Rig Veda

siva.sh/rig-veda/mandal-1/164/16

स्त्रिय॑: स॒तीस्ताँ उ॑ मे पुं॒स आ॑हु॒: पश्य॑दक्ष॒ण्वान्न वि चे॑तद॒न्धः । क॒विर्यः पु॒त्रः स ई॒मा चि॑केत॒ यस्ता वि॑जा॒नात्स पि॒तुष्पि॒तास॑त् ॥ स्त्रियः सतीस्ताँ उ मे पुंस आहुः पश्यदक्षण्वान्न वि चेतदन्धः । कविर्यः पुत्रः स ईमा चिकेत यस्ता विजानात्स पितुष्पितासत् ॥

sanskrit

They have called thes, my virtuous feminine les, males; he who has eyes beholds; the blind man sees not; he whois a sage son understands this, and he who discriminates is the father of the father.

english translation

striya॑: sa॒tIstA~ u॑ me puM॒sa A॑hu॒: pazya॑dakSa॒NvAnna vi ce॑tada॒ndhaH | ka॒viryaH pu॒traH sa I॒mA ci॑keta॒ yastA vi॑jA॒nAtsa pi॒tuSpi॒tAsa॑t || striyaH satIstA~ u me puMsa AhuH pazyadakSaNvAnna vi cetadandhaH | kaviryaH putraH sa ImA ciketa yastA vijAnAtsa pituSpitAsat ||

hk transliteration

siva.sh/rig-veda/mandal-1/164/17

अ॒वः परे॑ण प॒र ए॒नाव॑रेण प॒दा व॒त्सं बिभ्र॑ती॒ गौरुद॑स्थात् । सा क॒द्रीची॒ कं स्वि॒दर्धं॒ परा॑गा॒त्क्व॑ स्वित्सूते न॒हि यू॒थे अ॒न्तः ॥ अवः परेण पर एनावरेण पदा वत्सं बिभ्रती गौरुदस्थात् । सा कद्रीची कं स्विदर्धं परागात्क्व स्वित्सूते नहि यूथे अन्तः ॥

sanskrit

The cow, holding her calf underneath with her fore-feet, and then above with her hind-feet, has risen up; whither is she gone; to whom has she turned back when half-way; where does she bear young; it is not amidst the herd.

english translation

a॒vaH pare॑Na pa॒ra e॒nAva॑reNa pa॒dA va॒tsaM bibhra॑tI॒ gauruda॑sthAt | sA ka॒drIcI॒ kaM svi॒dardhaM॒ parA॑gA॒tkva॑ svitsUte na॒hi yU॒the a॒ntaH || avaH pareNa para enAvareNa padA vatsaM bibhratI gaurudasthAt | sA kadrIcI kaM svidardhaM parAgAtkva svitsUte nahi yUthe antaH ||

hk transliteration

siva.sh/rig-veda/mandal-1/164/18

अ॒वः परे॑ण पि॒तरं॒ यो अ॑स्यानु॒वेद॑ प॒र ए॒नाव॑रेण । क॒वी॒यमा॑न॒: क इ॒ह प्र वो॑चद्दे॒वं मन॒: कुतो॒ अधि॒ प्रजा॑तम् ॥ अवः परेण पितरं यो अस्यानुवेद पर एनावरेण । कवीयमानः क इह प्र वोचद्देवं मनः कुतो अधि प्रजातम् ॥

sanskrit

He who knows the protector of this (world) as the inferior associated with the superior, and the superior associated with the inferior, he is, as it were, a sage; but who in this world can expound (it); whence is the divine mind in its supremacy engendered.

english translation

a॒vaH pare॑Na pi॒taraM॒ yo a॑syAnu॒veda॑ pa॒ra e॒nAva॑reNa | ka॒vI॒yamA॑na॒: ka i॒ha pra vo॑cadde॒vaM mana॒: kuto॒ adhi॒ prajA॑tam || avaH pareNa pitaraM yo asyAnuveda para enAvareNa | kavIyamAnaH ka iha pra vocaddevaM manaH kuto adhi prajAtam ||

hk transliteration

siva.sh/rig-veda/mandal-1/164/19

ये अ॒र्वाञ्च॒स्ताँ उ॒ परा॑च आहु॒र्ये परा॑ञ्च॒स्ताँ उ॑ अ॒र्वाच॑ आहुः । इन्द्र॑श्च॒ या च॒क्रथु॑: सोम॒ तानि॑ धु॒रा न यु॒क्ता रज॑सो वहन्ति ॥ ये अर्वाञ्चस्ताँ उ पराच आहुर्ये पराञ्चस्ताँ उ अर्वाच आहुः । इन्द्रश्च या चक्रथुः सोम तानि धुरा न युक्ता रजसो वहन्ति ॥

sanskrit

Those which (the sages) have termed descending, they have also termed ascending; and those they have termed ascending, they have also called descending; and those (orbits) which your, Soma and Indra, have made, bear along the worlds like (oxen) yoked to a twain.

