Progress:41.1%
स्वमानैस्तु समो यस्मात् तस्यैव कथयेद् ध्रुवम् I पुत्रस्यापि न दातव्यं गुरुशिष्यक्रमं विना ॥२-८१॥
sanskrit
This should be imparted only to the one who is equally meritorious. Without following the tradition of guru-ŝisya, this should not be taught even to the son.
english translation
यह केवल उसी को प्रदान किया जाना चाहिए जो समान रूप से मेधावी हो। गुरु-शिष्य परंपरा का पालन किए बिना पुत्र को भी यह शिक्षा नहीं देनी चाहिए।
hindi translation
svamAnaistu samo yasmAt tasyaiva kathayed dhruvam I putrasyApi na dAtavyaM guruziSyakramaM vinA ||2-81||
hk transliteration by Sanscriptकुण्डलीबोधनं सम्यक् नाडीनां परिशोधनम्' I अपानप्राणयोरैक्यं कार्य वज्रोलिकर्मणा ॥२-८२॥
sanskrit
Vajroli awakens kuṇḍali, thoroughly cleanses the Naḍis and unifies Apana and Prana.
english translation
वज्रोली कुंडली को जागृत करती है, नाड़ियों को पूरी तरह से साफ करती है और अपान और प्राण को एकीकृत करती है।
hindi translation
kuNDalIbodhanaM samyak nADInAM parizodhanam' I apAnaprANayoraikyaM kArya vajrolikarmaNA ||2-82||
hk transliteration by Sanscriptअभ्यासस्य क्रमं वक्ष्ये सम्प्रदायानुसारतः I कामिनी' वा नरो वाथ वज्रोलीं बुद्धिमान्नयेत् ॥२-८३॥
sanskrit
I shall explain the order of the practice according to the tradition, which should be followed by a wise, whether young woman or man.
english translation
मैं परंपरा के अनुसार अभ्यास का क्रम बताऊंगा, जिसका पालन बुद्धिमान, चाहे युवा स्त्री हो या पुरुष, को करना चाहिए।
hindi translation
abhyAsasya kramaM vakSye sampradAyAnusArataH I kAminI' vA naro vAtha vajrolIM buddhimAnnayet ||2-83||
hk transliteration by Sanscriptकाञ्चनेस्य च रूपस्य ताम्रस्याप्यथवाऽयसः I नालं कुर्यात्प्रयत्नेन फुत्कारकरणोचितम् ॥२-८४॥
sanskrit
A hollow tube of gold, silver, copper or iron should be carefully made suitable for blowing.
english translation
सोने, चाँदी, ताँबे या लोहे की खोखली नली को सावधानीपूर्वक फूंकने लायक बनाना चाहिए।
hindi translation
kAJcanesya ca rUpasya tAmrasyApyathavA'yasaH I nAlaM kuryAtprayatnena phutkArakaraNocitam ||2-84||
hk transliteration by Sanscriptविंशत्यंगुलदीर्घमानरुचिरं त्वादौ सुवृत्ताल्पगम् फूत्कारोचितकालरूपसदृशं नालं हठाभ्यासिभिः I प्रोक्तं तादृशमेव लिंगविवरे यत्नेन संस्थापयेत् फूत्कारं तदनन्तरं प्रकुरुतां वायुर्यथा सञ्चरेत् ॥२-८५॥
sanskrit
The hatha practitioners should select the tube which is twenty digits in length, smooth, fine, small and rounded at one end, which is suitable for blowing the air forcibly after the hissing of a cobra. Such a tube should be cautiously inserted into the genital, Then one should blow through the tube so that the air enters in.
english translation
हठ अभ्यासियों को ऐसी नली का चयन करना चाहिए जो बीस अंकों की लंबाई वाली, चिकनी, महीन, छोटी और एक सिरे पर गोल हो, जो कोबरा की फुफकार के बाद बलपूर्वक हवा उड़ाने के लिए उपयुक्त हो। ऐसी ट्यूब को सावधानी से जननांग में डालना चाहिए, फिर ट्यूब से फूंक मारनी चाहिए ताकि हवा अंदर प्रवेश कर सके।
hindi translation
viMzatyaMguladIrghamAnaruciraM tvAdau suvRttAlpagam phUtkArocitakAlarUpasadRzaM nAlaM haThAbhyAsibhiH I proktaM tAdRzameva liMgavivare yatnena saMsthApayet phUtkAraM tadanantaraM prakurutAM vAyuryathA saJcaret ||2-85||
hk transliteration by SanscriptHatharatnavali
Progress:41.1%
स्वमानैस्तु समो यस्मात् तस्यैव कथयेद् ध्रुवम् I पुत्रस्यापि न दातव्यं गुरुशिष्यक्रमं विना ॥२-८१॥
sanskrit
This should be imparted only to the one who is equally meritorious. Without following the tradition of guru-ŝisya, this should not be taught even to the son.
