1.
उप-पर्व १
upa-parva 1
2.
उप-पर्व २
upa-parva 2
3.
उप-पर्व ३
upa-parva 3
4.
उप-पर्व ४
upa-parva 4
5.
उप-पर्व ५
upa-parva 5
6.
उप-पर्व ६
upa-parva 6
7.
उप-पर्व ७
upa-parva 7
8.
उप-पर्व ८
upa-parva 8
9.
उप-पर्व ९
upa-parva 9
10.
उप-पर्व १०
upa-parva 10
11.
उप-पर्व ११
upa-parva 11
12.
उप-पर्व १२
upa-parva 12
13.
उप-पर्व १३
upa-parva 13
14.
उप-पर्व १४
upa-parva 14
15.
उप-पर्व १५
upa-parva 15
16.
उप-पर्व १६
upa-parva 16
17.
उप-पर्व १७
upa-parva 17
18.
उप-पर्व १८
upa-parva 18
19.
उप-पर्व १९
upa-parva 19
20.
उप-पर्व २०
upa-parva 20
21.
उप-पर्व २१
upa-parva 21
22.
उप-पर्व २२
upa-parva 22
23.
उप-पर्व २३
upa-parva 23
24.
उप-पर्व २४
upa-parva 24
25.
उप-पर्व २५
upa-parva 25
26.
उप-पर्व २६
upa-parva 26
27.
उप-पर्व २७
upa-parva 27
28.
उप-पर्व २८
upa-parva 28
29.
उप-पर्व २९
upa-parva 29
30.
उप-पर्व ३०
upa-parva 30
31.
उप-पर्व ३१
upa-parva 31
32.
उप-पर्व ३२
upa-parva 32
33.
उप-पर्व ३३
upa-parva 33
34.
उप-पर्व ३४
upa-parva 34
35.
उप-पर्व ३५
upa-parva 35
36.
उप-पर्व ३६
upa-parva 36
37.
उप-पर्व ३७
upa-parva 37
38.
उप-पर्व ३८
upa-parva 38
39.
उप-पर्व ३९
upa-parva 39
40.
उप-पर्व ४०
upa-parva 40
41.
उप-पर्व ४१
upa-parva 41
42.
उप-पर्व ४२
upa-parva 42
43.
उप-पर्व ४३
upa-parva 43
44.
उप-पर्व ४४
upa-parva 44
45.
उप-पर्व ४५
upa-parva 45
46.
उप-पर्व ४६
upa-parva 46
47.
उप-पर्व ४७
upa-parva 47
48.
उप-पर्व ४८
upa-parva 48
49.
उप-पर्व ४९
upa-parva 49
50.
उप-पर्व ५०
upa-parva 50
51.
उप-पर्व ५१
upa-parva 51
52.
उप-पर्व ५२
upa-parva 52
53.
उप-पर्व ५३
upa-parva 53
54.
उप-पर्व ५४
upa-parva 54
55.
उप-पर्व ५५
upa-parva 55
56.
उप-पर्व ५६
upa-parva 56
57.
उप-पर्व ५७
upa-parva 57
58.
उप-पर्व ५८
upa-parva 58
59.
उप-पर्व ५९
upa-parva 59
60.
उप-पर्व ६०
upa-parva 60
61.
उप-पर्व ६१
upa-parva 61
62.
उप-पर्व ६२
upa-parva 62
•
उप-पर्व ६३
upa-parva 63
64.
उप-पर्व ६४
upa-parva 64
65.
उप-पर्व ६५
upa-parva 65
66.
उप-पर्व ६६
upa-parva 66
67.
उप-पर्व ६७
upa-parva 67
68.
उप-पर्व ६८
upa-parva 68
69.
उप-पर्व ६९
upa-parva 69
70.
उप-पर्व ७०
upa-parva 70
71.
उप-पर्व ७१
upa-parva 71
72.
