1.
उप-पर्व १
upa-parva 1
2.
उप-पर्व २
upa-parva 2
3.
उप-पर्व ३
upa-parva 3
4.
उप-पर्व ४
upa-parva 4
5.
उप-पर्व ५
upa-parva 5
6.
उप-पर्व ६
upa-parva 6
7.
उप-पर्व ७
upa-parva 7
8.
उप-पर्व ८
upa-parva 8
9.
उप-पर्व ९
upa-parva 9
10.
उप-पर्व १०
upa-parva 10
11.
उप-पर्व ११
upa-parva 11
12.
उप-पर्व १२
upa-parva 12
13.
उप-पर्व १३
upa-parva 13
14.
उप-पर्व १४
upa-parva 14
15.
उप-पर्व १५
upa-parva 15
16.
उप-पर्व १६
upa-parva 16
17.
उप-पर्व १७
upa-parva 17
18.
उप-पर्व १८
upa-parva 18
19.
उप-पर्व १९
upa-parva 19
20.
उप-पर्व २०
upa-parva 20
21.
उप-पर्व २१
upa-parva 21
22.
उप-पर्व २२
upa-parva 22
23.
उप-पर्व २३
upa-parva 23
24.
उप-पर्व २४
upa-parva 24
25.
उप-पर्व २५
upa-parva 25
26.
उप-पर्व २६
upa-parva 26
27.
उप-पर्व २७
upa-parva 27
28.
उप-पर्व २८
upa-parva 28
29.
उप-पर्व २९
upa-parva 29
30.
उप-पर्व ३०
upa-parva 30
31.
उप-पर्व ३१
upa-parva 31
32.
उप-पर्व ३२
upa-parva 32
33.
उप-पर्व ३३
upa-parva 33
34.
उप-पर्व ३४
upa-parva 34
35.
उप-पर्व ३५
upa-parva 35
36.
उप-पर्व ३६
upa-parva 36
37.
उप-पर्व ३७
upa-parva 37
38.
उप-पर्व ३८
upa-parva 38
39.
उप-पर्व ३९
upa-parva 39
40.
उप-पर्व ४०
upa-parva 40
41.
उप-पर्व ४१
upa-parva 41
42.
उप-पर्व ४२
upa-parva 42
43.
उप-पर्व ४३
upa-parva 43
44.
उप-पर्व ४४
upa-parva 44
45.
उप-पर्व ४५
upa-parva 45
46.
उप-पर्व ४६
upa-parva 46
47.
उप-पर्व ४७
upa-parva 47
48.
उप-पर्व ४८
upa-parva 48
49.
उप-पर्व ४९
upa-parva 49
50.
उप-पर्व ५०
upa-parva 50
51.
उप-पर्व ५१
upa-parva 51
52.
उप-पर्व ५२
upa-parva 52
53.
उप-पर्व ५३
upa-parva 53
54.
उप-पर्व ५४
upa-parva 54
55.
उप-पर्व ५५
upa-parva 55
56.
उप-पर्व ५६
upa-parva 56
57.
उप-पर्व ५७
upa-parva 57
58.
उप-पर्व ५८
upa-parva 58
59.
उप-पर्व ५९
upa-parva 59
60.
उप-पर्व ६०
upa-parva 60
61.
उप-पर्व ६१
upa-parva 61
62.
उप-पर्व ६२
upa-parva 62
•
उप-पर्व ६३
upa-parva 63
64.
उप-पर्व ६४
upa-parva 64
65.
उप-पर्व ६५
upa-parva 65
66.
उप-पर्व ६६
upa-parva 66
67.
उप-पर्व ६७
upa-parva 67
68.
उप-पर्व ६८
upa-parva 68
69.
उप-पर्व ६९
upa-parva 69
70.
उप-पर्व ७०
upa-parva 70
71.
उप-पर्व ७१
upa-parva 71
72.
