1.
वातव्याधिनिदानम्
Diseases of the Nervous System
2.
अर्शोनिदानम्
Diagnosis of haemorrhoids
3.
अश्मरीनिदानम्
Diagnosis of urinary calculus
•
भगन्दरनिदानम्
Diagnosis of anal fistula
5.
कुष्ठनिदानम्
Diagnosis of leprosy and other skin diseases
6.
प्रमेहनिदानम्
Diagnosis of diabetes
7.
उदरनिदानम्
Diagnosis of enlargement of the abdomen
8.
मूढगर्भनिदानम्
Diagnosis of foetal obstruction
9.
विद्रधिनिदानम्
Diagnosis of abscess
10.
विसर्पनाडीस्तनरोगनिदानम्
Diagnosis of erysipelas, sinus and mammae
11.
ग्रन्थ्यपच्यर्बुदगलगण्डनिदानम्
Diagnosis of glands, scrofula, tumors and goitre
12.
वृद्ध्युपदंशश्लीपदनिदानम्
Diagnosis of hernia, tumours, elephantiasis, etc.
13.
क्षुद्ररोगनिदानम्
Diagnosis of minor diseases
14.
शूकदोषनिदानम्
Diagnosis of diseases of the penis
15.
भग्ननिदानम्
Diagnosis of fractures-dislocations
16.
मुखरोगनिदानम्
Diagnosis of diseases of mouth
Progress:27.6%
अथातो भगन्दराणां निदानं व्याख्यास्यामः ||१||
sanskrit
Now, we will explain the diagnosis of hemorrhoids.
english translation
hindi translation
athAto bhagandarANAM nidAnaM vyAkhyAsyAmaH ||1||
hk transliteration
यथोवाच भगवान् धन्वन्तरिः ||२||
sanskrit
As said by Lord Dhanvantari.
english translation
hindi translation
yathovAca bhagavAn dhanvantariH ||2||
hk transliteration
वातपित्तश्लेष्मसन्निपातागन्तुनिमित्ताः शतपोनकोष्ट्रग्रीवपरिस्राविशम्बूकावर्तोन्मार्गिणो यथासङ्ख्यं पञ्च भगन्दरा भवन्ति | ते तु भगगुदबस्तिप्रदेशदारणाच्च ‘भगन्दरा’ इत्युच्यन्ते | अभिन्नाः पिडकाः, भिन्नास्तु भगन्दराः ||३||
sanskrit
The types of Bhagandara (fistula in ano) arising due to derangement of Vayu, Pitta, Kaphah, Sannipatah (a simultaneous derangement of the three bodily Doshas), and extraneous causes are five in number: Shataponaka, Ushtragriva, Parisravi, Shamvukavarta, and Unmargi. They are termed 'Bhagandara' because they affect the region of the rectum, perineum, and bladder. The conditions in this area are initially known as Pidakas (non-suppurated pustules), but when they enter a stage of suppuration, they are referred to as Bhagandara.
english translation
hindi translation
vAtapittazleSmasannipAtAgantunimittAH zataponakoSTragrIvaparisrAvizambUkAvartonmArgiNo yathAsaGkhyaM paJca bhagandarA bhavanti | te tu bhagagudabastipradezadAraNAcca ‘bhagandarA’ ityucyante | abhinnAH piDakAH, bhinnAstu bhagandarAH ||3||
hk transliteration
तेषां तु पूर्वरूपाणि- कटीकपालवेदना कण्डूर्दाहः शोफश्च गुदस्य भवति ||४||
sanskrit
The premonitory symptoms of these conditions are pain in the sacral region, burning sensation, itching, and swelling around the anus.
english translation
hindi translation
teSAM tu pUrvarUpANi- kaTIkapAlavedanA kaNDUrdAhaH zophazca gudasya bhavati ||4||
hk transliteration
तत्रापथ्यसेविनां वायुः प्रकुपितः सन्निवृत्तः स्थिरीभूतो गुदमभितोऽङ्गुले द्व्यङ्गुले वा मांसशोणिते प्रदूष्यारुणवर्णां पिडकां जनयति, साऽस्य तोदादीन् वेदनाविशेषाञ्जनयति, अप्रतिक्रियमाणा च पाकमुपैति, मूत्राशयाभ्यासगतत्वाच्च व्रणः प्रक्लिन्नः शतपोनकवदणुमुखैश्छिद्रैरापूर्यते, तानि च छिद्राण्यजस्रमच्छं फेनानुविद्धमधिकमास्रावं स्रवन्ति , व्रणश्च ताड्यते भिद्यते छिद्यते सूचीभिरिव निस्तुद्यते, गुदं चावदीर्यते, उपेक्षिते च वातमूत्रपुरीषरेतसामप्यागमश्च तैरेव छिद्रैर्भवति; तं भगन्दरं शतपोनकमित्यावक्षते ||५||
sanskrit
In those who indulge in inappropriate foods, the deranged Vayu, when aggravated, solidifies and gives rise to a pustule within one or two fingers’ breadth from the anus. This pustule, which is red in color due to vitiated flesh and blood, causes specific pains such as pricking, and if untreated, it progresses to suppuration. The ulcer, due to its proximity to the bladder, becomes filled with pus through numerous sieve-like openings. These openings, continuously oozing thick, frothy discharge, cause the ulcer to feel as if it is being beaten, pierced, cut, or pricked. The anus cracks, and urine, fecal matter, and flatus are discharged through these openings. This type of fistula is referred to as Shataponakah.
