1.
वेदोत्पत्त्यध्यायः
Origin of Ayurveda
2.
शिष्योपनयनीयाध्यायः
Initiation of the pupil
3.
अध्ययनसंप्रदानीयाध्यायः
Classification of Ayurveda
4.
प्रभाषणीयाध्यायः
General explanations
5.
अग्रोपहरणीयाध्यायः
Preliminary measures
6.
ऋतुचर्याध्यायः
Different seasons of the year
7.
यन्त्रविध्यध्यायः
Surgical appliances
8.
शस्त्रावचारणीयाध्यायः
Surgical instruments
9.
योग्यासूत्रीयाध्यायः
Practical surgical instructions
10.
विशिखानुप्रवेशनीयाध्यायः
Qualifications of a physician
11.
क्षारपाकविध्यध्यायः
Alkaline cautery
12.
अग्निकर्मविध्यध्यायः
Thermal cautery
13.
जलौकावचारणीयाध्यायः
Usage of leeches
14.
शोणितवर्णनीयाध्यायः
Description of blood
15.
दोषधातुमलक्षयवृद्धिविज्ञानीयाध्यायः
Knowledge of doshas
16.
कर्णव्यधबन्धविध्यध्यायः
Puncturing and Bandaging the ear
17.
आमपक्वैषणीयाध्यायः
Features of unripe and ripe swelling
18.
व्रणालेपनबन्धविध्यध्यायः
Poulticing and bandaging of wounds
19.
व्रणितोपासनीयाध्यायः
Care of the wounded
20.
हिताहितीयाध्यायः
Suitable and unsuitables for health
21.
व्रणप्रश्नाध्यायः
Questions concerning wounds
22.
व्रणास्रावविज्ञानीयाध्यायः
Knowledge of exudates of wounds
23.
कृत्याकृत्यविध्यध्यायः
Prognosis of wounds
24.
व्याधिसमुद्देशीयाध्यायः
Knowledge of diseases
25.
अष्टविधशस्त्रकर्मीयाध्यायः
Eight kinds of surgical operations
26.
प्रनष्टशल्यविज्ञानीयाध्यायः
Knowledge of foreign bodies
27.
शल्यापनयनीयाध्यायः
Removal of foreign bodies
•
विपरीताविपरीतव्रणविज्ञानीयाध्यायः
Prognosis of wounds
29.
विपरीताविपरीतदूतशकुनस्वप्ननिदर्शनीयाध्यायः
Auspicious and inauspicious dreams
30.
पञ्चेन्द्रियार्थविप्रतिपत्त्यध्यायः
Good and bad sensory perceptions
31.
छायाविप्रतिपत्त्यध्यायः
Signs of Color and Fatal Prognosis
32.
स्वभावविप्रतिपत्त्यध्यायः
Good and bad nature of body parts fatal signs
33.
अवारणीयाध्यायः
Fatal Signs of Diseases
34.
युक्तसेनीयाध्यायः
Duties of army surgeon
35.
आतुरोपक्रमणीयाध्यायः
Examination of the patient
36.
भूमिप्रविभागविज्ञानीयाध्यायः
Kinds of land regions
37.
मिश्रकाध्यायः
Drugs of specific actions
38.
द्रव्यसंग्रहणीयाध्यायः
Groups of drugs
39.
संशोधनसंशमनीयाध्यायः
Purificatory and Palliative Drugs
40.
द्रव्यरसगुणवीर्यविपाकविज्ञानीयाध्यायः
Drugs and Their Properties
41.
द्रव्यविशेषविज्ञानीयाध्यायः
Knowledge of categories of drugs
42.
रसविशेषविज्ञानीयाध्यायः
Knowledge of tastes of drugs
43.
वमनद्रव्यविकल्पविज्ञानीयाध्यायः
Recipes of emetic drugs
44.
विरेचनद्रव्यविकल्पविज्ञानीयाध्यायः
Recipes of purgative drugs
45.
द्रवद्रव्यविध्यध्यायः
Knowledge of liquid substances
46.
अन्नपानविध्यध्यायः
Diet articles and regimen of diet
Progress:37.5%
मद्यागुर्वाज्यसुमनापद्मचन्दनचम्पकैः | सगन्धा दिव्यगन्धाश्च मुमूर्षूणां व्रणाः स्मृताः ||११||
sanskrit
Ulcers that emit a sweet smell like that of wine, fragrant wood, clarified butter, or celestial flowers are considered to indicate a fatal prognosis for the patient.
english translation
hindi translation
madyAgurvAjyasumanApadmacandanacampakaiH | sagandhA divyagandhAzca mumUrSUNAM vraNAH smRtAH ||11||
hk transliteration
श्ववाजिमूषिकध्वाङ्क्षपूतिवल्लूरमत्कुणैः | सगन्धाः पङ्कगन्धाश्च भूमिगन्धाश्च गर्हिताः ||१२||
sanskrit
Ulcers emitting smells like those of a dog, horse, mole, or bug, or having an odor similar to putrid meat, earth, or slime, are considered unfavorable.
