Sushruta Samhita

Progress:79.6%

तत्र या सूक्ष्मशस्त्रविद्धाऽव्यक्तमसृक् स्रवति रुजाशोफवती च सा दुर्विद्धा, प्रमाणातिरिक्तविद्धायामन्तः प्रविशति शोणितं शोणितातिप्रवृत्तिर्वा साऽतिविद्धा, कुञ्चितायामप्येवं, कुण्ठशस्त्रप्रमथिता पृथुलीभावमापन्ना पिच्चिता, अनासादिता पुनः पुनरन्तयोश्च बहुशः शस्त्राभिहता कुट्टिता, शीतभयमूर्च्छाभिरप्रवृत्तशोणिता अप्रस्रुता, तीक्ष्णमहामुखशस्त्रविद्धाऽत्युदीर्णा, अल्परक्तस्राविण्यन्तेविद्धा, क्षीणशोणितस्यानिलपूर्णा परिशुष्का, चतुर्भागासादिता किञ्चित्प्रवृत्तशोणिता कूणिता, दुःस्थानबन्धनाद्वेपमानायाः शोणितसम्मोहो भवति सा वेपिता, अनुत्थितविद्धायामप्येवं, छिन्नाऽतिप्रवृत्तशोणिता क्रियासङ्गकरी शस्त्रहता, तिर्यक्प्रणिहितशस्त्रा किञ्चिच्छेषा तिर्यग्विद्धा, बहुशः क्षता हीनशस्त्रप्रणिधानेनाविद्धा, अशस्त्रकृत्या अव्यध्या, अनवस्थितविद्धा विद्रुता, प्रदेशस्य बहुशोऽवघट्टनादारोहद्व्यधा मुहुर्मुहुः शोणितस्रावा धेनुका, सूक्ष्मशस्त्रव्यधनाद्बहुशो भिन्ना पुनः पुनर्विद्धा, स्नाय्वस्थिसिरासन्धिमर्मसु विद्धा रुजां शोफं वैकल्यं मरणं चापादयति ||१९||

sanskrit

Among the types of pain caused by subtle weapons: 1. Durviddhaa (hard to pierce) is that which causes an unclear discharge, accompanied by pain and swelling. 2. Atividdhaa (excessively pierced) is when blood enters deeply, leading to excessive bleeding or discharge. 3. Kunchitaa (bent) may be similar; it becomes sticky when injured by blunt instruments and swells. 4. Aprasrutaa (not flowing) results from repeated injuries and leads to a swelling that is cold and fear-inducing. 5. Atyudhiirnaa (excessively deep) is a sharp piercing from a strong weapon. 6. Anthe viddhaa (pierced internally) may lead to faint blood flow and may be dry. 7. Kooneetaa (with irregular edges) refers to slightly flowing blood that has a rugged edge. 8. Vepitaa (shaking) occurs due to pain caused by improper binding, leading to a state of confusion. 9. Anutthita viddhaa (pierced in the wrong place) may lead to excessive bleeding or restrictions that are easily disrupted. 10. Tiryag viddhaa (pierced obliquely) refers to a slight remaining injury from an improper cut. 11. Aviyadhyaa (unpierced) can occur from excessive attacks or blows. 12. Vidruitaa (moving) is due to frequent impact on a specific area, leading to repeated blood flow. 13. Dhenukaa (sudden onset) may refer to repeated injuries in areas of blood vessels, causing pain, swelling, imbalance, and even death.

english translation

hindi translation

tatra yA sUkSmazastraviddhA'vyaktamasRk sravati rujAzophavatI ca sA durviddhA, pramANAtiriktaviddhAyAmantaH pravizati zoNitaM zoNitAtipravRttirvA sA'tividdhA, kuJcitAyAmapyevaM, kuNThazastrapramathitA pRthulIbhAvamApannA piccitA, anAsAditA punaH punarantayozca bahuzaH zastrAbhihatA kuTTitA, zItabhayamUrcchAbhirapravRttazoNitA aprasrutA, tIkSNamahAmukhazastraviddhA'tyudIrNA, alparaktasrAviNyanteviddhA, kSINazoNitasyAnilapUrNA parizuSkA, caturbhAgAsAditA kiJcitpravRttazoNitA kUNitA, duHsthAnabandhanAdvepamAnAyAH zoNitasammoho bhavati sA vepitA, anutthitaviddhAyAmapyevaM, chinnA'tipravRttazoNitA kriyAsaGgakarI zastrahatA, tiryakpraNihitazastrA kiJciccheSA tiryagviddhA, bahuzaH kSatA hInazastrapraNidhAnenAviddhA, azastrakRtyA avyadhyA, anavasthitaviddhA vidrutA, pradezasya bahuzo'vaghaTTanAdArohadvyadhA muhurmuhuH zoNitasrAvA dhenukA, sUkSmazastravyadhanAdbahuzo bhinnA punaH punarviddhA, snAyvasthisirAsandhimarmasu viddhA rujAM zophaM vaikalyaM maraNaM cApAdayati ||19||

hk transliteration