Hatharatnavali

Progress:70.4%

करौ सम्पुटितौ कुर्यात् तत्सम्पुटितपंकजम् ॥३-४१॥

sanskrit

When palms are folded forming a cavity, it is samputita- parikaja.

english translation

hindi translation

karau sampuTitau kuryAt tatsampuTitapaMkajam ||3-41||

hk transliteration

अथ मयूरम्- धरामवष्टभ्य करद्वयेन तत्कूर्पर स्थापितनाभिपार्श्वः I उच्चासनो दण्डवदुत्थितः खे मयूरमेतत्प्रवदन्ति पीठम्

sanskrit

The two palms are placed on the ground. Elbows are placed on the respective sides of the navel and the body is lifted in the air like a horizontal stick. This is known as Mayura-pitha.

english translation

hindi translation

atha mayUram- dharAmavaSTabhya karadvayena tatkUrpara sthApitanAbhipArzvaH I uccAsano daNDavadutthitaH khe mayUrametatpravadanti pITham

hk transliteration

हरति सकलरोगनाशु गुल्मोदरादीन् I अभिभवति च दोषानासनं श्रीमयूरम् I बहुकदशनभुक्तं भस्मकुर्याद्विचित्रम् I जनयति जठराग्निं जीर्यते कालकूटम् ॥ ३-४३ ॥

sanskrit

Mayurasana enables quick relief from all the diseases of the spleen and the stomach and cures the imbalances caused by the humours. It further digests excess food and bad food, stimulates gastric fire and even digests the deadly poison.

english translation

hindi translation

harati sakalaroganAzu gulmodarAdIn I abhibhavati ca doSAnAsanaM zrImayUram I bahukadazanabhuktaM bhasmakuryAdvicitram I janayati jaTharAgniM jIryate kAlakUTam || 3-43 ||

hk transliteration

मयूरं दण्डवत्कुर्यान्मायूरं दण्डनामकम् I कुर्यान्मायूरं पार्श्वभ्यां मायूरपार्श्वनामकम् ॥३-४४॥

sanskrit

When mayura is practised like a (horizontal) stick, it is called daṇḍa-mayura. This same when practised on both the sides, is parshva-mayura.

english translation

hindi translation

mayUraM daNDavatkuryAnmAyUraM daNDanAmakam I kuryAnmAyUraM pArzvabhyAM mAyUrapArzvanAmakam ||3-44||

hk transliteration

मयूरं पदमकं कुर्यात् बद्धकेकीति' कथ्यते ॥३-४५॥

sanskrit

With padmasana, mayura is called baddhakeki.

english translation

hindi translation

mayUraM padamakaM kuryAt baddhakekIti' kathyate ||3-45||

hk transliteration