation
zrIbhagavAnuvAca prakRtiH puruSazceti vikalpaH puruSarSabha | eSa vaikArikaH sargo guNavyatikarAtmakaH || 11-22-29 ||
hk transliteration by Sanscriptममाङ्ग मायागुणमय्यनेकधा विकल्पबुद्धीश्च गुणैर्विधत्ते । वैकारिकस्त्रिविधोऽध्यात्ममेकमथाधिदैवमधिभूतमन्यत् ।। ११-२२-३० ।।
sanskrit
My dear Uddhava, My material energy, comprising three modes and acting through them, manifests the varieties of creation along with varieties of consciousness for perceiving them. The manifest result of material transformation is understood in three aspects: adhyātmic, adhidaivic and adhibhautic. ।। 11-22-30 ।।
english translation
मेरे प्रिय उद्धव, मेरी भौतिक ऊर्जा, जिसमें तीन गुण शामिल हैं और उनके माध्यम से कार्य करती है, उन्हें समझने के लिए चेतना की विभिन्न किस्मों के साथ-साथ सृष्टि की किस्मों को भी प्रकट करती है। भौतिक परिवर्तन के प्रकट परिणाम को तीन पहलुओं में समझा जाता है: आध्यात्मिक, आधिदैविक और आधिभौतिक। ।। ११-२२-३० ।।
hindi translation
mamAGga mAyAguNamayyanekadhA vikalpabuddhIzca guNairvidhatte | vaikArikastrividho'dhyAtmamekamathAdhidaivamadhibhUtamanyat || 11-22-30 ||
hk transliteration by SanscriptSrimad Bhagavatam
Progress:69.1%
उद्धव उवाच प्रकृतिः पुरुषश्चोभौ यद्यप्यात्मविलक्षणौ । अन्योन्यापाश्रयात्कृष्ण दृश्यते न भिदा तयोः । प्रकृतौ लक्ष्यते ह्यात्मा प्रकृतिश्च तथाऽऽत्मनि ।। ११-२२-२६ ।।
sanskrit
Śrī Uddhava inquired: Although nature and the living entity are constitutionally distinct, O Lord Kṛṣṇa, there appears to be no difference between them, because they are found residing within one another. Thus the soul appears to be within nature and nature within the soul. ।। 11-22-26 ।।
english translation
श्री उद्धव ने पूछा: यद्यपि प्रकृति और जीव संवैधानिक रूप से अलग हैं, हे भगवान कृष्ण, उनके बीच कोई अंतर नहीं दिखता, क्योंकि वे एक दूसरे के भीतर रहते हुए पाए जाते हैं। इस प्रकार आत्मा प्रकृति के भीतर और प्रकृति आत्मा के भीतर प्रतीत होती है। ।। ११-२२-२६ ।।
hindi translation
uddhava uvAca prakRtiH puruSazcobhau yadyapyAtmavilakSaNau | anyonyApAzrayAtkRSNa dRzyate na bhidA tayoH | prakRtau lakSyate hyAtmA prakRtizca tathA''tmani || 11-22-26 ||
hk transliteration by Sanscriptएवं मे पुण्डरीकाक्ष महान्तं संशयं हृदि । छेत्तुमर्हसि सर्वज्ञ वचोभिर्नयनैपुणैः ।। ११-२२-२७ ।।
sanskrit
O lotus-eyed Kṛṣṇa, O omniscient Lord, kindly cut this great doubt out of my heart with Your own words, which exhibit Your great skill in reasoning. ।। 11-22-27 ।।
english translation
हे कमल-नेत्र कृष्ण, हे सर्वज्ञ भगवान, कृपया अपने शब्दों से मेरे हृदय से इस महान संदेह को दूर करें, जो तर्क करने में आपकी महान कौशल को प्रदर्शित करता है। ।। ११-२२-२७ ।।
hindi translation
evaM me puNDarIkAkSa mahAntaM saMzayaM hRdi | chettumarhasi sarvajJa vacobhirnayanaipuNaiH || 11-22-27 ||
hk transliteration by Sanscriptत्वत्तो ज्ञानं हि जीवानां प्रमोषस्तेऽत्र शक्तितः । त्वमेव ह्यात्ममायाया गतिं वेत्थ न चापरः ।। ११-२२-२८ ।।
sanskrit
From You alone the knowledge of the living beings arises, and by Your potency that knowledge is stolen away. Indeed, no one but Yourself can understand the real nature of Your illusory potency. ।। 11-22-28 ।।
english translation
आपसे ही प्राणियों का ज्ञान उत्पन्न होता है और आपकी ही शक्ति से वह ज्ञान चुरा लिया जाता है। वास्तव में, आपके अलावा कोई भी आपकी मायावी शक्ति की वास्तविक प्रकृति को नहीं समझ सकता है। ।। ११-२२-२८ ।।
hindi translation
tvatto jJAnaM hi jIvAnAM pramoSaste'tra zaktitaH | tvameva hyAtmamAyAyA gatiM vettha na cAparaH || 11-22-28 ||
hk transliteration by Sanscriptश्रीभगवानुवाच प्रकृतिः पुरुषश्चेति विकल्पः पुरुषर्षभ । एष वैकारिकः सर्गो गुणव्यतिकरात्मकः ।। ११-२२-२९ ।।
sanskrit
The Supreme Personality of Godhead said: O best among men, material nature and its enjoyer are clearly distinct. This manifest creation undergoes constant transformation, being founded upon the agitation of the modes of nature. ।। 11-22-29 ।।
english translation
भगवान के परम व्यक्तित्व ने कहा: हे मनुष्यों में श्रेष्ठ, भौतिक प्रकृति और उसके भोक्ता स्पष्ट रूप से भिन्न हैं। यह प्रकट सृष्टि प्रकृति के गुणों की हलचल पर आधारित होकर निरंतर परिवर्तन से गुजरती है। ।। ११-२२-२९ ।।
hindi translation
zrIbhagavAnuvAca prakRtiH puruSazceti vikalpaH puruSarSabha | eSa vaikArikaH sargo guNavyatikarAtmakaH || 11-22-29 ||
hk transliteration by Sanscriptममाङ्ग मायागुणमय्यनेकधा विकल्पबुद्धीश्च गुणैर्विधत्ते । वैकारिकस्त्रिविधोऽध्यात्ममेकमथाधिदैवमधिभूतमन्यत् ।। ११-२२-३० ।।
sanskrit
My dear Uddhava, My material energy, comprising three modes and acting through them, manifests the varieties of creation along with varieties of consciousness for perceiving them. The manifest result of material transformation is understood in three aspects: adhyātmic, adhidaivic and adhibhautic. ।। 11-22-30 ।।
english translation
मेरे प्रिय उद्धव, मेरी भौतिक ऊर्जा, जिसमें तीन गुण शामिल हैं और उनके माध्यम से कार्य करती है, उन्हें समझने के लिए चेतना की विभिन्न किस्मों के साथ-साथ सृष्टि की किस्मों को भी प्रकट करती है। भौतिक परिवर्तन के प्रकट परिणाम को तीन पहलुओं में समझा जाता है: आध्यात्मिक, आधिदैविक और आधिभौतिक। ।। ११-२२-३० ।।
hindi translation
mamAGga mAyAguNamayyanekadhA vikalpabuddhIzca guNairvidhatte | vaikArikastrividho'dhyAtmamekamathAdhidaivamadhibhUtamanyat || 11-22-30 ||
hk transliteration by Sanscript