Charak Samhita

Progress:10.1%

उभे शताह्वे मधुकं मधूकं बलां प्रियालं च कशेरुकं च| घृतं विदारीं च सितोपलां च कुर्यात् प्रदेहं पवने सरक्ते ||२१||

sanskrit

Shatavhadi formulation: Both types of shatahva, madhuka, bala, priyala, kasheruka, and vidari - ground and mixed with ghrita and sitopala - makes a pradeha in vatarakta disorders.

english translation

ubhe zatAhve madhukaM madhUkaM balAM priyAlaM ca kazerukaM ca| ghRtaM vidArIM ca sitopalAM ca kuryAt pradehaM pavane sarakte ||21||

hk transliteration

रास्ना गुडूची मधुकं बले द्वे सजीवकं सर्षभकं पयश्च| घृतं च सिद्धं मधुशेषयुक्तं रक्तानिलार्तिं प्रणुदेत् प्रदेहः ||२२||

sanskrit

Rasnadi formulation: Ghrita prepared with rasna, guduchi, madhuka, two types of bala (bala and atibala), jivaka, rishabhaka, mixed with milk and added with honey-wax (madhushesha) is used to prepare a pradeha for alleviating discomfort due to vatarakta.

english translation

rAsnA guDUcI madhukaM bale dve sajIvakaM sarSabhakaM payazca| ghRtaM ca siddhaM madhuzeSayuktaM raktAnilArtiM praNudet pradehaH ||22||

hk transliteration

वाते सरक्ते सघृतं प्रदेहो गोधूमचूर्णं छगलीपयश्च| नतोत्पलं चन्दनकुष्ठयुक्तं शिरोरुजायां सघृतं प्रदेहः ||२३||

sanskrit

Godhumadi formulation: In vatarakta, the pradeha is prepared using godhumachurna mixed with ghrita and chagalipaya (goat’s milk). In the case of shiroruja, the pradeha is prepared by mixing nata, utpala, chandana, kushtha with ghrita.

english translation

vAte sarakte saghRtaM pradeho godhUmacUrNaM chagalIpayazca| natotpalaM candanakuSThayuktaM zirorujAyAM saghRtaM pradehaH ||23||

hk transliteration

प्रपौण्डरीकं सुरदारु कुष्ठं यष्ट्याह्वमेला कमलोत्पले च| शिरोरुजायां सघृतः प्रदेहो लोहैरकापद्मकचोरकैश्च ||२४||

sanskrit

Prapaudarikadi formulation: A pradeha prepared by mixing prapaundarika, suradaru, kushtha, yashtyahva, ela, kamala, utpala, loha (agaru), eraka, padmaka and choraka with ghrita is useful in treating headache ( shiroruja) .

english translation

prapauNDarIkaM suradAru kuSThaM yaSTyAhvamelA kamalotpale ca| zirorujAyAM saghRtaH pradeho lohairakApadmakacorakaizca ||24||

hk transliteration

रास्ना हरिद्रे नलदं शताह्वे द्वे देवदारूणि सितोपला च| जीवन्तिमूलं सघृतं सतैलमालेपनं पार्श्वरुजासु कोष्णम् ||२५||

sanskrit

Rasna-Haridradi formulation: Rasna, two types of haridra, nalada (jatamamsi), two types of shatavha, devadaru (seeds of devadaru), sitopala and roots of jivanti, mixed with ghrita and taila, is used to prepare a luke warm alepana that serves as an effective medication to treat parshvaruja (pain in flanks).

english translation

rAsnA haridre naladaM zatAhve dve devadArUNi sitopalA ca| jIvantimUlaM saghRtaM satailamAlepanaM pArzvarujAsu koSNam ||25||

hk transliteration