उप-पर्व ७२
upa-parva 72
Progress:88.2%
[अर] ईशॊ राजा पूर्वम आसीद गलहे; नः कुन्तीपुत्रॊ धर्मराजॊ महात्मा ईशस तव अयं कस्य पराजितात्मा; तज जानीध्वं कुरवः सर्व एव ।। २-६३-२१ ।।
sanskrit
'Arjuna at this, said,--"This illustrious son of Kunti, king Yudhishthira the just, was certainly our master before he began to play. But having lost himself, let all the Kauravas judge whose master he could be after that."' ।। 2-63-21 ।।
english translation
[ara] Izò rAjA pUrvama AsIda galahe; naH kuntIputrò dharmarAjò mahAtmA Izasa tava ayaM kasya parAjitAtmA; taja jAnIdhvaM kuravaH sarva eva || 2-63-21 ||
hk transliteration by Sanscript[व] ततॊ राज्ञॊ धृतराष्ट्रस्य गेहे; गॊमायुर उच्चैर वयाहरद अग्निहॊत्रे तं रासभाः परत्यभाषन्त राजन; समन्ततः पक्षिणश चैव रौद्राः ।। २-६३-२२ ।।
sanskrit
'Vaisampayana continued, "At that moment, a jackal began to wail loudly in the sacrificial chamber of King Dhritarashtra's palace. The donkeys responded to its cries with their braying, and fearsome birds from all directions began to emit their ominous cries.' ।। 2-63-22 ।।
english translation
[va] tatò rAjJò dhRtarASTrasya gehe; gòmAyura uccaira vayAharada agnihòtre taM rAsabhAH paratyabhASanta rAjana; samantataH pakSiNaza caiva raudrAH || 2-63-22 ||
hk transliteration by Sanscriptतं च शब्दं विदुरस तत्त्ववेदी; शुश्राव घॊरं सुबलात्मजा च भीष्मद्रॊणौ गौतमश चापि विद्वान; सवस्ति सवस्तीत्य अपि चैवाहुर उच्चैः ।। २-६३-२३ ।।
sanskrit
'Vidura, who was well-versed in omens, and Gandhari, understood the significance of these terrifying signs. Bhishma, Drona, and the learned Gautama also cried out, 'Swashti! Swashti!' in alarm.' ।। 2-63-23 ।।
english translation
taM ca zabdaM vidurasa tattvavedI; zuzrAva ghòraM subalAtmajA ca bhISmadròNau gautamaza cApi vidvAna; savasti savastItya api caivAhura uccaiH || 2-63-23 ||
hk transliteration by Sanscriptततॊ गान्धारी विदुरश चैव विद्वांस; तम उत्पातं घॊरम आलक्ष्य राज्ञे निवेदयाम आसतुर आर्तवत तदा; ततॊ राजा वाक्यम इदं बभाषे ।। २-६३-२४ ।।
sanskrit
'Seeing these dreadful omens, Gandhari and Vidura, deeply distressed, reported the situation to the king. In response, King Dhritarashtra said;' ।। 2-63-24 ।।
english translation
tatò gAndhArI viduraza caiva vidvAMsa; tama utpAtaM ghòrama AlakSya rAjJe nivedayAma Asatura Artavata tadA; tatò rAjA vAkyama idaM babhASe || 2-63-24 ||
hk transliteration by Sanscriptहतॊ ऽसि दुर्यॊधन मन्दबुद्धे; यस तवं सभायां कुरुपुंगवानाम सत्रियं समाभाषसि दुर्विनीत; विशेषतॊ दरौपदीं धर्मपत्नीम ।। २-६३-२५ ।।
sanskrit
'You, Duryodhana, with your wicked mind, have already brought destruction upon yourself by insulting the wife of the foremost of the Kurus, especially the chaste Draupadi.' ।। 2-63-25 ।।
english translation
hatò 'si duryòdhana mandabuddhe; yasa tavaM sabhAyAM kurupuMgavAnAma satriyaM samAbhASasi durvinIta; vizeSatò daraupadIM dharmapatnIma || 2-63-25 ||
hk transliteration by SanscriptMahabharat
