Sushruta Samhita

Progress:14.4%

दिवा दिवा शोषयित्वा गवां क्षीरेण भावयेत् | तृतीयं सप्तरात्रं तु भावयेन्मधुकाम्बुना ||५६||

sanskrit

During the day, one should dry the cow's milk. For the third day, one should soak it with honey and water for seven nights.

english translation

hindi translation

divA divA zoSayitvA gavAM kSIreNa bhAvayet | tRtIyaM saptarAtraM tu bhAvayenmadhukAmbunA ||56||

hk transliteration

ततः क्षीरं पुनः पीतान् सुशुष्कांश्चूर्णयेद्भिषक् | काकोल्यादिं सयष्ट्याह्वं मञ्जिष्ठां सारिवां तथा ||५७||

sanskrit

Then the physician should grind the milk again with the dry powders of Kākolyā, Sajaṣṭī, Mañjiṣṭhā, and Sārivā.

english translation

hindi translation

tataH kSIraM punaH pItAn suzuSkAMzcUrNayedbhiSak | kAkolyAdiM sayaSTyAhvaM maJjiSThAM sArivAM tathA ||57||

hk transliteration

कुष्ठं सर्जरसं मांसीं सुरदारु सचन्दनम् | शतपुष्पां च सञ्चूर्ण्य तिलचूर्णेन योजयेत् ||५८||

sanskrit

Kushtha, Sarja rasa, Mansi, Devadaru, Sandalwood, and Shatapushpa - grinding these into a powder, mix with sesame powder.

english translation

hindi translation

kuSThaM sarjarasaM mAMsIM suradAru sacandanam | zatapuSpAM ca saJcUrNya tilacUrNena yojayet ||58||

hk transliteration

पीडनार्थं च कर्तव्यं सर्वगन्धशृतं पयः | चतुर्गुणेन पयसा तत्तैलं विपचेद्भिषक् ||५९||

sanskrit

For relieving pain, one should prepare milk infused with all fragrant substances; the physician should boil that oil with four times the quantity of milk.

english translation

hindi translation

pIDanArthaM ca kartavyaM sarvagandhazRtaM payaH | caturguNena payasA tattailaM vipacedbhiSak ||59||

hk transliteration

एलामंशुमतीं पत्रं जीवकं तगरं तथा | रोध्रं प्रपौण्डरीकं च तथा कालानुसारि(वा)णम् ||६०||

sanskrit

The leaves of Elaa, Manjushree, Jivaka, Tagara, Rohita, and Prapaundarika should also be prepared according to the season.

english translation

hindi translation

elAmaMzumatIM patraM jIvakaM tagaraM tathA | rodhraM prapauNDarIkaM ca tathA kAlAnusAri(vA)Nam ||60||

hk transliteration