Natyashastra

Progress:30.0%

मुकुलं तु यदा हस्तं कपित्थः परिचेष्टयेत् । स मन्तव्यस्तदा हस्तो निषधौ नाम नामतः ॥ १४१॥

sanskrit

Niṣadha—When the Kapittha hand surrounds the Mukulā hand the Niṣadha hand is made.

english translation

mukulaM tu yadA hastaM kapitthaH pariceSTayet | sa mantavyastadA hasto niSadhau nAma nAmataH || 141||

hk transliteration by Sanscript

संग्रहपरिग्रहौ धारणं च समयश्च सत्यवचनं च । सङ्क्षेपः संक्षिप्तं निपीडितेनाभिनेतव्यम् ॥ १४२॥

sanskrit

(Uses): It is used to indicate collecting, acceptance, holding, a doctrine, and to indicate brief truth the two hands are to press (each other).

english translation

saMgrahaparigrahau dhAraNaM ca samayazca satyavacanaM ca | saGkSepaH saMkSiptaM nipIDitenAbhinetavyam || 142||

hk transliteration by Sanscript

शिखरस्तु यदा हस्तो मृगशीर्षेण पीडितः । निषधो नाम विज्ञेयः स भयार्ते विधीयते ॥ १४३॥

sanskrit

When the Śikhara hand is pressed by the Mṛgaśīrṣa hand, it is known as Niṣadha. It is used to indicate fear and distress.

english translation

zikharastu yadA hasto mRgazIrSeNa pIDitaH | niSadho nAma vijJeyaH sa bhayArte vidhIyate || 143||

hk transliteration by Sanscript

गृहीत्वा वामहस्तेन कर्पुराभ्यन्तरे भुजम् । दक्षिणं चापि वामस्य कर्पुराभ्यन्तरे न्यसेत् ॥ १४४॥

sanskrit

Holding the right arm inside the left [hand’s] cavity and placing the left arm similarly inside the right [hand’s] cavity.

english translation

gRhItvA vAmahastena karpurAbhyantare bhujam | dakSiNaM cApi vAmasya karpurAbhyantare nyaset || 144||

hk transliteration by Sanscript

स चापि दक्षिणो हस्तः सम्यङ् मुष्टीकृतो भवेत् । इत्येष निषधो हस्तः कर्म चास्य निबोधत ॥ १४५॥

sanskrit

And the right hand should be properly clenched into a fist. This is the Niṣadha hand. Now, learn its uses.

english translation

sa cApi dakSiNo hastaH samyaG muSTIkRto bhavet | ityeSa niSadho hastaH karma cAsya nibodhata || 145||

hk transliteration by Sanscript