english translation
hindi translation
tatrApathyasevinAM vAyuH prakupitaH sannivRttaH sthirIbhUto gudamabhito'Ggule dvyaGgule vA mAMsazoNite pradUSyAruNavarNAM piDakAM janayati, sA'sya todAdIn vedanAvizeSAJjanayati, apratikriyamANA ca pAkamupaiti, mUtrAzayAbhyAsagatatvAcca vraNaH praklinnaH zataponakavadaNumukhaizchidrairApUryate, tAni ca chidrANyajasramacchaM phenAnuviddhamadhikamAsrAvaM sravanti , vraNazca tADyate bhidyate chidyate sUcIbhiriva nistudyate, gudaM cAvadIryate, upekSite ca vAtamUtrapurISaretasAmapyAgamazca taireva chidrairbhavati; taM bhagandaraM zataponakamityAvakSate ||5||
hk transliteration
Sushruta Samhita
Progress:27.6%
अथातो भगन्दराणां निदानं व्याख्यास्यामः ||१||
sanskrit
Now, we will explain the diagnosis of hemorrhoids.
english translation
hindi translation
athAto bhagandarANAM nidAnaM vyAkhyAsyAmaH ||1||
hk transliteration
यथोवाच भगवान् धन्वन्तरिः ||२||
sanskrit
As said by Lord Dhanvantari.
english translation
hindi translation
yathovAca bhagavAn dhanvantariH ||2||
hk transliteration
वातपित्तश्लेष्मसन्निपातागन्तुनिमित्ताः शतपोनकोष्ट्रग्रीवपरिस्राविशम्बूकावर्तोन्मार्गिणो यथासङ्ख्यं पञ्च भगन्दरा भवन्ति | ते तु भगगुदबस्तिप्रदेशदारणाच्च ‘भगन्दरा’ इत्युच्यन्ते | अभिन्नाः पिडकाः, भिन्नास्तु भगन्दराः ||३||
sanskrit
The types of Bhagandara (fistula in ano) arising due to derangement of Vayu, Pitta, Kaphah, Sannipatah (a simultaneous derangement of the three bodily Doshas), and extraneous causes are five in number: Shataponaka, Ushtragriva, Parisravi, Shamvukavarta, and Unmargi. They are termed 'Bhagandara' because they affect the region of the rectum, perineum, and bladder. The conditions in this area are initially known as Pidakas (non-suppurated pustules), but when they enter a stage of suppuration, they are referred to as Bhagandara.
english translation
hindi translation
vAtapittazleSmasannipAtAgantunimittAH zataponakoSTragrIvaparisrAvizambUkAvartonmArgiNo yathAsaGkhyaM paJca bhagandarA bhavanti | te tu bhagagudabastipradezadAraNAcca ‘bhagandarA’ ityucyante | abhinnAH piDakAH, bhinnAstu bhagandarAH ||3||
hk transliteration
तेषां तु पूर्वरूपाणि- कटीकपालवेदना कण्डूर्दाहः शोफश्च गुदस्य भवति ||४||
sanskrit
The premonitory symptoms of these conditions are pain in the sacral region, burning sensation, itching, and swelling around the anus.
english translation
hindi translation
teSAM tu pUrvarUpANi- kaTIkapAlavedanA kaNDUrdAhaH zophazca gudasya bhavati ||4||
hk transliteration
तत्रापथ्यसेविनां वायुः प्रकुपितः सन्निवृत्तः स्थिरीभूतो गुदमभितोऽङ्गुले द्व्यङ्गुले वा मांसशोणिते प्रदूष्यारुणवर्णां पिडकां जनयति, साऽस्य तोदादीन् वेदनाविशेषाञ्जनयति, अप्रतिक्रियमाणा च पाकमुपैति, मूत्राशयाभ्यासगतत्वाच्च व्रणः प्रक्लिन्नः शतपोनकवदणुमुखैश्छिद्रैरापूर्यते, तानि च छिद्राण्यजस्रमच्छं फेनानुविद्धमधिकमास्रावं स्रवन्ति , व्रणश्च ताड्यते भिद्यते छिद्यते सूचीभिरिव निस्तुद्यते, गुदं चावदीर्यते, उपेक्षिते च वातमूत्रपुरीषरेतसामप्यागमश्च तैरेव छिद्रैर्भवति; तं भगन्दरं शतपोनकमित्यावक्षते ||५||
sanskrit
In those who indulge in inappropriate foods, the deranged Vayu, when aggravated, solidifies and gives rise to a pustule within one or two fingers’ breadth from the anus. This pustule, which is red in color due to vitiated flesh and blood, causes specific pains such as pricking, and if untreated, it progresses to suppuration. The ulcer, due to its proximity to the bladder, becomes filled with pus through numerous sieve-like openings. These openings, continuously oozing thick, frothy discharge, cause the ulcer to feel as if it is being beaten, pierced, cut, or pricked. The anus cracks, and urine, fecal matter, and flatus are discharged through these openings. This type of fistula is referred to as Shataponakah.
english translation
hindi translation
tatrApathyasevinAM vAyuH prakupitaH sannivRttaH sthirIbhUto gudamabhito'Ggule dvyaGgule vA mAMsazoNite pradUSyAruNavarNAM piDakAM janayati, sA'sya todAdIn vedanAvizeSAJjanayati, apratikriyamANA ca pAkamupaiti, mUtrAzayAbhyAsagatatvAcca vraNaH praklinnaH zataponakavadaNumukhaizchidrairApUryate, tAni ca chidrANyajasramacchaM phenAnuviddhamadhikamAsrAvaM sravanti , vraNazca tADyate bhidyate chidyate sUcIbhiriva nistudyate, gudaM cAvadIryate, upekSite ca vAtamUtrapurISaretasAmapyAgamazca taireva chidrairbhavati; taM bhagandaraM zataponakamityAvakSate ||5||
hk transliteration