Sushruta Samhita

Progress:33.5%

‘इहामृतं च सोमश्च चित्रभानुश्च भामिनि | उच्चैःश्रवाश्च तुरगो मन्दिरे निवसन्तु ते ||६||

sanskrit

"O radiant one, let Amrita, Soma, Chitrabhanu, and the celestial horse Ucchaishravas reside in your womb."

english translation

hindi translation

‘ihAmRtaM ca somazca citrabhAnuzca bhAmini | uccaiHzravAzca turago mandire nivasantu te ||6||

hk transliteration

इदममृतमपां समुद्धृतं वै तव लघु गर्भमिमं प्रमुञ्चतु स्त्रि | तदनलपवनार्कवासवास्ते सह लवणाम्बुधरैर्दिशन्तु शान्तिम् ||७||

sanskrit

"May this essence of water, which is Amrita, release your light womb, O woman! Let the deities Agni, Vayu, Surya, and Indra, along with the salt water clouds, grant you peace."

english translation

hindi translation

idamamRtamapAM samuddhRtaM vai tava laghu garbhamimaM pramuJcatu stri | tadanalapavanArkavAsavAste saha lavaNAmbudharairdizantu zAntim ||7||

hk transliteration

मुक्ताः पशोर्विपाशाश्च मुक्ताः सूर्येण रश्मयः | मुक्तः सर्वभयाद्गर्भ एह्येहि विरमावितः ||८||

sanskrit

"Let the liberated ones, the animals, and the rays of the sun be free. Let the womb, released from all fears, come forth unharmed."

english translation

hindi translation

muktAH pazorvipAzAzca muktAH sUryeNa razmayaH | muktaH sarvabhayAdgarbha ehyehi viramAvitaH ||8||

hk transliteration

औषधानि च विदध्याद्यथोक्तानि | मृते चोत्तानाया आभुग्नसक्थ्या वस्त्राधारकोन्नमितकट्या धन्वननगवृत्तिकाशाल्मलीमृत्स्नघृताभ्यां [२] म्रक्षयित्वा हस्तं योनौ प्रवेश्य गर्भमुपहरेत् | तत्र सक्थिभ्यामागतमनुलोममेवाञ्छेत्, एकसक्थ्ना प्रतिपन्नस्येतरसक्थि प्रसार्यापहरेत्, स्फिग्देशेनागतस्य स्फिग्देशं प्रपीड्योर्ध्वमुत्क्षिप्य सक्थिनी प्रसार्यापहरेत्, तिर्यगागतस्य परिघस्येव तिरश्चीनस्य पश्चादर्धमूर्ध्वमुत्क्षिप्य पूर्वार्धमपत्यपथं प्रत्यार्जवमानीयापहरेत्, पार्श्वापवृत्तशिरसमंसं प्रपीड्योर्ध्वमुत्क्षिप्य शिरोऽपत्यपथमानीयापहरेत्, बाहुद्वयप्रतिपन्नस्योर्ध्वमुत्पीड्यांसौ शिरोऽनुलोममानीयापहरेत्, द्वावन्त्यावसाध्यौ मूढगर्भौ, एवमशक्ये शस्त्रमवचारयेत् ||९||

sanskrit

"Medicines should be prepared as mentioned. If the fetus has died, with the help of a skilled practitioner, using cloth as support and with great care, the hand should enter the womb to retrieve the fetus. If the fetus has entered the lower part of the womb, one should carefully pull it out with one hand while maintaining the other hand in a supporting position. If the fetus has descended to a certain extent, gently press and lift upwards, then pull it out. If it is transverse, lift it from behind while bringing it into a position that allows for proper extraction. If the fetus is not reachable, one should resort to surgical intervention."

english translation

hindi translation

auSadhAni ca vidadhyAdyathoktAni | mRte cottAnAyA AbhugnasakthyA vastrAdhArakonnamitakaTyA dhanvananagavRttikAzAlmalImRtsnaghRtAbhyAM [2] mrakSayitvA hastaM yonau pravezya garbhamupaharet | tatra sakthibhyAmAgatamanulomamevAJchet, ekasakthnA pratipannasyetarasakthi prasAryApaharet, sphigdezenAgatasya sphigdezaM prapIDyordhvamutkSipya sakthinI prasAryApaharet, tiryagAgatasya parighasyeva tirazcInasya pazcAdardhamUrdhvamutkSipya pUrvArdhamapatyapathaM pratyArjavamAnIyApaharet, pArzvApavRttazirasamaMsaM prapIDyordhvamutkSipya ziro'patyapathamAnIyApaharet, bAhudvayapratipannasyordhvamutpIDyAMsau ziro'nulomamAnIyApaharet, dvAvantyAvasAdhyau mUDhagarbhau, evamazakye zastramavacArayet ||9||

hk transliteration

सचेतनं च शस्त्रेण न कथञ्चन दारयेत् | दार्यमाणो हि जननीमात्मानं चैव घातयेत् ||१०||

sanskrit

"One should never cut into the fetus with a sharp instrument. If the fetus is harmed, it can cause great injury to both the mother and the child."

english translation

hindi translation

sacetanaM ca zastreNa na kathaJcana dArayet | dAryamANo hi jananImAtmAnaM caiva ghAtayet ||10||

hk transliteration