english translation

ye a॒rvAJca॒stA~ u॒ parA॑ca Ahu॒rye parA॑Jca॒stA~ u॑ a॒rvAca॑ AhuH | indra॑zca॒ yA ca॒krathu॑: soma॒ tAni॑ dhu॒rA na yu॒ktA raja॑so vahanti || ye arvAJcastA~ u parAca Ahurye parAJcastA~ u arvAca AhuH | indrazca yA cakrathuH soma tAni dhurA na yuktA rajaso vahanti ||

hk transliteration

siva.sh/rig-veda/mandal-1/164/20

द्वा सु॑प॒र्णा स॒युजा॒ सखा॑या समा॒नं वृ॒क्षं परि॑ षस्वजाते । तयो॑र॒न्यः पिप्प॑लं स्वा॒द्वत्त्यन॑श्नन्न॒न्यो अ॒भि चा॑कशीति ॥ द्वा सुपर्णा सयुजा सखाया समानं वृक्षं परि षस्वजाते । तयोरन्यः पिप्पलं स्वाद्वत्त्यनश्नन्नन्यो अभि चाकशीति ॥

sanskrit

Two birds associated together, and mutual friends, take refuge in the same tree; one of them eats the sweet fig; the other abstaining from food, merely looks on.

english translation

dvA su॑pa॒rNA sa॒yujA॒ sakhA॑yA samA॒naM vR॒kSaM pari॑ SasvajAte | tayo॑ra॒nyaH pippa॑laM svA॒dvattyana॑znanna॒nyo a॒bhi cA॑kazIti || dvA suparNA sayujA sakhAyA samAnaM vRkSaM pari SasvajAte | tayoranyaH pippalaM svAdvattyanaznannanyo abhi cAkazIti ||

hk transliteration

siva.sh/rig-veda/mandal-1/164/16

स्त्रिय॑: स॒तीस्ताँ उ॑ मे पुं॒स आ॑हु॒: पश्य॑दक्ष॒ण्वान्न वि चे॑तद॒न्धः । क॒विर्यः पु॒त्रः स ई॒मा चि॑केत॒ यस्ता वि॑जा॒नात्स पि॒तुष्पि॒तास॑त् ॥ स्त्रियः सतीस्ताँ उ मे पुंस आहुः पश्यदक्षण्वान्न वि चेतदन्धः । कविर्यः पुत्रः स ईमा चिकेत यस्ता विजानात्स पितुष्पितासत् ॥

sanskrit

They have called thes, my virtuous feminine les, males; he who has eyes beholds; the blind man sees not; he whois a sage son understands this, and he who discriminates is the father of the father.

english translation

striya॑: sa॒tIstA~ u॑ me puM॒sa A॑hu॒: pazya॑dakSa॒NvAnna vi ce॑tada॒ndhaH | ka॒viryaH pu॒traH sa I॒mA ci॑keta॒ yastA vi॑jA॒nAtsa pi॒tuSpi॒tAsa॑t || striyaH satIstA~ u me puMsa AhuH pazyadakSaNvAnna vi cetadandhaH | kaviryaH putraH sa ImA ciketa yastA vijAnAtsa pituSpitAsat ||

hk transliteration

siva.sh/rig-veda/mandal-1/164/17

अ॒वः परे॑ण प॒र ए॒नाव॑रेण प॒दा व॒त्सं बिभ्र॑ती॒ गौरुद॑स्थात् । सा क॒द्रीची॒ कं स्वि॒दर्धं॒ परा॑गा॒त्क्व॑ स्वित्सूते न॒हि यू॒थे अ॒न्तः ॥ अवः परेण पर एनावरेण पदा वत्सं बिभ्रती गौरुदस्थात् । सा कद्रीची कं स्विदर्धं परागात्क्व स्वित्सूते नहि यूथे अन्तः ॥

sanskrit

The cow, holding her calf underneath with her fore-feet, and then above with her hind-feet, has risen up; whither is she gone; to whom has she turned back when half-way; where does she bear young; it is not amidst the herd.

