Sushruta Samhita

Progress:77.7%

वातरोगक्षयवमीविषमज्वरनाशनः ||६६||

sanskrit

It cures Vata disorders, consumption, vomiting, and irregular fevers.

english translation

hindi translation

vAtarogakSayavamIviSamajvaranAzanaH ||66||

hk transliteration

कपोतपारावतभृङ्गराजपरभृतकोयष्टिककुलिङ्गगृहकुलिङ्गगोक्ष्वेडकडिण्डिमाणवकशतपत्रक- मातृनिन्दकभेदाशिशुकसारिकावल्गुलीगिरिशालट्वालट्टूषकसुगृहाखञ्जरीटहारीतदात्यूहप्रभृतयः , प्रतुदाः ||६७||

sanskrit

The pigeon, parrot, vulture, bee, elephant, goat, deer, cow, cock, various herbs, and others such as Matri-nindaka, Bheda, Ashishuka, Sarika, Valguli, Girisha, Shalata, Twal, Tushaka, Sugriha, Khajuri, Hari, Tadatu, Yuh, and others, are known as Pratudas.

english translation

hindi translation

kapotapArAvatabhRGgarAjaparabhRtakoyaSTikakuliGgagRhakuliGgagokSveDakaDiNDimANavakazatapatraka- mAtRnindakabhedAzizukasArikAvalgulIgirizAlaTvAlaTTUSakasugRhAkhaJjarITahArItadAtyUhaprabhRtayaH , pratudAH ||67||

hk transliteration

कषायमधुरा रूक्षाः फलाहारा मरुत्कराः | पित्तश्लेष्महराः शीता बद्धमूत्राल्पवर्चसः ||६८||

sanskrit

Astringent and sweet, dry, fruit-eating, and wind-related, these are known to alleviate bile and phlegm, are cooling, and are known for their binding effects on urine and having little residue.

english translation

hindi translation

kaSAyamadhurA rUkSAH phalAhArA marutkarAH | pittazleSmaharAH zItA baddhamUtrAlpavarcasaH ||68||

hk transliteration

सर्वदोषकरस्तेषां भेदाशी मलदूषकः | कषायस्वादुलवणो गुरुः काणकपोतकः ||६९||

sanskrit

These are beneficial for all doshas, purify and detoxify, are astringent, sweet, salty, heavy, and known as the Kānaka-pota bird.

english translation

hindi translation

sarvadoSakarasteSAM bhedAzI maladUSakaH | kaSAyasvAdulavaNo guruH kANakapotakaH ||69||

hk transliteration

रक्तपित्तप्रशमनः कषायविशदोऽपि च | विपाके मधुरश्चापि गुरुः पारावतः स्मृतः ||७०||

sanskrit

The Parāvata bird, known for its astringent and pure nature, is beneficial for alleviating Rakta-pitta, and is also considered sweet and heavy in its digestion.

english translation

hindi translation

raktapittaprazamanaH kaSAyavizado'pi ca | vipAke madhurazcApi guruH pArAvataH smRtaH ||70||

hk transliteration