1.
द्विव्रणीयचिकित्सितम्
The medical treatment of inflamed ulcers
2.
सद्योव्रणचिकित्सितम्
The medical treatment of wounds or sores
3.
भग्नचिकित्सितम्
The medical treatments of fractures and dislocations
4.
वातव्याधिचिकित्सितम्
The medical treatment of nervous disorders
5.
महावातव्याधिचिकित्सितम्
The diseases affecting the nervous system
6.
अर्शश्चिकित्सितम्
The medical treatment of Hemorrhoids
7.
अश्मरीचिकित्सितम्
The medical treatment of urinary conditions
8.
भगन्दरचिकित्सितम्
The medical treatment of Fistula-in-ano
9.
कुष्ठचिकित्सितम्
The medical treatment of cutaneous affections
10.
महाकुष्ठचिकित्सितम्
The medical treatment of major cutaneous affections
11.
प्रमेहचिकित्सितम्
The diseases of the urinary tracts
12.
प्रमेहपिडकाचिकित्सितम्
The medical treatment of abscesses sequeling Prameha
13.
मधुमेहचिकित्सितम्
The medical treatment of Diabetes
14.
उदरचिकित्सितम्
The medical treatment of dropsy
15.
मूढगर्भचिकित्सितम्
The medical/surgical treatment of the fetus
16.
विद्रधिचिकित्सितम्
The medical treatment of Abscesses and Tumours
17.
विसर्पनाडीस्तनरोगचिकित्सितम्
The medical treatment of erysipelas
18.
ग्रन्थ्यपच्यर्बुदगलगण्डचिकित्सितम्
The medical treatment of Glandular Swellings
19.
वृद्ध्युपदंशश्लीपदचिकित्सितम्
The medical treatment of hernia
20.
क्षुद्ररोगचिकित्सितम्
The medical treatment of the minor ailments
21.
शूकरोगचिकित्सितम्
The medical treatment of poison caused by a Shuka (water insect)
22.
मुखरोगचिकित्सितम्
The affections of the mouth
23.
शोफचिकित्सितम्
The medical treatment of swellings
24.
अनागतबाधाप्रतिषेधः
The rules of hygiene and general conduct
25.
मिश्रकचिकित्सितम्
The medical treatment of a variety of diseases
26.
क्षीणबलीयवाजीकरणम्
The medical treatment for increasing virility
27.
सर्वोपघातशमनीयरसायनम्
Elixirs (rasayana) for invulnerability to disease
28.
मेधायुःकामीयरसायनम्
Elixirs (rasayana) to improve memory and life span
29.
स्वभावव्याधिप्रतिषेधनीयरसायनम्
Elixirs (rasayana) for the prevention of death and decay
30.
निवृत्तसंतापीयरसायनम्
Elixirs (rasayana) to remove mental and physical distress
31.
स्नेहोपयौगिकचिकित्सितम्
The medicinal use of Sneha (oleaginous substances)
32.
स्वेदावचारणीयचिकित्सितम्
Description of Sveda (fomentation, calorification, etc.)
33.
वमनविरेचनसाध्योपद्रवचिकित्सितम्
Description of purgative and emetic medicines
34.
वमनविरेचनव्यापच्चिकित्सितम्
The injudicious use of emetics and purgatives
35.
नेत्रबस्तिप्रमाणप्रविभागचिकित्सितम्
Description of a Netra and a Vasti (pipes, nozzles and apparatus)
36.
नेत्रबस्तिव्यापच्चिकित्सितम्
The injudicious application of the Netra and Vasti
37.
अनुवासनोत्तरबस्तिचिकित्सितम्
The treatment with an Anuvasana-vasti and an Uttara-vasti
38.
निरूहक्रमचिकित्सितम्
The treatment with a Nirudha-vasti
39.
आतुरोपद्रवचिकित्सितम्
The treatment of distressing symptoms
•
धूमनस्यकवलग्रहचिकित्सितम्
Description of medicated fumes, snuffs, errhines and gargles
औषधमौषधसिद्धो वा स्नेहो नासिकाभ्यां दीयत इति नस्यम् | तद्द्विविधं शिरोविरेचनं, स्नेहनं च | तद्द्विविधमपि पञ्चधा | तद्यथा- नस्यं, शिरोविरेचनं, प्रतिमर्शो, अवपीडः, प्रधमनं च | तेषु नस्यं प्रधानं शिरोविरेचनं च; नस्यविकल्पः प्रतिमर्शः, शिरोविरेचनविकल्पोऽवपीडः प्रधमनं च; ततो नस्यशब्दः पञ्चधा नियमितः ||२१||
Nasal administration, or nasya, refers to the administration of medicine or oil through the nostrils. This method is of two types: head purgation (shirovirechana) and snehan (oleation). Each of these is further categorized into five forms: nasya, shirovirechana, pratimarsa, avapeeda, and pradhmana. Among these, nasya and shirovirechana are the principal methods. The variations of nasya include pratimarsa, while those of shirovirechana include avapeeda and pradhmana. Therefore, the term nasya is systematically categorized into five types.
