Charak Samhita

Progress:54.8%

तं मधुरतिक्तकषायशीतैरुपक्रमैरुपक्रमेत स्नेहविरेकप्रदेहपरिषेकाभ्यङ्गादिभिः पित्तहरैर्मात्रां कालं च प्रमाणीकृत्य; विरेचनं तुसर्वोपक्रमेभ्यः पित्ते प्रधानतमं मन्यन्ते भिषजः; तद्ध्यादित एवामाशयमनुप्रविश्य केवलं वैकारिकं पित्तमूलमपकर्षति,तत्रावजिते पित्तेऽपि शरीरान्तर्गताः पित्तविकाराः प्रशान्तिमापद्यन्ते, यथाऽग्नौ व्यपोढे केवलमग्निगृहं शीतीभवति तद्वत् ||१६||

[Management principles of pitta disorders] Abnormal pitta disorders should be managed by drugs having sweet, bitter, astringent, and cooling qualities. Any therapeutic modalities administered, such as oleation, purgation, fasting, affusion, massage, etc. should have anti-pittaja properties and must be administered in appropriate dose and time. Of all the above mentioned procedures, purgation is regarded as the most effective mode of treatment for the management of pittaja vyadhi. When pitta is overcome in the amashaya through administration of purgative substances, the disorders of pitta in other parts of the body are automatically pacified just like a fire chamber cools down when the fire is doused.

english translation

taM madhuratiktakaSAyazItairupakramairupakrameta snehavirekapradehapariSekAbhyaGgAdibhiH pittaharairmAtrAM kAlaM ca pramANIkRtya; virecanaM tusarvopakramebhyaH pitte pradhAnatamaM manyante bhiSajaH; taddhyAdita evAmAzayamanupravizya kevalaM vaikArikaM pittamUlamapakarSati,tatrAvajite pitte'pi zarIrAntargatAH pittavikArAH prazAntimApadyante, yathA'gnau vyapoDhe kevalamagnigRhaM zItIbhavati tadvat ||16||

hk transliteration by Sanscript