Shiva Purana

Progress:6.1%

मुनय ऊचुः ॥ यो ऽयं पशुरिति प्रोक्तो यश्च पाश उदाहृतः ॥ आभ्यां विलक्षणः कश्चित्कोयमस्ति तयोः पतिः ॥ १ ॥

The sages said:— You have explained what is Paśu and what is Pāśa. Now mention what is their lord different in characteristics from the two?

english translation

munaya UcuH ॥ yo 'yaM pazuriti prokto yazca pAza udAhRtaH ॥ AbhyAM vilakSaNaH kazcitkoyamasti tayoH patiH ॥ 1 ॥

hk transliteration by Sanscript

वायुरुवाच अस्ति कश्चिदपर्यंतरमणीयगुणाश्रयः ॥ पतिर्विश्वस्य निर्माता पशुपाशविमोचनः ॥ २ ॥

Vāyu said:— There is a certain releaser of Paśu from Pāśa. He is Pati, the creator of the universe. He is the abode of endless charming attributes.

english translation

vAyuruvAca asti kazcidaparyaMtaramaNIyaguNAzrayaH ॥ patirvizvasya nirmAtA pazupAzavimocanaH ॥ 2 ॥

hk transliteration by Sanscript

अभावे तस्य विश्वस्य सृष्टिरेषा कथं भवेत् ॥ अचेतनत्वादज्ञानादनयोः पशुपाशयोः य़॥ ३ ॥

In his absence how could the universe have been created, since Pāśa is insentient and the Paśu is ignorant?

english translation

abhAve tasya vizvasya sRSTireSA kathaM bhavet ॥ acetanatvAdajJAnAdanayoH pazupAzayoH Ya॥ 3 ॥

hk transliteration by Sanscript

प्रधानपरमाण्वादि यावत्किंचिदचेतनम् ॥ ७.१,६.४ तत्कर्तृकं स्वयं दृष्टं बुद्धिमत्कारणं विना ॥ ४ ॥

Without an intelligent cause nothing has ever been seen anywhere created by Pradhāna, Paramāṇu or any such insentient being.

english translation

pradhAnaparamANvAdi yAvatkiMcidacetanam ॥ 7.1,6.4 tatkartRkaM svayaM dRSTaM buddhimatkAraNaM vinA ॥ 4 ॥

hk transliteration by Sanscript

जगच्च कर्तृसापेक्षं कार्यं सावयवं यतः ॥ तस्मात्कार्यस्य कर्तृत्वं पत्युर्न पशुपाशयोः ॥ ५ ॥

Since the universe is an effect possessing parts it is dependent on a creator. And creativity can be only in Pati and not in Paśu or Pāśa.

english translation

jagacca kartRsApekSaM kAryaM sAvayavaM yataH ॥ tasmAtkAryasya kartRtvaM patyurna pazupAzayoH ॥ 5 ॥

hk transliteration by Sanscript