1.
उप-पर्व १
upa-parva 1
2.
उप-पर्व २
upa-parva 2
3.
उप-पर्व ३
upa-parva 3
4.
उप-पर्व ४
upa-parva 4
5.
उप-पर्व ५
upa-parva 5
6.
उप-पर्व ६
upa-parva 6
7.
उप-पर्व ७
upa-parva 7
8.
उप-पर्व ८
upa-parva 8
9.
उप-पर्व ९
upa-parva 9
10.
उप-पर्व १०
upa-parva 10
11.
उप-पर्व ११
upa-parva 11
12.
उप-पर्व १२
upa-parva 12
13.
उप-पर्व १३
upa-parva 13
14.
उप-पर्व १४
upa-parva 14
15.
उप-पर्व १५
upa-parva 15
16.
उप-पर्व १६
upa-parva 16
17.
उप-पर्व १७
upa-parva 17
18.
उप-पर्व १८
upa-parva 18
19.
उप-पर्व १९
upa-parva 19
20.
उप-पर्व २०
upa-parva 20
21.
उप-पर्व २१
upa-parva 21
22.
उप-पर्व २२
upa-parva 22
23.
उप-पर्व २३
upa-parva 23
24.
उप-पर्व २४
upa-parva 24
25.
उप-पर्व २५
upa-parva 25
26.
उप-पर्व २६
upa-parva 26
27.
उप-पर्व २७
upa-parva 27
28.
उप-पर्व २८
upa-parva 28
29.
उप-पर्व २९
upa-parva 29
30.
उप-पर्व ३०
upa-parva 30
31.
उप-पर्व ३१
upa-parva 31
32.
उप-पर्व ३२
upa-parva 32
33.
उप-पर्व ३३
upa-parva 33
34.
उप-पर्व ३४
upa-parva 34
35.
उप-पर्व ३५
upa-parva 35
36.
उप-पर्व ३६
upa-parva 36
37.
उप-पर्व ३७
upa-parva 37
38.
उप-पर्व ३८
upa-parva 38
39.
उप-पर्व ३९
upa-parva 39
•
उप-पर्व ४०
upa-parva 40
41.
उप-पर्व ४१
upa-parva 41
42.
उप-पर्व ४२
upa-parva 42
43.
उप-पर्व ४३
upa-parva 43
44.
उप-पर्व ४४
upa-parva 44
45.
उप-पर्व ४५
upa-parva 45
46.
उप-पर्व ४६
upa-parva 46
47.
उप-पर्व ४७
upa-parva 47
48.
उप-पर्व ४८
upa-parva 48
49.
उप-पर्व ४९
upa-parva 49
50.
उप-पर्व ५०
upa-parva 50
51.
उप-पर्व ५१
upa-parva 51
52.
उप-पर्व ५२
upa-parva 52
53.
उप-पर्व ५३
upa-parva 53
54.
उप-पर्व ५४
upa-parva 54
55.
उप-पर्व ५५
upa-parva 55
56.
उप-पर्व ५६
upa-parva 56
57.
उप-पर्व ५७
upa-parva 57
58.
उप-पर्व ५८
upa-parva 58
59.
उप-पर्व ५९
upa-parva 59
60.
उप-पर्व ६०
upa-parva 60
61.
उप-पर्व ६१
upa-parva 61
62.
उप-पर्व ६२
upa-parva 62
63.
उप-पर्व ६३
upa-parva 63
64.
उप-पर्व ६४
upa-parva 64
65.
उप-पर्व ६५
upa-parva 65
66.
उप-पर्व ६६
upa-parva 66
67.
उप-पर्व ६७
upa-parva 67
68.
उप-पर्व ६८
upa-parva 68
69.
उप-पर्व ६९
upa-parva 69
70.
उप-पर्व ७०
upa-parva 70
71.
उप-पर्व ७१
upa-parva 71
72.