english translation
यह केवल उसी को प्रदान किया जाना चाहिए जो समान रूप से मेधावी हो। गुरु-शिष्य परंपरा का पालन किए बिना पुत्र को भी यह शिक्षा नहीं देनी चाहिए।
hindi translation
svamAnaistu samo yasmAt tasyaiva kathayed dhruvam I putrasyApi na dAtavyaM guruziSyakramaM vinA ||2-81||
hk transliteration by Sanscriptकुण्डलीबोधनं सम्यक् नाडीनां परिशोधनम्' I अपानप्राणयोरैक्यं कार्य वज्रोलिकर्मणा ॥२-८२॥
sanskrit
Vajroli awakens kuṇḍali, thoroughly cleanses the Naḍis and unifies Apana and Prana.
english translation
वज्रोली कुंडली को जागृत करती है, नाड़ियों को पूरी तरह से साफ करती है और अपान और प्राण को एकीकृत करती है।
hindi translation
kuNDalIbodhanaM samyak nADInAM parizodhanam' I apAnaprANayoraikyaM kArya vajrolikarmaNA ||2-82||
hk transliteration by Sanscriptअभ्यासस्य क्रमं वक्ष्ये सम्प्रदायानुसारतः I कामिनी' वा नरो वाथ वज्रोलीं बुद्धिमान्नयेत् ॥२-८३॥
sanskrit
I shall explain the order of the practice according to the tradition, which should be followed by a wise, whether young woman or man.
english translation
मैं परंपरा के अनुसार अभ्यास का क्रम बताऊंगा, जिसका पालन बुद्धिमान, चाहे युवा स्त्री हो या पुरुष, को करना चाहिए।
hindi translation
abhyAsasya kramaM vakSye sampradAyAnusArataH I kAminI' vA naro vAtha vajrolIM buddhimAnnayet ||2-83||
hk transliteration by Sanscriptकाञ्चनेस्य च रूपस्य ताम्रस्याप्यथवाऽयसः I नालं कुर्यात्प्रयत्नेन फुत्कारकरणोचितम् ॥२-८४॥
sanskrit
A hollow tube of gold, silver, copper or iron should be carefully made suitable for blowing.
english translation
सोने, चाँदी, ताँबे या लोहे की खोखली नली को सावधानीपूर्वक फूंकने लायक बनाना चाहिए।
hindi translation
kAJcanesya ca rUpasya tAmrasyApyathavA'yasaH I nAlaM kuryAtprayatnena phutkArakaraNocitam ||2-84||
hk transliteration by Sanscriptविंशत्यंगुलदीर्घमानरुचिरं त्वादौ सुवृत्ताल्पगम् फूत्कारोचितकालरूपसदृशं नालं हठाभ्यासिभिः I प्रोक्तं तादृशमेव लिंगविवरे यत्नेन संस्थापयेत् फूत्कारं तदनन्तरं प्रकुरुतां वायुर्यथा सञ्चरेत् ॥२-८५॥
sanskrit
The hatha practitioners should select the tube which is twenty digits in length, smooth, fine, small and rounded at one end, which is suitable for blowing the air forcibly after the hissing of a cobra. Such a tube should be cautiously inserted into the genital, Then one should blow through the tube so that the air enters in.
english translation
हठ अभ्यासियों को ऐसी नली का चयन करना चाहिए जो बीस अंकों की लंबाई वाली, चिकनी, महीन, छोटी और एक सिरे पर गोल हो, जो कोबरा की फुफकार के बाद बलपूर्वक हवा उड़ाने के लिए उपयुक्त हो। ऐसी ट्यूब को सावधानी से जननांग में डालना चाहिए, फिर ट्यूब से फूंक मारनी चाहिए ताकि हवा अंदर प्रवेश कर सके।
hindi translation
viMzatyaMguladIrghamAnaruciraM tvAdau suvRttAlpagam phUtkArocitakAlarUpasadRzaM nAlaM haThAbhyAsibhiH I proktaM tAdRzameva liMgavivare yatnena saMsthApayet phUtkAraM tadanantaraM prakurutAM vAyuryathA saJcaret ||2-85||
hk transliteration by Sanscript