1.
वर्णस्वरीयमिन्द्रियम्
Varnasvariyam Indriyam Adhyaya (Fatal signs in complexion and voice)
2.
पुष्पितकमिन्द्रियम्
Pushpitakam Indriyam Adhyaya (Fatal signs of Tactile and Olfactory perception)
3.
परिमर्शनीयमिन्द्रियम्
Parimarshaneeyam Indriyam Adhyaya (Palpable signs of Imminent Death)
4.
इन्द्रियानीकमिन्द्रियम्
Indriyaneekam Indriyam Adhyaya (Fatal signs in five sense organs)
5.
पूर्वरूपीयमिन्द्रियम्
Purvarupeeyam Indriyam Adhyaya (Predicting prognosis of diseases by prodromal symptoms)
6.
कतमानिशरीरीयमिन्द्रियम्
Katamanisharireeyam Indriyam Adhyaya (Specific fatal clinical features)
•
पन्नरूपीयमिन्द्रियम्
Pannarupiyam Indriyam Adhyaya (Fatal signs of changes in shadows, complexion, and luster)
8.
अवाक्शिरसीयमिन्द्रियम्
Avakshiraseeyam Indriyam Adhyaya (Fatal signs like inverted shadow of dying person)
9.
यस्यश्यावनिमित्तीयमिन्द्रियम्
Yasyashyavanimittiyam Indriyam Adhyaya (Signs and Symptoms useful for Palliative Care among Patients approaching Death)
10.
सद्योमरणीयमिन्द्रियम्
Sadyomaraneeyam Indriyam Adhyaya (Signs of instant death and incurable complications of several diseases)
11.
अणुज्योतीयमिन्द्रियम्
Anujyotiyam Indriyam Adhyaya (Signs and Symptoms of Imminent Death caused due to diminution of Agni)
12.
गोमयचूर्णीयमिन्द्रियम्
Gomayachurniyam Indriyam Adhyaya (Auspicious and Inauspicious Characteristics of the messenger)
Progress:46.6%
उपरुद्धस्य रोगेण कर्शितस्याल्पमश्नतः| बहु मूत्रपुरीषं स्याद्यस्य तं परिवर्जयेत् ||२१||
sanskrit
Consumption of little quantity of food by emaciated person but excretes large amount of urine and stool should be discarded for management.
english translation
uparuddhasya rogeNa karzitasyAlpamaznataH| bahu mUtrapurISaM syAdyasya taM parivarjayet ||21||
hk transliteration
दुर्बलो बहु भुङ्क्ते यः प्राग्भुक्तादन्नमातुरः | अल्पमूत्रपुरीषश्च यथा प्रेतस्तथैव सः ||२२||
sanskrit
Consumption of excess quantity of food by weak patient but passes scanty urine and stool should be considered as ghost or almost dead.
english translation
durbalo bahu bhuGkte yaH prAgbhuktAdannamAturaH | alpamUtrapurISazca yathA pretastathaiva saH ||22||
hk transliteration
इष्टं च गुणसम्पन्नमन्नमश्नाति यो नरः| शश्वच्च बलवर्णाभ्यां हीयते न स जीवति ||२३||
sanskrit
In spite of taking suitable diet if person constantly loose strength and complexion indicates bad prognosis.
english translation
iSTaM ca guNasampannamannamaznAti yo naraH| zazvacca balavarNAbhyAM hIyate na sa jIvati ||23||
hk transliteration
प्रकूजति प्रश्वसिति शिथिलं चातिसार्यते| बलहीनः पिपासार्तः शुष्कास्यो न स जीवति ||२४||
sanskrit
If a person who is weak, thirsty and having dryness of mouth, if suffers from groaning, dyspnea and diarrhea, then it should not be treated because he will not survive.
english translation
prakUjati prazvasiti zithilaM cAtisAryate| balahInaH pipAsArtaH zuSkAsyo na sa jIvati ||24||
hk transliteration
ह्रस्वं च यः प्रश्वसिति व्याविद्धं स्पन्दते च यः| मृतमेव तमात्रेयो व्याचचक्षे पुनर्वसुः ||२५||
sanskrit
If patient is suffering from shallow respiration with irregular twitching in the body is said to be severe fatal condition like almost dead.
english translation
hrasvaM ca yaH prazvasiti vyAviddhaM spandate ca yaH| mRtameva tamAtreyo vyAcacakSe punarvasuH ||25||
hk transliteration
Charak Samhita
Progress:46.6%
उपरुद्धस्य रोगेण कर्शितस्याल्पमश्नतः| बहु मूत्रपुरीषं स्याद्यस्य तं परिवर्जयेत् ||२१||
sanskrit
Consumption of little quantity of food by emaciated person but excretes large amount of urine and stool should be discarded for management.
english translation
uparuddhasya rogeNa karzitasyAlpamaznataH| bahu mUtrapurISaM syAdyasya taM parivarjayet ||21||
hk transliteration
दुर्बलो बहु भुङ्क्ते यः प्राग्भुक्तादन्नमातुरः | अल्पमूत्रपुरीषश्च यथा प्रेतस्तथैव सः ||२२||
sanskrit
Consumption of excess quantity of food by weak patient but passes scanty urine and stool should be considered as ghost or almost dead.
english translation
durbalo bahu bhuGkte yaH prAgbhuktAdannamAturaH | alpamUtrapurISazca yathA pretastathaiva saH ||22||
hk transliteration
इष्टं च गुणसम्पन्नमन्नमश्नाति यो नरः| शश्वच्च बलवर्णाभ्यां हीयते न स जीवति ||२३||
sanskrit
In spite of taking suitable diet if person constantly loose strength and complexion indicates bad prognosis.
english translation
iSTaM ca guNasampannamannamaznAti yo naraH| zazvacca balavarNAbhyAM hIyate na sa jIvati ||23||
hk transliteration
प्रकूजति प्रश्वसिति शिथिलं चातिसार्यते| बलहीनः पिपासार्तः शुष्कास्यो न स जीवति ||२४||
sanskrit
If a person who is weak, thirsty and having dryness of mouth, if suffers from groaning, dyspnea and diarrhea, then it should not be treated because he will not survive.
english translation
prakUjati prazvasiti zithilaM cAtisAryate| balahInaH pipAsArtaH zuSkAsyo na sa jIvati ||24||
hk transliteration
ह्रस्वं च यः प्रश्वसिति व्याविद्धं स्पन्दते च यः| मृतमेव तमात्रेयो व्याचचक्षे पुनर्वसुः ||२५||
sanskrit
If patient is suffering from shallow respiration with irregular twitching in the body is said to be severe fatal condition like almost dead.
english translation
hrasvaM ca yaH prazvasiti vyAviddhaM spandate ca yaH| mRtameva tamAtreyo vyAcacakSe punarvasuH ||25||
hk transliteration