Rig Veda

Progress:76.3%

भूष॒न्न योऽधि॑ ब॒भ्रूषु॒ नम्न॑ते॒ वृषे॑व॒ पत्नी॑र॒भ्ये॑ति॒ रोरु॑वत् । ओ॒जा॒यमा॑नस्त॒न्व॑श्च शुम्भते भी॒मो न शृङ्गा॑ दविधाव दु॒र्गृभि॑: ॥ भूषन्न योऽधि बभ्रूषु नम्नते वृषेव पत्नीरभ्येति रोरुवत् । ओजायमानस्तन्वश्च शुम्भते भीमो न शृङ्गा दविधाव दुर्गृभिः ॥

sanskrit

He stoops down among the bushes as if embellishing them (with his lustre), and rushes roaring like a bull amongst (a herd of) cows; thence increasing in intensity, he enhances (the fierceness) of his form, and is difficult to be arrested as a formidable (animal), when he brandishes his horns. Like a bull amongst: vṛṣeva pantir abhyeti; patnir = pālayitrīḥ, those who cherish him, Agni, i.e., bushes, timber; patnī = a cow].

english translation

bhUSa॒nna yo'dhi॑ ba॒bhrUSu॒ namna॑te॒ vRSe॑va॒ patnI॑ra॒bhye॑ti॒ roru॑vat | o॒jA॒yamA॑nasta॒nva॑zca zumbhate bhI॒mo na zRGgA॑ davidhAva du॒rgRbhi॑: || bhUSanna yo'dhi babhrUSu namnate vRSeva patnIrabhyeti roruvat | ojAyamAnastanvazca zumbhate bhImo na zRGgA davidhAva durgRbhiH ||

hk transliteration

स सं॒स्तिरो॑ वि॒ष्टिर॒: सं गृ॑भायति जा॒नन्ने॒व जा॑न॒तीर्नित्य॒ आ श॑ये । पुन॑र्वर्धन्ते॒ अपि॑ यन्ति दे॒व्य॑म॒न्यद्वर्प॑: पि॒त्रोः कृ॑ण्वते॒ सचा॑ ॥ स संस्तिरो विष्टिरः सं गृभायति जानन्नेव जानतीर्नित्य आ शये । पुनर्वर्धन्ते अपि यन्ति देव्यमन्यद्वर्पः पित्रोः कृण्वते सचा ॥

sanskrit

Now hidden, now displayed, he seizes (on the fuel), as if understanding (the purpose of the worshipper), and even reposes amidst the conscious (flames); again they break forth, and repair to the divine (fire of sacrifice), blending with which they give a different (luminous)form to their parents, (heaven and earth).

english translation

sa saM॒stiro॑ vi॒STira॒: saM gR॑bhAyati jA॒nanne॒va jA॑na॒tIrnitya॒ A za॑ye | puna॑rvardhante॒ api॑ yanti de॒vya॑ma॒nyadvarpa॑: pi॒troH kR॑Nvate॒ sacA॑ || sa saMstiro viSTiraH saM gRbhAyati jAnanneva jAnatIrnitya A zaye | punarvardhante api yanti devyamanyadvarpaH pitroH kRNvate sacA ||

hk transliteration

तम॒ग्रुव॑: के॒शिनी॒: सं हि रे॑भि॒र ऊ॒र्ध्वास्त॑स्थुर्म॒म्रुषी॒: प्रायवे॒ पुन॑: । तासां॑ ज॒रां प्र॑मु॒ञ्चन्ने॑ति॒ नान॑द॒दसुं॒ परं॑ ज॒नय॑ञ्जी॒वमस्तृ॑तम् ॥ तमग्रुवः केशिनीः सं हि रेभिर ऊर्ध्वास्तस्थुर्मम्रुषीः प्रायवे पुनः । तासां जरां प्रमुञ्चन्नेति नानददसुं परं जनयञ्जीवमस्तृतम् ॥

sanskrit

The curving tresses (of the flames) embrace him, (Agni), and when expiring spring aloft again to (greet) their coming (lord); rescuing them from decrepitude, he comes sounding aloud, genitive rating (in them) intenser animation and unimpaired vitality.

english translation

tama॒gruva॑: ke॒zinI॒: saM hi re॑bhi॒ra U॒rdhvAsta॑sthurma॒mruSI॒: prAyave॒ puna॑: | tAsAM॑ ja॒rAM pra॑mu॒Jcanne॑ti॒ nAna॑da॒dasuM॒ paraM॑ ja॒naya॑JjI॒vamastR॑tam || tamagruvaH kezinIH saM hi rebhira UrdhvAstasthurmamruSIH prAyave punaH | tAsAM jarAM pramuJcanneti nAnadadasuM paraM janayaJjIvamastRtam ||

hk transliteration

अ॒धी॒वा॒सं परि॑ मा॒तू रि॒हन्नह॑ तुवि॒ग्रेभि॒: सत्व॑भिर्याति॒ वि ज्रय॑: । वयो॒ दध॑त्प॒द्वते॒ रेरि॑ह॒त्सदानु॒ श्येनी॑ सचते वर्त॒नीरह॑ ॥ अधीवासं परि मातू रिहन्नह तुविग्रेभिः सत्वभिर्याति वि ज्रयः । वयो दधत्पद्वते रेरिहत्सदानु श्येनी सचते वर्तनीरह ॥

sanskrit

Licking up the (verdant) vesture of the mother (of all things, earth), the rapid (Agni) proceeds with resounding existences; granting sustenance to (every) footed (creature); ever consuming (fuel), so that a blackened track follows (hispath).

english translation

a॒dhI॒vA॒saM pari॑ mA॒tU ri॒hannaha॑ tuvi॒grebhi॒: satva॑bhiryAti॒ vi jraya॑: | vayo॒ dadha॑tpa॒dvate॒ reri॑ha॒tsadAnu॒ zyenI॑ sacate varta॒nIraha॑ || adhIvAsaM pari mAtU rihannaha tuvigrebhiH satvabhiryAti vi jrayaH | vayo dadhatpadvate rerihatsadAnu zyenI sacate vartanIraha ||

hk transliteration

अ॒स्माक॑मग्ने म॒घव॑त्सु दीदि॒ह्यध॒ श्वसी॑वान्वृष॒भो दमू॑नाः । अ॒वास्या॒ शिशु॑मतीरदीदे॒र्वर्मे॑व यु॒त्सु प॑रि॒जर्भु॑राणः ॥ अस्माकमग्ने मघवत्सु दीदिह्यध श्वसीवान्वृषभो दमूनाः । अवास्या शिशुमतीरदीदेर्वर्मेव युत्सु परिजर्भुराणः ॥

sanskrit

Shine, Agni, in our opulent (abodes), vivifying, showering (blessings), bounteous, casting off infantine (glimmerings); blaze (fiercely), repelling repeatedly, like a coat of mail, (our enemies) in combats.

english translation

a॒smAka॑magne ma॒ghava॑tsu dIdi॒hyadha॒ zvasI॑vAnvRSa॒bho damU॑nAH | a॒vAsyA॒ zizu॑matIradIde॒rvarme॑va yu॒tsu pa॑ri॒jarbhu॑rANaH || asmAkamagne maghavatsu dIdihyadha zvasIvAnvRSabho damUnAH | avAsyA zizumatIradIdervarmeva yutsu parijarbhurANaH ||

hk transliteration