Sushruta Samhita

Progress:72.6%

यदा प्रकुपितं पित्तं सेवते स्ववहाः सिराः | तदाऽस्य विविधा रोगा जायन्ते पित्तसम्भवाः ||११||

sanskrit

When the aggravated Pitta flows in its own vessels, various diseases arise from it, which are Pitta-related.

english translation

hindi translation

yadA prakupitaM pittaM sevate svavahAH sirAH | tadA'sya vividhA rogA jAyante pittasambhavAH ||11||

hk transliteration

स्नेहमङ्गेषु सन्धीनां स्थैर्यं बलमुदीर्णताम् | करोत्यन्यान् गुणांश्चापि बलासः स्वाः सिराश्चरन् ||१२||

sanskrit

The strength, firmness, and stability of joints are influenced by the fat of the body, which also affects other qualities associated with strength.

english translation

hindi translation

snehamaGgeSu sandhInAM sthairyaM balamudIrNatAm | karotyanyAn guNAMzcApi balAsaH svAH sirAzcaran ||12||

hk transliteration

यदा तु कुपितः श्लेष्मा स्वाः सिराः प्रतिपद्यते | तदाऽस्य विविधा रोगा जायन्ते श्लेष्मसम्भवाः ||१३||

sanskrit

When the phlegm becomes aggravated, it affects its channels; this leads to the manifestation of various diseases arising from the phlegm.

english translation

hindi translation

yadA tu kupitaH zleSmA svAH sirAH pratipadyate | tadA'sya vividhA rogA jAyante zleSmasambhavAH ||13||

hk transliteration

धातूनां पूरणं वर्णं स्पर्शज्ञानमसंशयम् | स्वाः सिराः सञ्चरद्रक्तं कुर्याच्चान्यान् गुणानपि ||१४||

sanskrit

The vessels filled with elements exhibit color, tactile perception, and certainty; these channels circulate the blood and also influence other qualities.

english translation

hindi translation

dhAtUnAM pUraNaM varNaM sparzajJAnamasaMzayam | svAH sirAH saJcaradraktaM kuryAccAnyAn guNAnapi ||14||

hk transliteration

यदा तु कुपितं रक्तं सेवते स्ववहाः सिराः | तदाऽस्य विविधा रोगा जायन्ते रक्तसम्भवाः ||१५||

sanskrit

When the blood becomes aggravated, the vessels that carry it give rise to various diseases resulting from the blood.

english translation

hindi translation

yadA tu kupitaM raktaM sevate svavahAH sirAH | tadA'sya vividhA rogA jAyante raktasambhavAH ||15||

hk transliteration