उप-पर्व ७२
upa-parva 72
Progress:88.0%
[वि] परं भयं पश्यत भीमसेनाद; बुध्यध्वं राज्ञॊ वरुणस्येव पाशात दैवेरितॊ नूनम अयं पुरस्तात; परॊ ऽनयॊ भरतेषूदपादि ।। २-६३-१६ ।।
sanskrit
'Behold, O kings of the Kuru dynasty, the immense danger posed by Bhimasena. Understand that this grave calamity threatening the Bharatas is the result of Destiny’s decree.' ।। 2-63-16 ।।
english translation
[vi] paraM bhayaM pazyata bhImasenAda; budhyadhvaM rAjJò varuNasyeva pAzAta daiveritò nUnama ayaM purastAta; parò 'nayò bharateSUdapAdi || 2-63-16 ||
hk transliteration
अति दयूतं कृतम इदं धार्तराष्ट्रा; ये ऽसयां सत्रियं विवदध्वं सभायाम यॊगक्षेमॊ दृश्यते वॊ महाभयः; पापान मन्त्रान कुरवॊ मन्त्रयन्ति ।। २-६३-१७ ।।
sanskrit
'The sons of Dhritarashtra, in their reckless gambling, have ignored all propriety and are now, in this assembly, embroiled in a dispute over a lady of the royal family.' ।। 2-63-17 ।।
english translation
ati dayUtaM kRtama idaM dhArtarASTrA; ye 'sayAM satriyaM vivadadhvaM sabhAyAma yògakSemò dRzyate vò mahAbhayaH; pApAna mantrAna kuravò mantrayanti || 2-63-17 ||
hk transliteration
इमं धर्मं कुरवॊ जानताशु; दुर्दृष्टे ऽसमिन परिषत संप्रदुष्येत इमां चेत पूर्वं कितवॊ ऽगलहीष्यद; ईशॊ ऽभविष्यद अपराजितात्मा ।। २-६३-१८ ।।
sanskrit
'Our kingdom’s prosperity is at an end. Alas, the Kauravas are still engaged in their sinful schemes. Hear this high precept I declare, O Kauravas: When virtue is persecuted, the entire assembly becomes tainted. Had Yudhishthira staked her before he himself was lost, he would indeed have been considered her master.' ।। 2-63-18 ।।
english translation
imaM dharmaM kuravò jAnatAzu; durdRSTe 'samina pariSata saMpraduSyeta imAM ceta pUrvaM kitavò 'galahISyada; Izò 'bhaviSyada aparAjitAtmA || 2-63-18 ||
hk transliteration
सवप्ने यथैतद धि धनं जितं सयात; तद एवं मन्ये यस्य दीव्यत्य अनीशः गान्धारि पुत्रस्य वचॊ निशम्य; धर्माद अस्मात कुरवॊ मापयात ।। २-६३-१९ ।।
sanskrit
'But if someone stakes something when he himself is incapable of possessing any wealth, winning it is akin to acquiring wealth in a dream. Heed this undeniable truth and do not stray from it, despite the words of the king of Gandhara.' ।। 2-63-19 ।।
english translation
savapne yathaitada dhi dhanaM jitaM sayAta; tada evaM manye yasya dIvyatya anIzaH gAndhAri putrasya vacò nizamya; dharmAda asmAta kuravò mApayAta || 2-63-19 ||
hk transliteration
[दुर] भीमस्य वाक्ये तद्वद एवार्जुनस्य; सथितॊ ऽहं वै यमयॊश चैवम एव युधिष्ठिरं चेत परवदन्त्य अनीशम; अथॊ दास्यान मॊक्ष्यसे याज्ञसेनि ।। २-६३-२० ।।
sanskrit
'Duryodhana, upon hearing Vidura, replied, "I am prepared to follow the words of Bhima, Arjuna, and the twins. Let them declare that Yudhishthira is not their master, and thus Yajnaseni shall be freed from her bondage."' ।। 2-63-20 ।।
english translation
[dura] bhImasya vAkye tadvada evArjunasya; sathitò 'haM vai yamayòza caivama eva yudhiSThiraM ceta paravadantya anIzama; athò dAsyAna mòkSyase yAjJaseni || 2-63-20 ||
hk transliteration
