1.
उप-पर्व १
upa-parva 1
2.
उप-पर्व २
upa-parva 2
3.
उप-पर्व ३
upa-parva 3
4.
उप-पर्व ४
upa-parva 4
5.
उप-पर्व ५
upa-parva 5
6.
उप-पर्व ६
upa-parva 6
7.
उप-पर्व ७
upa-parva 7
8.
उप-पर्व ८
upa-parva 8
9.
उप-पर्व ९
upa-parva 9
10.
उप-पर्व १०
upa-parva 10
11.
उप-पर्व ११
upa-parva 11
12.
उप-पर्व १२
upa-parva 12
13.
उप-पर्व १३
upa-parva 13
14.
उप-पर्व १४
upa-parva 14
15.
उप-पर्व १५
upa-parva 15
16.
उप-पर्व १६
upa-parva 16
17.
उप-पर्व १७
upa-parva 17
18.
उप-पर्व १८
upa-parva 18
19.
उप-पर्व १९
upa-parva 19
20.
उप-पर्व २०
upa-parva 20
21.
उप-पर्व २१
upa-parva 21
22.
उप-पर्व २२
upa-parva 22
23.
उप-पर्व २३
upa-parva 23
24.
उप-पर्व २४
upa-parva 24
25.
उप-पर्व २५
upa-parva 25
26.
उप-पर्व २६
upa-parva 26
27.
उप-पर्व २७
upa-parva 27
28.
उप-पर्व २८
upa-parva 28
29.
उप-पर्व २९
upa-parva 29
30.
उप-पर्व ३०
upa-parva 30
31.
उप-पर्व ३१
upa-parva 31
32.
उप-पर्व ३२
upa-parva 32
33.
उप-पर्व ३३
upa-parva 33
34.
उप-पर्व ३४
upa-parva 34
35.
उप-पर्व ३५
upa-parva 35
36.
उप-पर्व ३६
upa-parva 36
37.
उप-पर्व ३७
upa-parva 37
38.
उप-पर्व ३८
upa-parva 38
39.
उप-पर्व ३९
upa-parva 39
40.
उप-पर्व ४०
upa-parva 40
41.
उप-पर्व ४१
upa-parva 41
42.
उप-पर्व ४२
upa-parva 42
43.
उप-पर्व ४३
upa-parva 43
44.
उप-पर्व ४४
upa-parva 44
45.
उप-पर्व ४५
upa-parva 45
46.
उप-पर्व ४६
upa-parva 46
47.
उप-पर्व ४७
upa-parva 47
48.
उप-पर्व ४८
upa-parva 48
49.
उप-पर्व ४९
upa-parva 49
50.
उप-पर्व ५०
upa-parva 50
51.
उप-पर्व ५१
upa-parva 51
52.
उप-पर्व ५२
upa-parva 52
53.
उप-पर्व ५३
upa-parva 53
54.
उप-पर्व ५४
upa-parva 54
55.
उप-पर्व ५५
upa-parva 55
56.
उप-पर्व ५६
upa-parva 56
57.
उप-पर्व ५७
upa-parva 57
58.
उप-पर्व ५८
upa-parva 58
59.
उप-पर्व ५९
upa-parva 59
•
उप-पर्व ६०
upa-parva 60
61.
उप-पर्व ६१
upa-parva 61
62.
उप-पर्व ६२
upa-parva 62
63.
उप-पर्व ६३
upa-parva 63
64.
उप-पर्व ६४
upa-parva 64
65.
उप-पर्व ६५
upa-parva 65
66.
उप-पर्व ६६
upa-parva 66
67.
उप-पर्व ६७
upa-parva 67
68.
उप-पर्व ६८
upa-parva 68
69.
उप-पर्व ६९
upa-parva 69
70.
उप-पर्व ७०
upa-parva 70
71.
उप-पर्व ७१
upa-parva 71
72.
