1.

प्रथमोऽध्यायः

Chapter 1

2.

द्वितीयोऽध्यायः

Chapter 2

3.

तृतीयोऽध्यायः

Chapter 3

4.

चतुर्थोऽध्यायः

Chapter 4

5.

पञ्चमोऽध्यायः

Chapter 5

6.

षष्ठोऽध्यायः

Chapter 6

7.

सप्तमोऽध्यायः

Chapter 7

8.

अष्टमोऽध्यायः

Chapter 8

9.

नवमोऽध्यायः

Chapter 9

10.

दशमोऽध्यायः

Chapter 10

11.

एकादशोऽध्यायः

Chapter 11

12.

द्वादशोऽध्यायः

Chapter 12

त्रयोदशोऽध्यादशोयः

Chapter 13

14.

चतुर्दशोऽध्यायः

Chapter 14

15.

पञ्चदशोऽध्यायः

Chapter 15

16.

षोडशोऽध्यायः

Chapter 16

17.

सप्तदशोऽध्यायः

Chapter 17

18.

अष्टादशोऽध्यायः

Chapter 18

19.

एकोनविंशोऽध्यायः

Chapter 19

20.

विंशोऽध्यायः

Chapter 20

21.

एकविंशोऽध्यायः

Chapter 21

22.

द्वाविंशोऽध्यायः

Chapter 22

23.

त्रयोविंशोऽध्यायः

Chapter 23

24.

चतुर्विंशोऽध्यायः

Chapter 24

25.

पञ्चविंशोऽध्यायः

Chapter 25

26.

षड्विंशोऽध्यायः

Chapter 26

27.

सप्तविंशोऽध्यायः

Chapter 27

28.

अष्टाविंशोऽध्यायः

Chapter 28

29.

एकोनत्रिंशोऽध्यायः

Chapter 29

30.

त्रिंशोऽध्यायः

Chapter 30

31.

एकत्रिंशोऽध्यायः

Chapter 31

Progress:38.8%

करोति कामवशगः कर्माण्यविजितेन्द्रियः । दुःखोदर्काणि सम्पश्यन् रजोवेगविमोहितः ।। ११-१३-११ ।।

One who does not control the material senses comes under the control of material desires and is thus bewildered by the strong waves of the mode of passion. Such a person executes material activities, although clearly seeing that the result will be future unhappiness. ।। 11-13-11 ।।

english translation

जो व्यक्ति भौतिक इंद्रियों पर नियंत्रण नहीं रखता, वह भौतिक इच्छाओं के नियंत्रण में आ जाता है और इस प्रकार रजोगुण की तीव्र तरंगों से मोहित हो जाता है। ऐसा व्यक्ति भौतिक गतिविधियों को अंजाम देता है, हालांकि यह स्पष्ट रूप से देखता है कि इसका परिणाम भविष्य में दुख होगा। ।। ११-१३-११ ।।

hindi translation

karoti kAmavazagaH karmANyavijitendriyaH | duHkhodarkANi sampazyan rajovegavimohitaH || 11-13-11 ||

hk transliteration by Sanscript

रजस्तमोभ्यां यदपि विद्वान् विक्षिप्तधीः पुनः । अतन्द्रितो मनो युञ्जन् दोषदृष्टिर्न सज्जते ।। ११-१३-१२ ।।

Although the intelligence of a learned person may be bewildered by the modes of passion and ignorance, he should again carefully bring the mind under control. By clearly seeing the contamination of the modes of nature, he does not become attached. ।। 11-13-12 ।।

english translation

यद्यपि एक विद्वान व्यक्ति की बुद्धि रजोगुण और तमोगुण से भ्रमित हो सकती है, फिर भी उसे सावधानीपूर्वक मन को वश में करना चाहिए। प्रकृति के गुणों के कल्मष को स्पष्ट रूप से देखकर वह आसक्त नहीं होता। ।। ११-१३-१२ ।।

hindi translation

rajastamobhyAM yadapi vidvAn vikSiptadhIH punaH | atandrito mano yuJjan doSadRSTirna sajjate || 11-13-12 ||

hk transliteration by Sanscript

अप्रमत्तोऽनुयुञ्जीत मनो मय्यर्पयञ्छनैः । अनिर्विण्णो यथा कालं जितश्वासो जितासनः ।। ११-१३-१३ ।।

A person should be attentive and grave and never lazy or morose. Mastering the yoga procedures of breathing and sitting properly, one should practice fixing the mind on Me at dawn, noon and sunset, and thus gradually the mind should be completely absorbed in Me. ।। 11-13-13 ।।

english translation

व्यक्ति को सावधान और गंभीर होना चाहिए और कभी भी आलसी या उदास नहीं होना चाहिए। सांस लेने और ठीक से बैठने की योग प्रक्रियाओं में महारत हासिल करते हुए, सुबह, दोपहर और सूर्यास्त के समय मन को मुझ पर केंद्रित करने का अभ्यास करना चाहिए, और इस तरह धीरे-धीरे मन को पूरी तरह से मुझमें लीन कर देना चाहिए। ।। ११-१३-१३ ।।

hindi translation

apramatto'nuyuJjIta mano mayyarpayaJchanaiH | anirviNNo yathA kAlaM jitazvAso jitAsanaH || 11-13-13 ||

hk transliteration by Sanscript

एतावान् योग आदिष्टो मच्छिष्यैः सनकादिभिः । सर्वतो मन आकृष्य मय्यद्धावेश्यते यथा ।। ११-१३-१४ ।।

The actual yoga system as taught by My devotees, headed by Sanaka-kumāra, is simply this: Having withdrawn the mind from all other objects, one should directly and appropriately absorb it in Me. ।। 11-13-14 ।।

english translation

सनक-कुमार के नेतृत्व में मेरे भक्तों द्वारा सिखाई गई वास्तविक योग प्रणाली बस यही है। मन को अन्य सभी वस्तुओं से हटाकर सीधे और उचित रूप से मुझमें समाहित करना चाहिए। ।। ११-१३-१४ ।।

hindi translation

etAvAn yoga AdiSTo macchiSyaiH sanakAdibhiH | sarvato mana AkRSya mayyaddhAvezyate yathA || 11-13-14 ||

hk transliteration by Sanscript

उद्धव उवाच यदा त्वं सनकादिभ्यो येन रूपेण केशव । योगमादिष्टवानेतद्रूपमिच्छामि वेदितुम् ।। ११-१३-१५ ।।

Śrī Uddhava said: My dear Keśava, at what time and in what form did You instruct the science of yoga to Sanaka and his brothers? I now desire to know about these things. ।। 11-13-15 ।।

english translation

श्री उद्धव ने कहा: मेरे प्रिय केशव, आपने सनक और उनके भाइयों को योग विज्ञान का उपदेश किस समय और किस रूप में दिया था? अब मुझे इन चीजों के बारे में जानने की इच्छा है। ।। ११-१३-१५ ।।

hindi translation

uddhava uvAca yadA tvaM sanakAdibhyo yena rUpeNa kezava | yogamAdiSTavAnetadrUpamicchAmi veditum || 11-13-15 ||

hk transliteration by Sanscript