Mahabharat
Progress:88.0%
[वि] परं भयं पश्यत भीमसेनाद; बुध्यध्वं राज्ञॊ वरुणस्येव पाशात दैवेरितॊ नूनम अयं पुरस्तात; परॊ ऽनयॊ भरतेषूदपादि ।। २-६३-१६ ।।
sanskrit
'Behold, O kings of the Kuru dynasty, the immense danger posed by Bhimasena. Understand that this grave calamity threatening the Bharatas is the result of Destiny’s decree.' ।। 2-63-16 ।।
english translation
[vi] paraM bhayaM pazyata bhImasenAda; budhyadhvaM rAjJò varuNasyeva pAzAta daiveritò nUnama ayaM purastAta; parò 'nayò bharateSUdapAdi || 2-63-16 ||
hk transliteration
अति दयूतं कृतम इदं धार्तराष्ट्रा; ये ऽसयां सत्रियं विवदध्वं सभायाम यॊगक्षेमॊ दृश्यते वॊ महाभयः; पापान मन्त्रान कुरवॊ मन्त्रयन्ति ।। २-६३-१७ ।।
sanskrit
'The sons of Dhritarashtra, in their reckless gambling, have ignored all propriety and are now, in this assembly, embroiled in a dispute over a lady of the royal family.' ।। 2-63-17 ।।
english translation
ati dayUtaM kRtama idaM dhArtarASTrA; ye 'sayAM satriyaM vivadadhvaM sabhAyAma yògakSemò dRzyate vò mahAbhayaH; pApAna mantrAna kuravò mantrayanti || 2-63-17 ||
hk transliteration
इमं धर्मं कुरवॊ जानताशु; दुर्दृष्टे ऽसमिन परिषत संप्रदुष्येत इमां चेत पूर्वं कितवॊ ऽगलहीष्यद; ईशॊ ऽभविष्यद अपराजितात्मा ।। २-६३-१८ ।।
sanskrit
'Our kingdom’s prosperity is at an end. Alas, the Kauravas are still engaged in their sinful schemes. Hear this high precept I declare, O Kauravas: When virtue is persecuted, the entire assembly becomes tainted. Had Yudhishthira staked her before he himself was lost, he would indeed have been considered her master.' ।। 2-63-18 ।।
english translation
imaM dharmaM kuravò jAnatAzu; durdRSTe 'samina pariSata saMpraduSyeta imAM ceta pUrvaM kitavò 'galahISyada; Izò 'bhaviSyada aparAjitAtmA || 2-63-18 ||
hk transliteration
सवप्ने यथैतद धि धनं जितं सयात; तद एवं मन्ये यस्य दीव्यत्य अनीशः गान्धारि पुत्रस्य वचॊ निशम्य; धर्माद अस्मात कुरवॊ मापयात ।। २-६३-१९ ।।
sanskrit
'But if someone stakes something when he himself is incapable of possessing any wealth, winning it is akin to acquiring wealth in a dream. Heed this undeniable truth and do not stray from it, despite the words of the king of Gandhara.' ।। 2-63-19 ।।
english translation
savapne yathaitada dhi dhanaM jitaM sayAta; tada evaM manye yasya dIvyatya anIzaH gAndhAri putrasya vacò nizamya; dharmAda asmAta kuravò mApayAta || 2-63-19 ||
hk transliteration
[दुर] भीमस्य वाक्ये तद्वद एवार्जुनस्य; सथितॊ ऽहं वै यमयॊश चैवम एव युधिष्ठिरं चेत परवदन्त्य अनीशम; अथॊ दास्यान मॊक्ष्यसे याज्ञसेनि ।। २-६३-२० ।।
sanskrit
'Duryodhana, upon hearing Vidura, replied, "I am prepared to follow the words of Bhima, Arjuna, and the twins. Let them declare that Yudhishthira is not their master, and thus Yajnaseni shall be freed from her bondage."' ।। 2-63-20 ।।
english translation
[dura] bhImasya vAkye tadvada evArjunasya; sathitò 'haM vai yamayòza caivama eva yudhiSThiraM ceta paravadantya anIzama; athò dAsyAna mòkSyase yAjJaseni || 2-63-20 ||
hk transliteration