उप-पर्व ७२
upa-parva 72
Progress:81.5%
ततॊ ऽबरवीत तां परसभं निगृह्य; केशेषु कृष्णेषु तदा स कृष्णाम कृष्णं च जिष्णुं च हरिं नरं च; तराणाय विक्रॊश नयामि हि तवाम ।। २-६०-२६ ।।
sanskrit
'Then, grabbing her roughly by her hair, he said, 'I am taking you to Krishna, Vishnu, and Hari for your protection. I will now lead you to them, crying out for your rescue.'' ।। 2-60-26 ।।
english translation
tatò 'baravIta tAM parasabhaM nigRhya; kezeSu kRSNeSu tadA sa kRSNAma kRSNaM ca jiSNuM ca hariM naraM ca; tarANAya vikròza nayAmi hi tavAma || 2-60-26 ||
hk transliteration by Sanscriptरजस्वला वा भव याज्ञसेनि; एकाम्बरा वाप्य अथ वा विवस्त्रा दयूते जिता चासि कृतासि दासी; दासीषु कामश च यथॊपजॊषम ।। २-६०-२७ ।।
sanskrit
'Whether it is your time or not, whether you are clad in a single garment or completely naked, since you have been won in the game of dice and are now our servant, you must live among our serving women as you are told.' ।। 2-60-27 ।।
english translation
rajasvalA vA bhava yAjJaseni; ekAmbarA vApya atha vA vivastrA dayUte jitA cAsi kRtAsi dAsI; dAsISu kAmaza ca yathòpajòSama || 2-60-27 ||
hk transliteration by Sanscriptपरकीर्णकेशी पतितार्ध वस्त्रा; दुःशासनेन वयवधूयमाना हरीमत्य अमर्षेण च दह्यमाना; शनैर इदं वाक्यम उवाच कृष्णा ।। २-६०-२८ ।।
sanskrit
'Vaisampayana continued: 'With her hair disheveled and her attire partially loosened, and being dragged about by Dussasana, the modest Krishna, consumed with anger, spoke these words faintly:'' ।। 2-60-28 ।।
english translation
parakIrNakezI patitArdha vastrA; duHzAsanena vayavadhUyamAnA harImatya amarSeNa ca dahyamAnA; zanaira idaM vAkyama uvAca kRSNA || 2-60-28 ||
hk transliteration by Sanscriptइमे सभायाम उपदिष्ट शास्त्राः; करियावन्तः सर्व एवेन्द्र कल्पाः गुरु सथाना गुरवश चैव सर्वे; तेषाम अग्रे नॊत्सहे सथातुम एवम ।। २-६०-२९ ।।
sanskrit
'In this assembly are individuals well-versed in all branches of learning, devoted to performing sacrifices and other rites, and all of whom are esteemed like Indra. Some of these are my actual superiors, while others deserve the same respect. I cannot remain before them in this state.' ।। 2-60-29 ।।
english translation
ime sabhAyAma upadiSTa zAstrAH; kariyAvantaH sarva evendra kalpAH guru sathAnA guravaza caiva sarve; teSAma agre nòtsahe sathAtuma evama || 2-60-29 ||
hk transliteration by Sanscriptनृशंसकर्मंस तवम अनार्य वृत्त; मा मां विवस्त्रां कृधि मा विकार्षीः न मर्षयेयुस तव राजपुत्राः; सेन्द्रापि देवा यदि ते सहायाः ।। २-६०-३० ।।
sanskrit
'O wretch, with your cruel deeds, do not drag me or expose me in this manner. The princes will not forgive you, even if you have the gods, with Indra among them, as your allies.' ।। 2-60-30 ।।
english translation
nRzaMsakarmaMsa tavama anArya vRtta; mA mAM vivastrAM kRdhi mA vikArSIH na marSayeyusa tava rAjaputrAH; sendrApi devA yadi te sahAyAH || 2-60-30 ||
hk transliteration by SanscriptMahabharat