english translation

a॒vaH pare॑Na pa॒ra e॒nAva॑reNa pa॒dA va॒tsaM bibhra॑tI॒ gauruda॑sthAt | sA ka॒drIcI॒ kaM svi॒dardhaM॒ parA॑gA॒tkva॑ svitsUte na॒hi yU॒the a॒ntaH || avaH pareNa para enAvareNa padA vatsaM bibhratI gaurudasthAt | sA kadrIcI kaM svidardhaM parAgAtkva svitsUte nahi yUthe antaH ||

hk transliteration

siva.sh/rig-veda/mandal-1/164/18

अ॒वः परे॑ण पि॒तरं॒ यो अ॑स्यानु॒वेद॑ प॒र ए॒नाव॑रेण । क॒वी॒यमा॑न॒: क इ॒ह प्र वो॑चद्दे॒वं मन॒: कुतो॒ अधि॒ प्रजा॑तम् ॥ अवः परेण पितरं यो अस्यानुवेद पर एनावरेण । कवीयमानः क इह प्र वोचद्देवं मनः कुतो अधि प्रजातम् ॥

sanskrit

He who knows the protector of this (world) as the inferior associated with the superior, and the superior associated with the inferior, he is, as it were, a sage; but who in this world can expound (it); whence is the divine mind in its supremacy engendered.

english translation

a॒vaH pare॑Na pi॒taraM॒ yo a॑syAnu॒veda॑ pa॒ra e॒nAva॑reNa | ka॒vI॒yamA॑na॒: ka i॒ha pra vo॑cadde॒vaM mana॒: kuto॒ adhi॒ prajA॑tam || avaH pareNa pitaraM yo asyAnuveda para enAvareNa | kavIyamAnaH ka iha pra vocaddevaM manaH kuto adhi prajAtam ||

hk transliteration

siva.sh/rig-veda/mandal-1/164/19

ये अ॒र्वाञ्च॒स्ताँ उ॒ परा॑च आहु॒र्ये परा॑ञ्च॒स्ताँ उ॑ अ॒र्वाच॑ आहुः । इन्द्र॑श्च॒ या च॒क्रथु॑: सोम॒ तानि॑ धु॒रा न यु॒क्ता रज॑सो वहन्ति ॥ ये अर्वाञ्चस्ताँ उ पराच आहुर्ये पराञ्चस्ताँ उ अर्वाच आहुः । इन्द्रश्च या चक्रथुः सोम तानि धुरा न युक्ता रजसो वहन्ति ॥

sanskrit

Those which (the sages) have termed descending, they have also termed ascending; and those they have termed ascending, they have also called descending; and those (orbits) which your, Soma and Indra, have made, bear along the worlds like (oxen) yoked to a twain.

english translation

ye a॒rvAJca॒stA~ u॒ parA॑ca Ahu॒rye parA॑Jca॒stA~ u॑ a॒rvAca॑ AhuH | indra॑zca॒ yA ca॒krathu॑: soma॒ tAni॑ dhu॒rA na yu॒ktA raja॑so vahanti || ye arvAJcastA~ u parAca Ahurye parAJcastA~ u arvAca AhuH | indrazca yA cakrathuH soma tAni dhurA na yuktA rajaso vahanti ||

hk transliteration

siva.sh/rig-veda/mandal-1/164/20

द्वा सु॑प॒र्णा स॒युजा॒ सखा॑या समा॒नं वृ॒क्षं परि॑ षस्वजाते । तयो॑र॒न्यः पिप्प॑लं स्वा॒द्वत्त्यन॑श्नन्न॒न्यो अ॒भि चा॑कशीति ॥ द्वा सुपर्णा सयुजा सखाया समानं वृक्षं परि षस्वजाते । तयोरन्यः पिप्पलं स्वाद्वत्त्यनश्नन्नन्यो अभि चाकशीति ॥

sanskrit

Two birds associated together, and mutual friends, take refuge in the same tree; one of them eats the sweet fig; the other abstaining from food, merely looks on.

english translation

dvA su॑pa॒rNA sa॒yujA॒ sakhA॑yA samA॒naM vR॒kSaM pari॑ SasvajAte | tayo॑ra॒nyaH pippa॑laM svA॒dvattyana॑znanna॒nyo a॒bhi cA॑kazIti || dvA suparNA sayujA sakhAyA samAnaM vRkSaM pari SasvajAte | tayoranyaH pippalaM svAdvattyanaznannanyo abhi cAkazIti ||

hk transliteration