english translation
hindi translation
zvavAjimUSikadhvAGkSapUtivallUramatkuNaiH | sagandhAH paGkagandhAzca bhUmigandhAzca garhitAH ||12||
hk transliteration
कुङ्कुमध्यामकङ्कुष्ठसवर्णाः पित्तकोपतः | न दह्यन्ते न चूष्यन्ते भिषक् तान् परिवर्जयेत् ||१३||
sanskrit
Ulcers that are red like saffron or like the color of a pomegranate, and are caused by an excess of Pitta, which neither burn nor suppurate, should be avoided by the physician.
english translation
hindi translation
kuGkumadhyAmakaGkuSThasavarNAH pittakopataH | na dahyante na cUSyante bhiSak tAn parivarjayet ||13||
hk transliteration
कण्डूमन्तः स्थिराः श्वेताः स्निग्धाः कफनिमित्ततः | दूयन्ते वाऽपि दह्यन्ते भिषक् तान् परिवर्जयेत् ||१४||
sanskrit
Ulcers that are white, firm, and oily, caused by an excess of Kapha, which either ooze or burn, should be avoided by the physician.
english translation
hindi translation
kaNDUmantaH sthirAH zvetAH snigdhAH kaphanimittataH | dUyante vA'pi dahyante bhiSak tAn parivarjayet ||14||
hk transliteration
कृष्णास्तु ये तनुस्रावा वातजा मर्मतापिनः | स्वल्पामपि न कुर्वन्ति रुजं तान् परिवर्जयेत् ||१५||
sanskrit
Ulcers that are black, thin, and caused by Vata, and which cause pain even if they are slight, should be avoided by the physician.
english translation
hindi translation
kRSNAstu ye tanusrAvA vAtajA marmatApinaH | svalpAmapi na kurvanti rujaM tAn parivarjayet ||15||
hk transliteration
Sushruta Samhita
Progress:37.5%
मद्यागुर्वाज्यसुमनापद्मचन्दनचम्पकैः | सगन्धा दिव्यगन्धाश्च मुमूर्षूणां व्रणाः स्मृताः ||११||
sanskrit
Ulcers that emit a sweet smell like that of wine, fragrant wood, clarified butter, or celestial flowers are considered to indicate a fatal prognosis for the patient.
english translation
hindi translation
madyAgurvAjyasumanApadmacandanacampakaiH | sagandhA divyagandhAzca mumUrSUNAM vraNAH smRtAH ||11||
hk transliteration
श्ववाजिमूषिकध्वाङ्क्षपूतिवल्लूरमत्कुणैः | सगन्धाः पङ्कगन्धाश्च भूमिगन्धाश्च गर्हिताः ||१२||
sanskrit
Ulcers emitting smells like those of a dog, horse, mole, or bug, or having an odor similar to putrid meat, earth, or slime, are considered unfavorable.
english translation
hindi translation
zvavAjimUSikadhvAGkSapUtivallUramatkuNaiH | sagandhAH paGkagandhAzca bhUmigandhAzca garhitAH ||12||
hk transliteration
कुङ्कुमध्यामकङ्कुष्ठसवर्णाः पित्तकोपतः | न दह्यन्ते न चूष्यन्ते भिषक् तान् परिवर्जयेत् ||१३||
sanskrit
Ulcers that are red like saffron or like the color of a pomegranate, and are caused by an excess of Pitta, which neither burn nor suppurate, should be avoided by the physician.
english translation
hindi translation
kuGkumadhyAmakaGkuSThasavarNAH pittakopataH | na dahyante na cUSyante bhiSak tAn parivarjayet ||13||
hk transliteration
कण्डूमन्तः स्थिराः श्वेताः स्निग्धाः कफनिमित्ततः | दूयन्ते वाऽपि दह्यन्ते भिषक् तान् परिवर्जयेत् ||१४||
sanskrit
Ulcers that are white, firm, and oily, caused by an excess of Kapha, which either ooze or burn, should be avoided by the physician.
english translation
hindi translation
kaNDUmantaH sthirAH zvetAH snigdhAH kaphanimittataH | dUyante vA'pi dahyante bhiSak tAn parivarjayet ||14||
hk transliteration
कृष्णास्तु ये तनुस्रावा वातजा मर्मतापिनः | स्वल्पामपि न कुर्वन्ति रुजं तान् परिवर्जयेत् ||१५||
sanskrit
Ulcers that are black, thin, and caused by Vata, and which cause pain even if they are slight, should be avoided by the physician.
english translation
hindi translation
kRSNAstu ye tanusrAvA vAtajA marmatApinaH | svalpAmapi na kurvanti rujaM tAn parivarjayet ||15||
hk transliteration