Progress:65.1%

नान्तं विदाम्यहममी मुनयोऽग्रजास्ते मायाबलस्य पुरुषस्य कुतोऽपरे ये । गायन् गुणान् दशशतानन आदिदेवः शेषोऽधुनापि समवस्यति नास्य पारम् ।। २-७-४१ ।।

Neither I nor all the sages born before you know fully the omnipotent Personality of Godhead. So what can others, who are born after us, know about Him? Even the first incarnation of the Lord, namely Śeṣa, has not been able to reach the limit of such knowledge, although He is describing the qualities of the Lord with ten hundred faces. ।। 2-7-41 ।।

english translation

न तो मैं और न तुमसे पहले उत्पन्न हुए मुनिगण ही सर्वशक्तिमान भगवान् को भलीभाँति जानते हैं। अत: जो हमारे बाद उत्पन्न हुए हैं, वे उनके विषय में क्या जानेंगे? यहाँ तक कि भगवान् के आदि-अवतार शेष भी, जो अपने एक सहस्र मुखों से भगवान् के गुणों का वर्णन करते रहते हैं, ऐसे ज्ञान का अन्त नहीं पा सके हैं। ।। २-७-४१ ।।

hindi translation

nAntaM vidAmyahamamI munayo'grajAste mAyAbalasya puruSasya kuto'pare ye | gAyan guNAn dazazatAnana AdidevaH zeSo'dhunApi samavasyati nAsya pAram || 2-7-41 ||

hk transliteration by Sanscript

येषां स एव भगवान् दययेदनन्तः सर्वात्मनाऽऽश्रितपदो यदि निर्व्यलीकम् । ते दुस्तरामतितरन्ति च देवमायां नैषां ममाहमिति धीः श्वश‍ृगालभक्ष्ये ।। २-७-४२ ।।

But anyone who is specifically favored by the Supreme Lord, the Personality of Godhead, due to unalloyed surrender unto the service of the Lord, can overcome the insurmountable ocean of illusion and can understand the Lord. But those who are attached to this body, which is meant to be eaten at the end by dogs and jackals, cannot do so. ।। 2-7-42 ।।

english translation

किन्तु यदि भगवान् की सेवा में निश्छल भाव से आत्मसमर्पण करने से परमेश्वर की किसी पर विशेष कृपा होती है, तो वह माया के दुर्लंघ्य सागर को पार कर सकता है और भगवान् को जान पाता है। किन्तु जिसे अन्त में कुत्तों तथा सियारों का भोजन बनना है, ऐसे इस शरीर के प्रति जो आसक्त हैं, वे ऐसा नहीं कर सकते। ।। २-७-४२ ।।

hindi translation

yeSAM sa eva bhagavAn dayayedanantaH sarvAtmanA''zritapado yadi nirvyalIkam | te dustarAmatitaranti ca devamAyAM naiSAM mamAhamiti dhIH zvaza‍RgAlabhakSye || 2-7-42 ||

hk transliteration by Sanscript

वेदाहमङ्ग परमस्य हि योगमायां यूयं भवश्च भगवानथ दैत्यवर्यः । पत्नी मनोः स च मनुश्च तदात्मजाश्च प्राचीनबर्हिरृभुरङ्ग उत ध्रुवश्च ।। २-७-४३ ।।

O Nārada, although the potencies of the Lord are unknowable and immeasurable, still, because we are all surrendered souls, we know how He acts through yoga-māyā potencies. And, similarly, the potencies of the Lord are also known to the all-powerful Śiva, the great king of the atheist family, namely Prahlāda Mahārāja, Svāyambhuva Manu, his wife Śatarūpā, his sons and daughters like Priyavrata, Uttānapāda, Ākūti, Devahūti and Prasūti, Prācīnabarhi, Ṛbhu, Aṅga the father of Vena, Mahārāja Dhruva, ।। 2-7-43 ।।

english translation

हे नारद, यद्यपि भगवान् की शक्तियाँ अज्ञेय तथा अपरिमेय हैं फिर भी शरणागत जीव होने के नाते, हम समझ सकते हैं कि वे योगमाया की शक्तियों के द्वारा किस प्रकार कार्य करते हैं। इसी प्रकार भगवान् की शक्तियाँ सर्वशक्तिमान शिव, नास्तिक कुल के महान् राजा प्रह्लाद महाराज, स्वायंभुव मनु, उनकी पत्नी शतरूपा, उनके पुत्र तथा पुत्रियाँ यथा प्रियव्रत, उत्तानपाद, आकूति, देवहूति तथा प्रसूति; प्राचीनबर्हि, ऋभु, वेन के पिता अंग, महाराज ध्रुव, ।। २-७-४३ ।।

hindi translation

vedAhamaGga paramasya hi yogamAyAM yUyaM bhavazca bhagavAnatha daityavaryaH | patnI manoH sa ca manuzca tadAtmajAzca prAcInabarhirRbhuraGga uta dhruvazca || 2-7-43 ||

hk transliteration by Sanscript

इक्ष्वाकुरैलमुचुकुन्दविदेहगाधिरघ्वम्बरीषसगरा गयनाहुषाद्याः । मान्धात्रलर्कशतधन्वनुरन्तिदेवा देवव्रतो बलिरमूर्त्तरयो दिलीपः ।। २-७-४४ ।।

Ikṣvāku, Aila, Mucukunda, Mahārāja Janaka, Gādhi, Raghu, Ambarīṣa, Sagara, Gaya, Nāhuṣa, Māndhātā, Alarka, Śatadhanve, Anu, Rantideva, Bhīṣma, Bali, Amūrttaraya, Dilīpa, ।। 2-7-44 ।।

english translation

इक्ष्वाकु, ऐल, मुचुकुन्द, महाराज जनक, गाधि, रघु, अम्बरीष, सगर, गय, नाहुष, मान्धाता, अलर्क, शतधनु, अनु, रन्तिदेव, भीष्म, बलि, अमूर्त्तरय, दिलीप, ।। २-७-४४ ।।

hindi translation

ikSvAkurailamucukundavidehagAdhiraghvambarISasagarA gayanAhuSAdyAH | mAndhAtralarkazatadhanvanurantidevA devavrato baliramUrttarayo dilIpaH || 2-7-44 ||

hk transliteration by Sanscript

सौभर्युतङ्कशिबिदेवलपिप्पलादसारस्वतोद्धवपराशरभूरिषेणाः । येऽन्ये विभीषणहनूमदुपेन्द्रदत्तपार्थार्ष्टिषेणविदुरश्रुतदेववर्याः ।। २-७-४५ ।।

Saubhari, Utaṅka, Śibi, Devala, Pippalāda, Sārasvata, Uddhava, Parāśara, Bhūriṣeṇa, Vibhīṣaṇa, Hanumān, Śukadeva Gosvāmī, Arjuna, Ārṣṭiṣeṇa, Vidura, Śrutadeva, etc. ।। 2-7-45 ।।

english translation

सौभरि, उतङ्क, शिबि, देवल, पिप्पलाद, सारस्वत, उद्धव, पराशर, भूरिषेण, विभीषण, हनुमान, शुकदेव गोस्वामी, अर्जुन, आर्ष्टिषेण, विदुर, श्रुतदेव इत्यादि को भी ज्ञात हैं। ।। २-७-४५ ।।

hindi translation

saubharyutaGkazibidevalapippalAdasArasvatoddhavaparAzarabhUriSeNAH | ye'nye vibhISaNahanUmadupendradattapArthArSTiSeNavidurazrutadevavaryAH || 2-7-45 ||

hk transliteration by Sanscript