Sushruta Samhita

Progress:88.9%

अथापराऽपतन्त्यानाहाध्मानौ कुरुते, तस्मात् कण्ठमस्याः केशवेष्टितयाऽङ्गुल्या प्रमृजेत्, कटुकालाबुकृतवेधनसर्षपसर्पनिर्मोकैर्वा कटुतैलविमिश्रैर्योनिमुखं धूपयेत्, लाङ्गलीमूलकल्केन वाऽस्याः पाणिपादतलमालिम्पेत्, मूर्ध्नि वाऽस्या महावृक्षक्षीरमनुसेचयेत्, कुष्ठलाङ्गलीमूलकल्कं वा मद्यमूत्रयोरन्यतरेण पाययेत्, शालमूलकल्कं वा पिप्पल्यादिं वा मद्येन, सिद्धार्थककुष्ठलाङ्गलीमहावृक्षक्षीरमिश्रेण सुरामण्डेन वाऽऽस्थापयेत्, एतैरेव सिद्धेन सिद्धार्थकतैलेनोत्तरबस्तिं दद्यात्, स्निग्धेन वा कृत्तनखेन हस्तेनापहरेत् ||२१||

sanskrit

When labor is obstructed, causing bloating and discomfort, gently massage the woman's throat with a finger wrapped in hair. Fumigate her vaginal opening with mustard oil mixed with the roots of Katuka, Alabu, or snake skin, or apply the paste of Langali root to the palms and soles of her feet. Pour milk from a large tree over her head. Alternatively, give her the paste of Kushta and Langali root mixed with either alcohol or urine to drink. Administer a paste of Shala root or Pippali mixed with alcohol. Use an enema of Siddharthaka mixed with Kushta, Langali root, and milk of a large tree or with fermented liquor. Administer an enema with medicated Siddharthaka oil, or manually assist with lubricated, clean nails.

english translation

hindi translation

athAparA'patantyAnAhAdhmAnau kurute, tasmAt kaNThamasyAH kezaveSTitayA'GgulyA pramRjet, kaTukAlAbukRtavedhanasarSapasarpanirmokairvA kaTutailavimizrairyonimukhaM dhUpayet, lAGgalImUlakalkena vA'syAH pANipAdatalamAlimpet, mUrdhni vA'syA mahAvRkSakSIramanusecayet, kuSThalAGgalImUlakalkaM vA madyamUtrayoranyatareNa pAyayet, zAlamUlakalkaM vA pippalyAdiM vA madyena, siddhArthakakuSThalAGgalImahAvRkSakSIramizreNa surAmaNDena vA''sthApayet, etaireva siddhena siddhArthakatailenottarabastiM dadyAt, snigdhena vA kRttanakhena hastenApaharet ||21||

hk transliteration