Progress:88.2%
[अर] ईशॊ राजा पूर्वम आसीद गलहे; नः कुन्तीपुत्रॊ धर्मराजॊ महात्मा ईशस तव अयं कस्य पराजितात्मा; तज जानीध्वं कुरवः सर्व एव ।। २-६३-२१ ।।
sanskrit
'Arjuna at this, said,--"This illustrious son of Kunti, king Yudhishthira the just, was certainly our master before he began to play. But having lost himself, let all the Kauravas judge whose master he could be after that."' ।। 2-63-21 ।।
english translation
[ara] Izò rAjA pUrvama AsIda galahe; naH kuntIputrò dharmarAjò mahAtmA Izasa tava ayaM kasya parAjitAtmA; taja jAnIdhvaM kuravaH sarva eva || 2-63-21 ||
hk transliteration by Sanscript[व] ततॊ राज्ञॊ धृतराष्ट्रस्य गेहे; गॊमायुर उच्चैर वयाहरद अग्निहॊत्रे तं रासभाः परत्यभाषन्त राजन; समन्ततः पक्षिणश चैव रौद्राः ।। २-६३-२२ ।।
sanskrit
'Vaisampayana continued, "At that moment, a jackal began to wail loudly in the sacrificial chamber of King Dhritarashtra's palace. The donkeys responded to its cries with their braying, and fearsome birds from all directions began to emit their ominous cries.' ।। 2-63-22 ।।
english translation
[va] tatò rAjJò dhRtarASTrasya gehe; gòmAyura uccaira vayAharada agnihòtre taM rAsabhAH paratyabhASanta rAjana; samantataH pakSiNaza caiva raudrAH || 2-63-22 ||
hk transliteration by Sanscriptतं च शब्दं विदुरस तत्त्ववेदी; शुश्राव घॊरं सुबलात्मजा च भीष्मद्रॊणौ गौतमश चापि विद्वान; सवस्ति सवस्तीत्य अपि चैवाहुर उच्चैः ।। २-६३-२३ ।।
sanskrit
'Vidura, who was well-versed in omens, and Gandhari, understood the significance of these terrifying signs. Bhishma, Drona, and the learned Gautama also cried out, 'Swashti! Swashti!' in alarm.' ।। 2-63-23 ।।
english translation
taM ca zabdaM vidurasa tattvavedI; zuzrAva ghòraM subalAtmajA ca bhISmadròNau gautamaza cApi vidvAna; savasti savastItya api caivAhura uccaiH || 2-63-23 ||
hk transliteration by Sanscriptततॊ गान्धारी विदुरश चैव विद्वांस; तम उत्पातं घॊरम आलक्ष्य राज्ञे निवेदयाम आसतुर आर्तवत तदा; ततॊ राजा वाक्यम इदं बभाषे ।। २-६३-२४ ।।
sanskrit
'Seeing these dreadful omens, Gandhari and Vidura, deeply distressed, reported the situation to the king. In response, King Dhritarashtra said;' ।। 2-63-24 ।।
english translation
tatò gAndhArI viduraza caiva vidvAMsa; tama utpAtaM ghòrama AlakSya rAjJe nivedayAma Asatura Artavata tadA; tatò rAjA vAkyama idaM babhASe || 2-63-24 ||
hk transliteration by Sanscriptहतॊ ऽसि दुर्यॊधन मन्दबुद्धे; यस तवं सभायां कुरुपुंगवानाम सत्रियं समाभाषसि दुर्विनीत; विशेषतॊ दरौपदीं धर्मपत्नीम ।। २-६३-२५ ।।
sanskrit
'You, Duryodhana, with your wicked mind, have already brought destruction upon yourself by insulting the wife of the foremost of the Kurus, especially the chaste Draupadi.' ।। 2-63-25 ।।
english translation
hatò 'si duryòdhana mandabuddhe; yasa tavaM sabhAyAM kurupuMgavAnAma satriyaM samAbhASasi durvinIta; vizeSatò daraupadIM dharmapatnIma || 2-63-25 ||
hk transliteration by Sanscript