Progress:72.3%

प्रलीयन् क्लेदविष्यन्दमार्दवं कुरुते मुखे| यः शीघ्रं लवणो ज्ञेयः स विदाहान्मुखस्य च ||७६||

Lavana rasa is dissolved quickly and produces moistening, watering, softening and burning in mouth.

english translation

pralIyan kledaviSyandamArdavaM kurute mukhe| yaH zIghraM lavaNo jJeyaH sa vidAhAnmukhasya ca ||76||

hk transliteration by Sanscript

संवेजयेद्यो रसानां निपाते तुदतीव च| विदहन्मुखनासाक्षि संस्रावी स कटुः स्मृतः ||७७||

That which, on contact, irritates and produces piercing pain in tongue and simulate secretions with burning from mouth, nose and eyes is pungent.

english translation

saMvejayedyo rasAnAM nipAte tudatIva ca| vidahanmukhanAsAkSi saMsrAvI sa kaTuH smRtaH ||77||

hk transliteration by Sanscript

प्रतिहन्ति निपाते यो रसनं स्वदते न च| स तिक्तो मुखवैशद्यशोषप्रह्लादकारकः ||७८||

Lavana rasa is dissolved quickly and produces moistening, watering, softening and burning in mouth.

english translation

pratihanti nipAte yo rasanaM svadate na ca| sa tikto mukhavaizadyazoSaprahlAdakArakaH ||78||

hk transliteration by Sanscript

वैशद्यस्तम्भजाड्यैर्यो रसनं योजयेद्रसः| बध्नातीव च यः कण्ठं कषायः स विकास्यपि ||७९||

Kashaya is that which produces non-sliminess, stiffness and insensibility in tongue, as if choking the throat and is also vikasiin nature.

english translation

vaizadyastambhajADyairyo rasanaM yojayedrasaH| badhnAtIva ca yaH kaNThaM kaSAyaH sa vikAsyapi ||79||

hk transliteration by Sanscript

एवमुक्तवन्तं भगवन्तमात्रेयमग्निवेश उवाच- भगवन्! श्रुतमेतदवितथमर्थसम्पद्युक्तं भगवतो यथावद्द्रव्यगुणकर्माधिकारे वचः, परं त्वाहारविकाराणां वैरोधिकानां लक्षणमनतिसङ्क्षेपेणोपदिश्यमानं शुश्रूषामह इति ||८०||

Having listened to this description by Lord Atreya, Agnivesha said, “Sir, we heard your factual and significant talk on dravya, guna and karma. Now we want to hear not too brief description of the antagonistic food items”.

english translation

evamuktavantaM bhagavantamAtreyamagniveza uvAca- bhagavan! zrutametadavitathamarthasampadyuktaM bhagavato yathAvaddravyaguNakarmAdhikAre vacaH, paraM tvAhAravikArANAM vairodhikAnAM lakSaNamanatisaGkSepeNopadizyamAnaM zuzrUSAmaha iti ||80||

hk transliteration by Sanscript