1.
सर्वभूतचिन्ताशारीरम्
The science of being in general
2.
शुक्रशोणितशुद्धिशारीरम्
The purification of semen and cataminal fluid
3.
गर्भावक्रान्तिशारीरम्
Pregnancy
4.
गर्भव्याकरणशारीरम्
The development of a fetus in the womb
5.
शरीरसंख्याव्याकरणशारीरम्
The anatomy of the human body
6.
प्रत्येकमर्मनिर्देशशारीरम्
The Marmas (vital parts of the body)
7.
सिरावर्णविभक्तिशारीरम्
Description of Sira (vascular system)
8.
सिराव्यधविधिशारीरम्
The method of Venesection
9.
धमनीव्याकरणशारीरम्
The description of the arteries, nerves and ducts
•
गर्भिणीव्याकरणशारीरम्
The nursing and management of pregnant women
अथ कुमार उद्विजते त्रस्यति रोदिति नष्टसञ्ज्ञो भवति नखदशनैर्धात्रीमात्मानं च परिणुदति दन्तान् खादति कूजति जृम्भते भ्रुवौ विक्षिपत्यूर्ध्वं निरीक्षते फेनमुद्वमति सन्दष्टौष्ठःक्रूरो भिन्नामवर्चा दीनार्तस्वरो निशि जागर्ति दुर्बलो म्लानाङ्गो मत्स्यच्छुच्छ्रुन्दरिमत्कुणगन्धो यथा पुरा धात्र्याः स्तन्यमभिलषति तथा नाभिलषतीति सामान्येन ग्रहोपसृष्टलक्षणमुक्तं, विस्तरेणोत्तरे वक्ष्यामः ||५१||
"When the child is agitated, fearful, and loses consciousness, it scratches the nurse with its nails, bites, cries, yawns, looks upward with its eyebrows raised, emits foam, has a harsh voice, and is weak and pale. It may exhibit a fish-like appearance and an unpleasant odor, similar to how a child desires the nurse's milk. This indicates a general symptom of affliction, and we will discuss it in detail in the following sections."
english translation
"जब बच्चा व्याकुल, भयभीत और बेहोश हो जाता है, तो वह अपनी नखों से धात्री को खरोंचता है, काटता है, रोता है, जिघ्रभ करता है, भौंहें चढ़ाकर ऊपर देखता है, झाग निकालता है, कठोर स्वर में होता है, और कमजोर और पीला होता है। इसमें मछली जैसी आकृति और अप्रिय गंध हो सकती है, जैसे बच्चा धात्री के स्तन का स्वाद चाहता है। यह पीड़ा का एक सामान्य लक्षण है, और हम इसे आगे के भागों में विस्तार से चर्चा करेंगे।"
hindi translation
atha kumAra udvijate trasyati roditi naSTasaJjJo bhavati nakhadazanairdhAtrImAtmAnaM ca pariNudati dantAn khAdati kUjati jRmbhate bhruvau vikSipatyUrdhvaM nirIkSate phenamudvamati sandaSTauSThaHkrUro bhinnAmavarcA dInArtasvaro nizi jAgarti durbalo mlAnAGgo matsyacchucchrundarimatkuNagandho yathA purA dhAtryAH stanyamabhilaSati tathA nAbhilaSatIti sAmAnyena grahopasRSTalakSaNamuktaM, vistareNottare vakSyAmaH ||51||
hk transliteration by Sanscript