1.
वर्णस्वरीयमिन्द्रियम्
Varnasvariyam Indriyam Adhyaya (Fatal signs in complexion and voice)
2.
पुष्पितकमिन्द्रियम्
Pushpitakam Indriyam Adhyaya (Fatal signs of Tactile and Olfactory perception)
3.
परिमर्शनीयमिन्द्रियम्
Parimarshaneeyam Indriyam Adhyaya (Palpable signs of Imminent Death)
•
इन्द्रियानीकमिन्द्रियम्
Indriyaneekam Indriyam Adhyaya (Fatal signs in five sense organs)
5.
पूर्वरूपीयमिन्द्रियम्
Purvarupeeyam Indriyam Adhyaya (Predicting prognosis of diseases by prodromal symptoms)
6.
कतमानिशरीरीयमिन्द्रियम्
Katamanisharireeyam Indriyam Adhyaya (Specific fatal clinical features)
7.
पन्नरूपीयमिन्द्रियम्
Pannarupiyam Indriyam Adhyaya (Fatal signs of changes in shadows, complexion, and luster)
8.
अवाक्शिरसीयमिन्द्रियम्
Avakshiraseeyam Indriyam Adhyaya (Fatal signs like inverted shadow of dying person)
9.
यस्यश्यावनिमित्तीयमिन्द्रियम्
Yasyashyavanimittiyam Indriyam Adhyaya (Signs and Symptoms useful for Palliative Care among Patients approaching Death)
10.
सद्योमरणीयमिन्द्रियम्
Sadyomaraneeyam Indriyam Adhyaya (Signs of instant death and incurable complications of several diseases)
11.
अणुज्योतीयमिन्द्रियम्
Anujyotiyam Indriyam Adhyaya (Signs and Symptoms of Imminent Death caused due to diminution of Agni)
12.
गोमयचूर्णीयमिन्द्रियम्
Gomayachurniyam Indriyam Adhyaya (Auspicious and Inauspicious Characteristics of the messenger)
Progress:19.0%
प्रभावतः प्रभाहीनान्निष्प्रभांश्च प्रभावतः| नरा विलिङ्गान् पश्यन्ति भावान् भावाञ्जिहासवः [३] ||१६||
sanskrit
4. Appearance of bright things without luster and the ones having no luster as bright i.e. unable to view real or actual characteristics.
english translation
prabhAvataH prabhAhInAnniSprabhAMzca prabhAvataH| narA viliGgAn pazyanti bhAvAn bhAvAJjihAsavaH [3] ||16||
hk transliteration
व्याकृतीनि विवर्णानि विसङ्ख्योपगतानि च| विनिमित्तानि पश्यन्ति रूपाण्यायुःक्षये नराः ||१७||
sanskrit
5. To have visual perception of things in a distorted manner i.e. to visualize things as having multiple forms, devoid of complexion and in inaccurate numbers without any reason and
english translation
vyAkRtIni vivarNAni visaGkhyopagatAni ca| vinimittAni pazyanti rUpANyAyuHkSaye narAH ||17||
hk transliteration
यश्च पश्यत्यदृश्यान् वै दृश्यान् यश्च न पश्यति| तावुभौ पश्यतः क्षिप्रं यमक्षयमसंशयम् ||१८||
sanskrit
6. To visualize the invisible ones and not to visualize the visible ones.
english translation
yazca pazyatyadRzyAn vai dRzyAn yazca na pazyati| tAvubhau pazyataH kSipraM yamakSayamasaMzayam ||18||
hk transliteration
अशब्दस्य च यः श्रोता शब्दान् यश्च न बुध्यते| द्वावप्येतौ यथा प्रेतौ तथा ज्ञेयौ विजानता ||१९||
sanskrit
[Abnormal auditory perceptions] A person who hears the inaudible sounds and doesn’t hear the audible ones;
english translation
azabdasya ca yaH zrotA zabdAn yazca na budhyate| dvAvapyetau yathA pretau tathA jJeyau vijAnatA ||19||
hk transliteration
संवृत्याङ्गुलिभिः कर्णौ ज्वालाशब्दं य आतुरः| न शृणोति गतासुं तं बुद्धिमान् परिवर्जयेत् ||२०||
sanskrit
and the one who is unable to hear the internal (stellar) sound after closing the ear with fingers is sure to die hence a knowledgeable physician should not engage in treating him.
english translation
saMvRtyAGgulibhiH karNau jvAlAzabdaM ya AturaH| na zRNoti gatAsuM taM buddhimAn parivarjayet ||20||
hk transliteration
Charak Samhita
Progress:19.0%
प्रभावतः प्रभाहीनान्निष्प्रभांश्च प्रभावतः| नरा विलिङ्गान् पश्यन्ति भावान् भावाञ्जिहासवः [३] ||१६||
sanskrit
4. Appearance of bright things without luster and the ones having no luster as bright i.e. unable to view real or actual characteristics.
english translation
prabhAvataH prabhAhInAnniSprabhAMzca prabhAvataH| narA viliGgAn pazyanti bhAvAn bhAvAJjihAsavaH [3] ||16||
hk transliteration
व्याकृतीनि विवर्णानि विसङ्ख्योपगतानि च| विनिमित्तानि पश्यन्ति रूपाण्यायुःक्षये नराः ||१७||
sanskrit
5. To have visual perception of things in a distorted manner i.e. to visualize things as having multiple forms, devoid of complexion and in inaccurate numbers without any reason and
english translation
vyAkRtIni vivarNAni visaGkhyopagatAni ca| vinimittAni pazyanti rUpANyAyuHkSaye narAH ||17||
hk transliteration
यश्च पश्यत्यदृश्यान् वै दृश्यान् यश्च न पश्यति| तावुभौ पश्यतः क्षिप्रं यमक्षयमसंशयम् ||१८||
sanskrit
6. To visualize the invisible ones and not to visualize the visible ones.
english translation
yazca pazyatyadRzyAn vai dRzyAn yazca na pazyati| tAvubhau pazyataH kSipraM yamakSayamasaMzayam ||18||
hk transliteration
अशब्दस्य च यः श्रोता शब्दान् यश्च न बुध्यते| द्वावप्येतौ यथा प्रेतौ तथा ज्ञेयौ विजानता ||१९||
sanskrit
[Abnormal auditory perceptions] A person who hears the inaudible sounds and doesn’t hear the audible ones;
english translation
azabdasya ca yaH zrotA zabdAn yazca na budhyate| dvAvapyetau yathA pretau tathA jJeyau vijAnatA ||19||
hk transliteration
संवृत्याङ्गुलिभिः कर्णौ ज्वालाशब्दं य आतुरः| न शृणोति गतासुं तं बुद्धिमान् परिवर्जयेत् ||२०||
sanskrit
and the one who is unable to hear the internal (stellar) sound after closing the ear with fingers is sure to die hence a knowledgeable physician should not engage in treating him.
english translation
saMvRtyAGgulibhiH karNau jvAlAzabdaM ya AturaH| na zRNoti gatAsuM taM buddhimAn parivarjayet ||20||
hk transliteration