1.
सर्वभूतचिन्ताशारीरम्
The science of being in general
2.
शुक्रशोणितशुद्धिशारीरम्
The purification of semen and cataminal fluid
3.
गर्भावक्रान्तिशारीरम्
Pregnancy
4.
गर्भव्याकरणशारीरम्
The development of a fetus in the womb
•
शरीरसंख्याव्याकरणशारीरम्
The anatomy of the human body
6.
प्रत्येकमर्मनिर्देशशारीरम्
The Marmas (vital parts of the body)
7.
सिरावर्णविभक्तिशारीरम्
Description of Sira (vascular system)
8.
सिराव्यधविधिशारीरम्
The method of Venesection
9.
धमनीव्याकरणशारीरम्
The description of the arteries, nerves and ducts
10.
गर्भिणीव्याकरणशारीरम्
The nursing and management of pregnant women
Progress:59.2%
त्वक्पर्यन्तस्य देहस्य योऽयमङ्गविनिश्चयः | शल्यज्ञानादृते नैष वर्ण्यतेऽङ्गेषु केषुचित् ||४६||
sanskrit
The identification of this body part, from the skin to other parts, cannot be determined without knowledge of surgical procedures.
english translation
hindi translation
tvakparyantasya dehasya yo'yamaGgavinizcayaH | zalyajJAnAdRte naiSa varNyate'GgeSu keSucit ||46||
hk transliteration
तस्मान्निःसंशयं ज्ञानं हर्त्रा शल्यस्य वाञ्छता | शोधयित्वा मृतं सम्यग्द्रष्टव्योऽङ्गविनिश्चयः ||४७||
sanskrit
Therefore, without doubt, the identification of the dead body part should be properly examined according to the knowledge of surgery.
english translation
hindi translation
tasmAnniHsaMzayaM jJAnaM hartrA zalyasya vAJchatA | zodhayitvA mRtaM samyagdraSTavyo'GgavinizcayaH ||47||
hk transliteration
प्रत्यक्षतो हि यद्दृष्टं शास्त्रदृष्टं च यद्भवेत् | समासतस्तदुभयं भूयो ज्ञानविवर्धनम् ||४८||
sanskrit
What is seen directly and what is present in the scriptures both enhance a person's knowledge collectively.
english translation
hindi translation
pratyakSato hi yaddRSTaM zAstradRSTaM ca yadbhavet | samAsatastadubhayaM bhUyo jJAnavivardhanam ||48||
hk transliteration
तस्मात् समस्तगात्रमविषोपहतमदीर्घव्याधिपीडितमवर्षशतिकं निःसृष्टान्त्रपुरीषं पुरुषमावहन्त्यामापगायां निबद्धं पञ्जरस्थं मुञ्जवल्कलकुशशणादीनामन्यतमेनावेष्टिताङ्गमप्रकाशे देशे कोथयेत्, सम्यक्प्रकुथितं चोद्धृत्य, ततो देहं सप्तरात्रादुशीरबालवेणुबल्वजकूर्चानामन्यतमेन शनैः शनैरवघर्षयंस्त्वगादीन् सर्वानेव बाह्याभ्यन्तरानङ्गप्रत्यङ्गविशेषान् यथोक्तान् लक्षयेच्चक्षुषा ||४९||
sanskrit
Thus, a person whose entire body is unadorned, afflicted by long-lasting ailments and endowed with excretions, bound for more than a year, should be wrapped in any other type of fabric made of munja, valkala, kusa, and shana. After properly laying it out, one should slowly rub it for seven nights, focusing on the specific qualities of all external and internal body parts, as mentioned.
english translation
hindi translation
tasmAt samastagAtramaviSopahatamadIrghavyAdhipIDitamavarSazatikaM niHsRSTAntrapurISaM puruSamAvahantyAmApagAyAM nibaddhaM paJjarasthaM muJjavalkalakuzazaNAdInAmanyatamenAveSTitAGgamaprakAze deze kothayet, samyakprakuthitaM coddhRtya, tato dehaM saptarAtrAduzIrabAlaveNubalvajakUrcAnAmanyatamena zanaiH zanairavagharSayaMstvagAdIn sarvAneva bAhyAbhyantarAnaGgapratyaGgavizeSAn yathoktAn lakSayeccakSuSA ||49||
hk transliteration
न शक्यश्चक्षुषा द्रष्टुं देहे सूक्ष्मतमो विभुः | दृश्यते ज्ञानचक्षुर्भिस्तपश्चक्षुर्भिरेव च ||५०||
sanskrit
Neither can the subtlest things in the body be perceived with the eyes, nor can the all-pervasive entity be seen; it is visible only through the eyes of knowledge and the eyes of austerity.