english translation
नासिका प्रशासन, या नस्य, नासिका के माध्यम से दवा या तेल के प्रशासन को संदर्भित करता है। यह विधि दो प्रकार की है: शिरोविरेचन और स्नेहन। इनमें से प्रत्येक को आगे पाँच रूपों में वर्गीकृत किया गया है: नस्य, शिरोविरेचन, प्रतिमर्स, अवपीड़, और प्रध्मना। इनमें नस्य और शिरोविरेचन प्रमुख विधियां हैं। नस्य के विभिन्न प्रकारों में प्रतिमर्स शामिल हैं, जबकि शिरोविरेचन के प्रकारों में अवपीड़ और प्रधान शामिल हैं। इसलिए, नस्य शब्द को व्यवस्थित रूप से पांच प्रकारों में वर्गीकृत किया गया है।
hindi translation
auSadhamauSadhasiddho vA sneho nAsikAbhyAM dIyata iti nasyam | taddvividhaM zirovirecanaM, snehanaM ca | taddvividhamapi paJcadhA | tadyathA- nasyaM, zirovirecanaM, pratimarzo, avapIDaH, pradhamanaM ca | teSu nasyaM pradhAnaM zirovirecanaM ca; nasyavikalpaH pratimarzaH, zirovirecanavikalpo'vapIDaH pradhamanaM ca; tato nasyazabdaH paJcadhA niyamitaH ||21||
hk transliteration by SanscriptSushruta Samhita
औषधमौषधसिद्धो वा स्नेहो नासिकाभ्यां दीयत इति नस्यम् | तद्द्विविधं शिरोविरेचनं, स्नेहनं च | तद्द्विविधमपि पञ्चधा | तद्यथा- नस्यं, शिरोविरेचनं, प्रतिमर्शो, अवपीडः, प्रधमनं च | तेषु नस्यं प्रधानं शिरोविरेचनं च; नस्यविकल्पः प्रतिमर्शः, शिरोविरेचनविकल्पोऽवपीडः प्रधमनं च; ततो नस्यशब्दः पञ्चधा नियमितः ||२१||
Nasal administration, or nasya, refers to the administration of medicine or oil through the nostrils. This method is of two types: head purgation (shirovirechana) and snehan (oleation). Each of these is further categorized into five forms: nasya, shirovirechana, pratimarsa, avapeeda, and pradhmana. Among these, nasya and shirovirechana are the principal methods. The variations of nasya include pratimarsa, while those of shirovirechana include avapeeda and pradhmana. Therefore, the term nasya is systematically categorized into five types.
english translation
नासिका प्रशासन, या नस्य, नासिका के माध्यम से दवा या तेल के प्रशासन को संदर्भित करता है। यह विधि दो प्रकार की है: शिरोविरेचन और स्नेहन। इनमें से प्रत्येक को आगे पाँच रूपों में वर्गीकृत किया गया है: नस्य, शिरोविरेचन, प्रतिमर्स, अवपीड़, और प्रध्मना। इनमें नस्य और शिरोविरेचन प्रमुख विधियां हैं। नस्य के विभिन्न प्रकारों में प्रतिमर्स शामिल हैं, जबकि शिरोविरेचन के प्रकारों में अवपीड़ और प्रधान शामिल हैं। इसलिए, नस्य शब्द को व्यवस्थित रूप से पांच प्रकारों में वर्गीकृत किया गया है।
hindi translation
auSadhamauSadhasiddho vA sneho nAsikAbhyAM dIyata iti nasyam | taddvividhaM zirovirecanaM, snehanaM ca | taddvividhamapi paJcadhA | tadyathA- nasyaM, zirovirecanaM, pratimarzo, avapIDaH, pradhamanaM ca | teSu nasyaM pradhAnaM zirovirecanaM ca; nasyavikalpaH pratimarzaH, zirovirecanavikalpo'vapIDaH pradhamanaM ca; tato nasyazabdaH paJcadhA niyamitaH ||21||
hk transliteration by Sanscript