Charak Samhita

Progress:54.6%

सर्वेष्वपि खल्वेतेषु वातविकारेषूक्तेष्वन्येषु चानुक्तेषु वायोरिदमात्मरूपमपरिणामि कर्मणश्च स्वलक्षणं, यदुपलभ्य तदवयवंवा विमुक्तसन्देहा वातविकारमेवाध्यवस्यन्ति कुशलाः; तद्यथा- रौक्ष्यं शैत्यं लाघवं वैशद्यं गतिरमूर्तत्वमनवस्थितत्वं चेतिवायोरात्मरूपाणि; एवंविधत्वाच्च वायोः कर्मणः स्वलक्षणमिदमस्य भवति तं तं शरीरावयवमाविशतः ; तद्यथा-स्रंसभ्रंसव्याससङ्गभेदसादहर्षतर्षकम्पवर्तचालतोदव्यथाचेष्टादीनि , तथाखरपरुषविशदसुषिरारुणवर्णकषायविरसमुखत्वशोषशूलसुप्तिसङ्कोचनस्तम्भनखञ्जतादीनि च वायोः कर्माणि; तैरन्वितंवातविकारमेवाध्यवस्येत् ||१२||

sanskrit

[Properties and pathogenic effects of vata dosha] n all the vataja variety of diseases enumerated, even when the inherent properties of vata are manifested partially, these are diagnosed and treated as the disorders of vata. For example, while roughness, coolness, lightness, non-sliminess, motion, shapelessness and instability are known to be the typical characteristics associated with vata, there are various other manifestations of the dosha depending upon the organ it afflicts: 1. Stramsa – Looseness 2. Bhramsha – Dislocation 3. Vyasa – Expansion/division 4. Sanga – Obstruction 5. Bheda – Separation 6. Sada – Depression/general malaise 7. Harsha – Excitation 8. Tarsha – Thirst/desire 9. Kampa – Tremors 10. Varta – Circumvention 11. Chala – Motion 12. Toda – Piercing pain 13. Vyatha – Aching pain 14. Cheshta – Actions 15. Khara – Coarseness 16. Parusha – Roughness 17. Vishada – Non-sliminess 18. Sushira – Porousness 19. Aruna Varna – Reddishness/red colour 20. Kashaya – Astringent taste 21. Virasa mukhatva – Tastelessness in mouth 22. Shosha – Wasting 23. Shoola – Colic type of pain 24. Supti – Numbness 25. Sankocha – Contraction 26. Stambha – Stiffness 27. Khanja – Lameness etc.

english translation

sarveSvapi khalveteSu vAtavikAreSUkteSvanyeSu cAnukteSu vAyoridamAtmarUpamapariNAmi karmaNazca svalakSaNaM, yadupalabhya tadavayavaMvA vimuktasandehA vAtavikAramevAdhyavasyanti kuzalAH; tadyathA- raukSyaM zaityaM lAghavaM vaizadyaM gatiramUrtatvamanavasthitatvaM cetivAyorAtmarUpANi; evaMvidhatvAcca vAyoH karmaNaH svalakSaNamidamasya bhavati taM taM zarIrAvayavamAvizataH ; tadyathA-sraMsabhraMsavyAsasaGgabhedasAdaharSatarSakampavartacAlatodavyathAceSTAdIni , tathAkharaparuSavizadasuSirAruNavarNakaSAyavirasamukhatvazoSazUlasuptisaGkocanastambhanakhaJjatAdIni ca vAyoH karmANi; tairanvitaMvAtavikAramevAdhyavasyet ||12||

hk transliteration