english translation
hindi translation
na zakyazcakSuSA draSTuM dehe sUkSmatamo vibhuH | dRzyate jJAnacakSurbhistapazcakSurbhireva ca ||50||
hk transliteration
Sushruta Samhita
Progress:59.2%
त्वक्पर्यन्तस्य देहस्य योऽयमङ्गविनिश्चयः | शल्यज्ञानादृते नैष वर्ण्यतेऽङ्गेषु केषुचित् ||४६||
sanskrit
The identification of this body part, from the skin to other parts, cannot be determined without knowledge of surgical procedures.
english translation
hindi translation
tvakparyantasya dehasya yo'yamaGgavinizcayaH | zalyajJAnAdRte naiSa varNyate'GgeSu keSucit ||46||
hk transliteration
तस्मान्निःसंशयं ज्ञानं हर्त्रा शल्यस्य वाञ्छता | शोधयित्वा मृतं सम्यग्द्रष्टव्योऽङ्गविनिश्चयः ||४७||
sanskrit
Therefore, without doubt, the identification of the dead body part should be properly examined according to the knowledge of surgery.
english translation
hindi translation
tasmAnniHsaMzayaM jJAnaM hartrA zalyasya vAJchatA | zodhayitvA mRtaM samyagdraSTavyo'GgavinizcayaH ||47||
hk transliteration
प्रत्यक्षतो हि यद्दृष्टं शास्त्रदृष्टं च यद्भवेत् | समासतस्तदुभयं भूयो ज्ञानविवर्धनम् ||४८||
sanskrit
What is seen directly and what is present in the scriptures both enhance a person's knowledge collectively.
english translation
hindi translation
pratyakSato hi yaddRSTaM zAstradRSTaM ca yadbhavet | samAsatastadubhayaM bhUyo jJAnavivardhanam ||48||
hk transliteration
तस्मात् समस्तगात्रमविषोपहतमदीर्घव्याधिपीडितमवर्षशतिकं निःसृष्टान्त्रपुरीषं पुरुषमावहन्त्यामापगायां निबद्धं पञ्जरस्थं मुञ्जवल्कलकुशशणादीनामन्यतमेनावेष्टिताङ्गमप्रकाशे देशे कोथयेत्, सम्यक्प्रकुथितं चोद्धृत्य, ततो देहं सप्तरात्रादुशीरबालवेणुबल्वजकूर्चानामन्यतमेन शनैः शनैरवघर्षयंस्त्वगादीन् सर्वानेव बाह्याभ्यन्तरानङ्गप्रत्यङ्गविशेषान् यथोक्तान् लक्षयेच्चक्षुषा ||४९||
sanskrit
Thus, a person whose entire body is unadorned, afflicted by long-lasting ailments and endowed with excretions, bound for more than a year, should be wrapped in any other type of fabric made of munja, valkala, kusa, and shana. After properly laying it out, one should slowly rub it for seven nights, focusing on the specific qualities of all external and internal body parts, as mentioned.
english translation
hindi translation
tasmAt samastagAtramaviSopahatamadIrghavyAdhipIDitamavarSazatikaM niHsRSTAntrapurISaM puruSamAvahantyAmApagAyAM nibaddhaM paJjarasthaM muJjavalkalakuzazaNAdInAmanyatamenAveSTitAGgamaprakAze deze kothayet, samyakprakuthitaM coddhRtya, tato dehaM saptarAtrAduzIrabAlaveNubalvajakUrcAnAmanyatamena zanaiH zanairavagharSayaMstvagAdIn sarvAneva bAhyAbhyantarAnaGgapratyaGgavizeSAn yathoktAn lakSayeccakSuSA ||49||
hk transliteration
न शक्यश्चक्षुषा द्रष्टुं देहे सूक्ष्मतमो विभुः | दृश्यते ज्ञानचक्षुर्भिस्तपश्चक्षुर्भिरेव च ||५०||
sanskrit
Neither can the subtlest things in the body be perceived with the eyes, nor can the all-pervasive entity be seen; it is visible only through the eyes of knowledge and the eyes of austerity.
english translation
hindi translation
na zakyazcakSuSA draSTuM dehe sUkSmatamo vibhuH | dRzyate jJAnacakSurbhistapazcakSurbhireva ca ||50||
hk transliteration