उप-पर्व ७२
upa-parva 72
Progress:54.8%
[भ] चेदिराजकुले जातस तर्यक्ष एष चतुर्भुजः रासभाराव सदृशं रुराव च ननाद च ।। २-४०-१ ।।
sanskrit
'Bhishma said, "This Shishupala, born into the lineage of the Chedi king, had three eyes and four arms. From the moment of his birth, he cried out and brayed like a donkey."' ।। 2-40-1 ।।
english translation
[bha] cedirAjakule jAtasa taryakSa eSa caturbhujaH rAsabhArAva sadRzaM rurAva ca nanAda ca || 2-40-1 ||
hk transliteration
तेनास्य माता पितरौ तरेसतुस तौ स बान्धवौ वैकृतं तच च तौ दृष्ट्वा तयागाय कुरुतां मतिम ।। २-४०-२ ।।
sanskrit
'Consequently, his father, mother, and relatives were filled with fear. Observing these ominous signs, they decided to abandon him.' ।। 2-40-2 ।।
english translation
tenAsya mAtA pitarau taresatusa tau sa bAndhavau vaikRtaM taca ca tau dRSTvA tayAgAya kurutAM matima || 2-40-2 ||
hk transliteration
ततः सभार्यं नृपतिं सामात्यं सपुरॊहितम चिन्ता संमूढहृदयं वाग उवाचाशरीरिणी ।। २-४०-३ ।।
sanskrit
'At that moment, an incorporeal voice spoke to the king, his wife, and their ministers and priests, all of whom were paralyzed by anxiety, with these words:' ।। 2-40-3 ।।
english translation
tataH sabhAryaM nRpatiM sAmAtyaM sapuròhitama cintA saMmUDhahRdayaM vAga uvAcAzarIriNI || 2-40-3 ||
hk transliteration
एष ते नृपते पुत्रः शरीमाञ जातॊ महाबलः तस्माद अस्मान न भेतव्यम अव्यग्रः पाहि वै शिशुम ।। २-४०-४ ।।
sanskrit
'This son of yours, O king, will be both fortunate and exceptionally strong. Therefore, you need not fear him. Indeed, care for the child without anxiety.' ।। 2-40-4 ।।
english translation
eSa te nRpate putraH zarImAJa jAtò mahAbalaH tasmAda asmAna na bhetavyama avyagraH pAhi vai zizuma || 2-40-4 ||
hk transliteration
न चैवैतस्य मृत्युस तवं न कालः परत्युपस्थितः मृत्युर हन्तास्य शस्त्रेण स चॊत्पन्नॊ नराधिप ।। २-४०-५ ।।
sanskrit
'He will not die in childhood, for his time has not yet come. The one destined to kill him with weapons has also been born.' ।। 2-40-5 ।।
english translation
na caivaitasya mRtyusa tavaM na kAlaH paratyupasthitaH mRtyura hantAsya zastreNa sa còtpannò narAdhipa || 2-40-5 ||
hk transliteration
Mahabharat
Progress:54.8%
[भ] चेदिराजकुले जातस तर्यक्ष एष चतुर्भुजः रासभाराव सदृशं रुराव च ननाद च ।। २-४०-१ ।।
sanskrit
'Bhishma said, "This Shishupala, born into the lineage of the Chedi king, had three eyes and four arms. From the moment of his birth, he cried out and brayed like a donkey."' ।। 2-40-1 ।।
english translation
[bha] cedirAjakule jAtasa taryakSa eSa caturbhujaH rAsabhArAva sadRzaM rurAva ca nanAda ca || 2-40-1 ||
hk transliteration
तेनास्य माता पितरौ तरेसतुस तौ स बान्धवौ वैकृतं तच च तौ दृष्ट्वा तयागाय कुरुतां मतिम ।। २-४०-२ ।।
sanskrit
'Consequently, his father, mother, and relatives were filled with fear. Observing these ominous signs, they decided to abandon him.' ।। 2-40-2 ।।
english translation
tenAsya mAtA pitarau taresatusa tau sa bAndhavau vaikRtaM taca ca tau dRSTvA tayAgAya kurutAM matima || 2-40-2 ||
hk transliteration
ततः सभार्यं नृपतिं सामात्यं सपुरॊहितम चिन्ता संमूढहृदयं वाग उवाचाशरीरिणी ।। २-४०-३ ।।
sanskrit
'At that moment, an incorporeal voice spoke to the king, his wife, and their ministers and priests, all of whom were paralyzed by anxiety, with these words:' ।। 2-40-3 ।।
english translation
tataH sabhAryaM nRpatiM sAmAtyaM sapuròhitama cintA saMmUDhahRdayaM vAga uvAcAzarIriNI || 2-40-3 ||
hk transliteration
एष ते नृपते पुत्रः शरीमाञ जातॊ महाबलः तस्माद अस्मान न भेतव्यम अव्यग्रः पाहि वै शिशुम ।। २-४०-४ ।।
sanskrit
'This son of yours, O king, will be both fortunate and exceptionally strong. Therefore, you need not fear him. Indeed, care for the child without anxiety.' ।। 2-40-4 ।।
english translation
eSa te nRpate putraH zarImAJa jAtò mahAbalaH tasmAda asmAna na bhetavyama avyagraH pAhi vai zizuma || 2-40-4 ||
hk transliteration
न चैवैतस्य मृत्युस तवं न कालः परत्युपस्थितः मृत्युर हन्तास्य शस्त्रेण स चॊत्पन्नॊ नराधिप ।। २-४०-५ ।।
sanskrit
'He will not die in childhood, for his time has not yet come. The one destined to kill him with weapons has also been born.' ।। 2-40-5 ।।
english translation
na caivaitasya mRtyusa tavaM na kAlaH paratyupasthitaH mRtyura hantAsya zastreNa sa còtpannò narAdhipa || 2-40-5 ||
hk transliteration