Sushruta Samhita

Progress:27.2%

अतः सर्वप्राणिनामयमाहारार्थं वर्ग उपदिश्यते; तद्यथा- रक्तशालिषष्टिककङ्गुक्रमुकुन्दकपाण्डुकपीतकप्रमोदककालकासनकपुष्पककर्दमकशकुनाहृतसुगन्धककलम- नीवारकोद्रवोद्दालकश्यामाकगोधूमयववैणवैणहरिणकुरङ्गमृगमातृकाश्वदंष्ट्राकरालक्रकरकपोतलावतित्तिरिकपिञ्जलवर्तीरवर्तिका मुद्गवनमुद्गमकुष्ठकलायमसूरमङ्गल्यचणकहरेण्वाढकीसतीनाश्चिल्लिवास्तुकसुनिषण्णकजीवन्तीतण्डुलीयकमण्डूकपर्ण्यः, गव्यं घृतं, सैन्धवं, दाडिमामलकमित्येष वर्गः सर्वप्राणिनां सामान्यतः पथ्यतमः ||५||

sanskrit

Therefore, a classification of food suitable for all living beings is outlined. This classification includes various substances such as: red Shali rice, Shastika rice, Kanguka rice, Mukundaka rice, Panduka rice, Pitaka rice, Pramodaka rice, Kalaka rice, Ashanaka rice, Pushpaka rice, Karddamaka rice, Shakunahrita rice, Sugandhaka rice, Kalama rice, Nivara rice, Kodrava rice, Uddalaka rice, Shyamaka rice, Godhuma rice, and the flesh of animals like Ena (antelope), Harina (deer), Kuranga (deer), Mriga (deer), Mriga-matrika (fawn), Shvadanstra (wild boar), Karala, Krakara, Kapota (pigeon), Lava, Tittiri, Kapinjala, Varttira, Varttika, and similar creatures. The varieties of pulse and pot-herbs that are beneficial include Mudga, Vana-Mudga, Makushtha, Kalaya, Masura, Mangalya, Chanaka, Harenu, Adhaki, and Satina, as well as the pot-herbs Chilli, Vastuka, Sunishannaka, Jivanti, Tanduliyaka, and Mandukaparni. Clarified butter, Saindhava salt, and the juice of pomegranate and amalaka are also considered the most wholesome for all living beings.

english translation

hindi translation

ataH sarvaprANinAmayamAhArArthaM varga upadizyate; tadyathA- raktazAliSaSTikakaGgukramukundakapANDukapItakapramodakakAlakAsanakapuSpakakardamakazakunAhRtasugandhakakalama- nIvArakodravoddAlakazyAmAkagodhUmayavavaiNavaiNahariNakuraGgamRgamAtRkAzvadaMSTrAkarAlakrakarakapotalAvatittirikapiJjalavartIravartikA mudgavanamudgamakuSThakalAyamasUramaGgalyacaNakahareNvADhakIsatInAzcillivAstukasuniSaNNakajIvantItaNDulIyakamaNDUkaparNyaH, gavyaM ghRtaM, saindhavaM, dADimAmalakamityeSa vargaH sarvaprANinAM sAmAnyataH pathyatamaH ||5||

hk transliteration