Progress:81.5%
ततॊ ऽबरवीत तां परसभं निगृह्य; केशेषु कृष्णेषु तदा स कृष्णाम कृष्णं च जिष्णुं च हरिं नरं च; तराणाय विक्रॊश नयामि हि तवाम ।। २-६०-२६ ।।
sanskrit
'Then, grabbing her roughly by her hair, he said, 'I am taking you to Krishna, Vishnu, and Hari for your protection. I will now lead you to them, crying out for your rescue.'' ।। 2-60-26 ।।
english translation
tatò 'baravIta tAM parasabhaM nigRhya; kezeSu kRSNeSu tadA sa kRSNAma kRSNaM ca jiSNuM ca hariM naraM ca; tarANAya vikròza nayAmi hi tavAma || 2-60-26 ||
hk transliteration by Sanscriptरजस्वला वा भव याज्ञसेनि; एकाम्बरा वाप्य अथ वा विवस्त्रा दयूते जिता चासि कृतासि दासी; दासीषु कामश च यथॊपजॊषम ।। २-६०-२७ ।।
sanskrit
'Whether it is your time or not, whether you are clad in a single garment or completely naked, since you have been won in the game of dice and are now our servant, you must live among our serving women as you are told.' ।। 2-60-27 ।।
english translation
rajasvalA vA bhava yAjJaseni; ekAmbarA vApya atha vA vivastrA dayUte jitA cAsi kRtAsi dAsI; dAsISu kAmaza ca yathòpajòSama || 2-60-27 ||
hk transliteration by Sanscriptपरकीर्णकेशी पतितार्ध वस्त्रा; दुःशासनेन वयवधूयमाना हरीमत्य अमर्षेण च दह्यमाना; शनैर इदं वाक्यम उवाच कृष्णा ।। २-६०-२८ ।।
sanskrit
'Vaisampayana continued: 'With her hair disheveled and her attire partially loosened, and being dragged about by Dussasana, the modest Krishna, consumed with anger, spoke these words faintly:'' ।। 2-60-28 ।।
english translation
parakIrNakezI patitArdha vastrA; duHzAsanena vayavadhUyamAnA harImatya amarSeNa ca dahyamAnA; zanaira idaM vAkyama uvAca kRSNA || 2-60-28 ||
hk transliteration by Sanscriptइमे सभायाम उपदिष्ट शास्त्राः; करियावन्तः सर्व एवेन्द्र कल्पाः गुरु सथाना गुरवश चैव सर्वे; तेषाम अग्रे नॊत्सहे सथातुम एवम ।। २-६०-२९ ।।
sanskrit
'In this assembly are individuals well-versed in all branches of learning, devoted to performing sacrifices and other rites, and all of whom are esteemed like Indra. Some of these are my actual superiors, while others deserve the same respect. I cannot remain before them in this state.' ।। 2-60-29 ।।
english translation
ime sabhAyAma upadiSTa zAstrAH; kariyAvantaH sarva evendra kalpAH guru sathAnA guravaza caiva sarve; teSAma agre nòtsahe sathAtuma evama || 2-60-29 ||
hk transliteration by Sanscriptनृशंसकर्मंस तवम अनार्य वृत्त; मा मां विवस्त्रां कृधि मा विकार्षीः न मर्षयेयुस तव राजपुत्राः; सेन्द्रापि देवा यदि ते सहायाः ।। २-६०-३० ।।
sanskrit
'O wretch, with your cruel deeds, do not drag me or expose me in this manner. The princes will not forgive you, even if you have the gods, with Indra among them, as your allies.' ।। 2-60-30 ।।
english translation
nRzaMsakarmaMsa tavama anArya vRtta; mA mAM vivastrAM kRdhi mA vikArSIH na marSayeyusa tava rAjaputrAH; sendrApi devA yadi te sahAyAH || 2-60-30 ||
hk transliteration by Sanscript