1.
उप-पर्व १
upa-parva 1
2.
उप-पर्व २
upa-parva 2
3.
उप-पर्व ३
upa-parva 3
4.
उप-पर्व ४
upa-parva 4
5.
उप-पर्व ५
upa-parva 5
6.
उप-पर्व ६
upa-parva 6
7.
उप-पर्व ७
upa-parva 7
8.
उप-पर्व ८
upa-parva 8
9.
उप-पर्व ९
upa-parva 9
10.
उप-पर्व १०
upa-parva 10
11.
उप-पर्व ११
upa-parva 11
12.
उप-पर्व १२
upa-parva 12
13.
उप-पर्व १३
upa-parva 13
14.
उप-पर्व १४
upa-parva 14
15.
उप-पर्व १५
upa-parva 15
16.
उप-पर्व १६
upa-parva 16
17.
उप-पर्व १७
upa-parva 17
18.
उप-पर्व १८
upa-parva 18
19.
उप-पर्व १९
upa-parva 19
20.
उप-पर्व २०
upa-parva 20
21.
उप-पर्व २१
upa-parva 21
22.
उप-पर्व २२
upa-parva 22
23.
उप-पर्व २३
upa-parva 23
24.
उप-पर्व २४
upa-parva 24
25.
उप-पर्व २५
upa-parva 25
26.
उप-पर्व २६
upa-parva 26
27.
उप-पर्व २७
upa-parva 27
28.
उप-पर्व २८
upa-parva 28
29.
उप-पर्व २९
upa-parva 29
30.
उप-पर्व ३०
upa-parva 30
31.
उप-पर्व ३१
upa-parva 31
32.
उप-पर्व ३२
upa-parva 32
33.
उप-पर्व ३३
upa-parva 33
34.
उप-पर्व ३४
upa-parva 34
35.
उप-पर्व ३५
upa-parva 35
36.
उप-पर्व ३६
upa-parva 36
37.
उप-पर्व ३७
upa-parva 37
38.
उप-पर्व ३८
upa-parva 38
39.
उप-पर्व ३९
upa-parva 39
40.
उप-पर्व ४०
upa-parva 40
41.
उप-पर्व ४१
upa-parva 41
42.
उप-पर्व ४२
upa-parva 42
43.
उप-पर्व ४३
upa-parva 43
44.
उप-पर्व ४४
upa-parva 44
45.
उप-पर्व ४५
upa-parva 45
46.
उप-पर्व ४६
upa-parva 46
47.
उप-पर्व ४७
upa-parva 47
48.
उप-पर्व ४८
upa-parva 48
49.
उप-पर्व ४९
upa-parva 49
50.
उप-पर्व ५०
upa-parva 50
51.
उप-पर्व ५१
upa-parva 51
52.
उप-पर्व ५२
upa-parva 52
53.
उप-पर्व ५३
upa-parva 53
54.
उप-पर्व ५४
upa-parva 54
55.
उप-पर्व ५५
upa-parva 55
56.
उप-पर्व ५६
upa-parva 56
57.
उप-पर्व ५७
upa-parva 57
58.
उप-पर्व ५८
upa-parva 58
59.
उप-पर्व ५९
upa-parva 59
60.
उप-पर्व ६०
upa-parva 60
61.
उप-पर्व ६१
upa-parva 61
62.
उप-पर्व ६२
upa-parva 62
63.
उप-पर्व ६३
upa-parva 63
64.
उप-पर्व ६४
upa-parva 64
•
उप-पर्व ६५
upa-parva 65
66.
उप-पर्व ६६
upa-parva 66
67.
उप-पर्व ६७
upa-parva 67
68.
उप-पर्व ६८
upa-parva 68
69.
उप-पर्व ६९
upa-parva 69
70.
उप-पर्व ७०
upa-parva 70
71.
उप-पर्व ७१
upa-parva 71
72.
