Progress:50.1%

त्वचः सप्त, कलाः सप्त, आशयाः सप्त, धातवः सप्त, सप्त सिराशतानि, पञ्च पेशीशतानि, नव स्नायुशतानि, त्रीण्यस्थिशतानि, द्वे दशोत्तरे सन्धिशते, सप्तोत्तरं मर्मशतं, चतुर्विंशतिर्धमन्यः, त्रयो दोषाः, त्रयो मलाः, नव स्रोतांसि, (षोडश कण्डराः, षोडश जालानि, षट् कूर्चाः, चतस्रो रज्जवः, सप्त सेवन्यः, चतुर्दश सङ्घाताः, चतुर्दश सीमन्ताः, द्वाविंशतिर्योगवहानि स्रोतांसि, द्विकान्यन्त्राणि ) चेति समासः ||६||

The enumeration is as follows: seven layers of skin, seven types of tissues, seven cavities, seven dhatus, seven hundred and one veins, five hundred and one muscles, nine hundred and one nerves, three hundred and one joints, two hundred and ten additional joints, seven hundred and seven Marma points, twenty-four arteries, three doshas, three waste products, nine channels, (sixteen ligaments, sixteen networks, six cords, four ropes, seven supporting vessels, fourteen unions, fourteen seams, twenty-two supportive channels, two mechanical organs) thus is the summary.

english translation

गणना इस प्रकार है: त्वचा की सात परतें, सात प्रकार के ऊतक, सात गुहाएं, सात धातुएं, सात सौ एक नसें, पांच सौ एक मांसपेशियां, नौ सौ एक तंत्रिकाएं, तीन सौ एक जोड़, दो सौ दस अतिरिक्त जोड़, सात सौ सात मर्म बिंदु, चौबीस धमनियां, तीन दोष, तीन अपशिष्ट उत्पाद, नौ चैनल, (सोलह स्नायुबंधन, सोलह नेटवर्क, छह डोरियां, चार रस्सियां, सात सहायक वाहिकाएं, चौदह संघ, चौदह सीम, बीस- दो सहायक चैनल, दो यांत्रिक अंग) इस प्रकार सारांश है।

hindi translation

tvacaH sapta, kalAH sapta, AzayAH sapta, dhAtavaH sapta, sapta sirAzatAni, paJca pezIzatAni, nava snAyuzatAni, trINyasthizatAni, dve dazottare sandhizate, saptottaraM marmazataM, caturviMzatirdhamanyaH, trayo doSAH, trayo malAH, nava srotAMsi, (SoDaza kaNDarAH, SoDaza jAlAni, SaT kUrcAH, catasro rajjavaH, sapta sevanyaH, caturdaza saGghAtAH, caturdaza sImantAH, dvAviMzatiryogavahAni srotAMsi, dvikAnyantrANi ) ceti samAsaH ||6||

hk transliteration by Sanscript

विस्तारोऽत ऊर्ध्वं- त्वचोऽभिहिताः कला धातवो मला दोषा यकृत्प्लीहानौ फुप्फुस उण्डुको हृदयं वृक्कौ च ||७||

Further elaborating: The skin is mentioned, as well as the layers, tissues, waste products, and doshas, including the liver, spleen, lungs, bladder, heart, and kidneys.

english translation

अधिक विस्तार करते हुए: त्वचा का उल्लेख किया गया है, साथ ही कलाएँ, धातु, अपशिष्ट और दोष, जिसमें यकृत, प्लीहा, फुप्फुस, उण्डुको, हृदय और वृक्क शामिल हैं।

hindi translation

vistAro'ta UrdhvaM- tvaco'bhihitAH kalA dhAtavo malA doSA yakRtplIhAnau phupphusa uNDuko hRdayaM vRkkau ca ||7||

hk transliteration by Sanscript

आशयास्तु- वाताशयः, पित्ताशयः, श्लेष्माशयो, रक्ताशय, आमाशयः, पक्वाशयो, मूत्राशयः , स्त्रीणां गर्भाशयोऽष्टम इति ||८||

The reservoirs are: the air reservoir, the bile reservoir, the mucus reservoir, the blood reservoir, the stomach reservoir, the large intestine reservoir, the bladder reservoir, and the eighth is the woman's womb.

english translation

आशय इस प्रकार हैं: वाताशय, पित्ताशय, श्लेष्माशय, रक्ताशय, आमाशय, पक्वाशय, मूत्राशय, और स्त्री का गर्भाशय आठवां है।

hindi translation

AzayAstu- vAtAzayaH, pittAzayaH, zleSmAzayo, raktAzaya, AmAzayaH, pakvAzayo, mUtrAzayaH , strINAM garbhAzayo'STama iti ||8||

hk transliteration by Sanscript

सार्धत्रिव्यामान्यन्त्राणि पुंसां, स्त्रीणामर्धव्यामहीनानि ||९||

The three structures of the male are complete, while those of the female are partially incomplete.

english translation

पुरुषों के तीन अंग पूर्ण हैं, जबकि महिलाओं के अंग आंशिक रूप से अपूर्ण हैं।

hindi translation

sArdhatrivyAmAnyantrANi puMsAM, strINAmardhavyAmahInAni ||9||

hk transliteration by Sanscript

श्रवणनयनवदनघ्राणगुदमेढ्राणि नव स्रोतांसि नराणां बहिर्मुखानि, एतान्येव स्त्रीणामपराणि च त्रीणि द्वे स्तनयोरधस्ताद्रक्तवहं च ||१०||

The nine external openings of men include the ears, eyes, mouth, nose, anus, and genitals. The same openings are also present in women, along with two additional openings located beneath the breasts that carry blood.

english translation

पुरुषों के नौ बाह्य मुखों में श्रवण, नयन, मुख, घ्राण, गुद, और मेढ्रा शामिल हैं। ये ही मुख स्त्रियों में भी होते हैं, साथ में स्तनों के नीचे रक्तवाहक दो अतिरिक्त मुख होते हैं।

hindi translation

zravaNanayanavadanaghrANagudameDhrANi nava srotAMsi narANAM bahirmukhAni, etAnyeva strINAmaparANi ca trINi dve stanayoradhastAdraktavahaM ca ||10||

hk transliteration by Sanscript