Sushruta Samhita

Progress:43.2%

रक्तजायां जलौकोभिः शोणितं निर्हरेद्भिषक् | पिबेद्विरेचनं वाऽपि शर्कराक्षौद्रसंयुतम् ||११||

sanskrit

"The physician should remove the blood from the blood-letting leeches. Alternatively, one can drink a purgative mixed with sugar and honey."

english translation

hindi translation

raktajAyAM jalaukobhiH zoNitaM nirharedbhiSak | pibedvirecanaM vA'pi zarkarAkSaudrasaMyutam ||11||

hk transliteration

पित्तग्रन्थिक्रमं कुर्यादामे पक्वे च सर्वदा | वृद्धिं कफात्मिकामुष्णैर्मूत्रपिष्टैः प्रलेपयेत् ||१२||

sanskrit

"The physician should always perform the procedure for the bile-related disease. He should apply warm pastes made from urine and flour to promote growth related to kapha."

english translation

hindi translation

pittagranthikramaM kuryAdAme pakve ca sarvadA | vRddhiM kaphAtmikAmuSNairmUtrapiSTaiH pralepayet ||12||

hk transliteration

पीतदारुकषायं च पिबेन्मूत्रेण संयुतम् | विम्लापनादृते वाऽपि श्लेष्मग्रान्थिक्रमो हितः ||१३||

sanskrit

"One should drink the decoction of yellow wood mixed with urine, as it is beneficial for the condition related to the phlegm glands, especially when there is no vomiting."

english translation

hindi translation

pItadArukaSAyaM ca pibenmUtreNa saMyutam | vimlApanAdRte vA'pi zleSmagrAnthikramo hitaH ||13||

hk transliteration

पक्वायां च विभिन्नायां तैलं शोधनमिष्यते | सुमनारुष्कराङ्कोठसप्तपर्णेषु साधितम् ||१४||

sanskrit

"In a mature and separated condition, oil should be purified. It is prepared with the herbs from the Sumanarushkaran and the seven leaves."

english translation

hindi translation

pakvAyAM ca vibhinnAyAM tailaM zodhanamiSyate | sumanAruSkarAGkoThasaptaparNeSu sAdhitam ||14||

hk transliteration

मेदःसमुत्थां संस्वेद्य लेपयेत् सुरसादिना | शिरोविरेकद्रव्यैर्वा सुखोष्णैर्मूत्रसंयुतैः ||१५||

sanskrit

"After sweating out the fat, one should apply a paste mixed with aromatic substances or with warm urine."

english translation

hindi translation

medaHsamutthAM saMsvedya lepayet surasAdinA | zirovirekadravyairvA sukhoSNairmUtrasaMyutaiH ||15||

hk transliteration