उप-पर्व ७२
upa-parva 72
Progress:89.8%
न वैराण्य अभिजानन्ति गुणान पश्यन्ति नागुणान विरॊधं नाधिगच्छन्ति ये त उत्तमपूरुषाः ।। २-६५-६ ।।
sanskrit
'You are open to advice, but not Duryodhana. The best of men are those who do not remember the hostilities of their foes. They focus solely on the merits and not the faults of their enemies, and they avoid entering into hostilities themselves.' ।। 2-65-6 ।।
english translation
na vairANya abhijAnanti guNAna pazyanti nAguNAna viròdhaM nAdhigacchanti ye ta uttamapUruSAH || 2-65-6 ||
hk transliteration
संवादे परुषाण्य आहुर युधिष्ठिर नराधमाः परत्याहुर मध्यमास तव एतान उक्ताः परुषम उत्तरम ।। २-६५-७ ।।
sanskrit
'Those who are virtuous remember only the good deeds of their foes, not the hostile acts committed against them. Moreover, the good-hearted perform acts of kindness without expecting anything in return. O Yudhishthira, only those of the lowest character resort to harsh words in disputes.' ।। 2-65-7 ।।
english translation
saMvAde paruSANya Ahura yudhiSThira narAdhamAH paratyAhura madhyamAsa tava etAna uktAH paruSama uttarama || 2-65-7 ||
hk transliteration
नैवॊक्ता नैव चानुक्ता अहिताः परुषा गिरः परतिजल्पन्ति वै धीराः सदा उत्तमपूरुषाः ।। २-६५-८ ।।
sanskrit
'Neither spoken nor unspoken, harmful or harsh words, The wise and noble men always respond to with equanimity.' ।। 2-65-8 ।।
english translation
naivòktA naiva cAnuktA ahitAH paruSA giraH paratijalpanti vai dhIrAH sadA uttamapUruSAH || 2-65-8 ||
hk transliteration
समरन्ति सुकृतान्य एव न वैराणि कृतान्य अपि सन्तः परतिविजानन्तॊ लब्ध्वा परत्ययम आत्मनः ।। २-६५-९ ।।
sanskrit
'The virtuous, empathetic to their own emotions, comprehend others' feelings. Thus, they cherish only the kindness of their adversaries, disregarding hostilities.' ।। 2-65-9 ।।
english translation
samaranti sukRtAnya eva na vairANi kRtAnya api santaH parativijAnantò labdhvA paratyayama AtmanaH || 2-65-9 ||
hk transliteration
तथाचरितम आर्येण तवयास्मिन सत समागमे दुर्यॊधनस्य पारुष्यं तत तात हृदि मा कृथाः ।। २-६५-१० ।।
sanskrit
'O child, do not dwell on the harsh words of Duryodhana. Instead, consider the virtues of your mother Gandhari and myself, if you wish to focus on what is good.' ।। 2-65-10 ।।
english translation
tathAcaritama AryeNa tavayAsmina sata samAgame duryòdhanasya pAruSyaM tata tAta hRdi mA kRthAH || 2-65-10 ||
hk transliteration
Mahabharat
Progress:89.8%
न वैराण्य अभिजानन्ति गुणान पश्यन्ति नागुणान विरॊधं नाधिगच्छन्ति ये त उत्तमपूरुषाः ।। २-६५-६ ।।
sanskrit
'You are open to advice, but not Duryodhana. The best of men are those who do not remember the hostilities of their foes. They focus solely on the merits and not the faults of their enemies, and they avoid entering into hostilities themselves.' ।। 2-65-6 ।।
english translation
na vairANya abhijAnanti guNAna pazyanti nAguNAna viròdhaM nAdhigacchanti ye ta uttamapUruSAH || 2-65-6 ||
hk transliteration
संवादे परुषाण्य आहुर युधिष्ठिर नराधमाः परत्याहुर मध्यमास तव एतान उक्ताः परुषम उत्तरम ।। २-६५-७ ।।
sanskrit
'Those who are virtuous remember only the good deeds of their foes, not the hostile acts committed against them. Moreover, the good-hearted perform acts of kindness without expecting anything in return. O Yudhishthira, only those of the lowest character resort to harsh words in disputes.' ।। 2-65-7 ।।
english translation
saMvAde paruSANya Ahura yudhiSThira narAdhamAH paratyAhura madhyamAsa tava etAna uktAH paruSama uttarama || 2-65-7 ||
hk transliteration
नैवॊक्ता नैव चानुक्ता अहिताः परुषा गिरः परतिजल्पन्ति वै धीराः सदा उत्तमपूरुषाः ।। २-६५-८ ।।
sanskrit
'Neither spoken nor unspoken, harmful or harsh words, The wise and noble men always respond to with equanimity.' ।। 2-65-8 ।।
english translation
naivòktA naiva cAnuktA ahitAH paruSA giraH paratijalpanti vai dhIrAH sadA uttamapUruSAH || 2-65-8 ||
hk transliteration
समरन्ति सुकृतान्य एव न वैराणि कृतान्य अपि सन्तः परतिविजानन्तॊ लब्ध्वा परत्ययम आत्मनः ।। २-६५-९ ।।
sanskrit
'The virtuous, empathetic to their own emotions, comprehend others' feelings. Thus, they cherish only the kindness of their adversaries, disregarding hostilities.' ।। 2-65-9 ।।
english translation
samaranti sukRtAnya eva na vairANi kRtAnya api santaH parativijAnantò labdhvA paratyayama AtmanaH || 2-65-9 ||
hk transliteration
तथाचरितम आर्येण तवयास्मिन सत समागमे दुर्यॊधनस्य पारुष्यं तत तात हृदि मा कृथाः ।। २-६५-१० ।।
sanskrit
'O child, do not dwell on the harsh words of Duryodhana. Instead, consider the virtues of your mother Gandhari and myself, if you wish to focus on what is good.' ।। 2-65-10 ।।
english translation
tathAcaritama AryeNa tavayAsmina sata samAgame duryòdhanasya pAruSyaM tata tAta hRdi mA kRthAH || 2-65-10 ||
hk transliteration